14.01.2015 Views

bölüm ıı - Prof.Dr. Seval Fer

bölüm ıı - Prof.Dr. Seval Fer

bölüm ıı - Prof.Dr. Seval Fer

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

18<br />

dikkat vb.) ve üst düzey zihinsel fonksiyonlar (daha sonra edinilen istendik dikkat,<br />

problem çözme vb.) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bunlar; davranışın, becerilerin,<br />

zihinsel araçların temel sonuçlarının içselleştirilmesini yönlendirmektedirler.<br />

Vygotsky’e göre zihinsel fonksiyonlar spesifik olarak gelişir ve kültürel doku, çevre<br />

tarafından oluşturulur. Okullar ise bu zihinsel fonksiyonların gelişimi için en yararlı<br />

sosyal ortamlardır (Çeçen, 2000: 22).<br />

Öğrenmeyi sosyal etkileşim yoluyla kültürleme olarak tanımlayan Vygotsky, bireyin<br />

zihinsel süreçlerinin çevre tarafından şekillendirildiği görüşündedir. Dil; kültürlemede<br />

önemli bir süzgeç ve yargı birimi olarak kullanılmaktadır. Kavram ve olguları simgeler<br />

aracılığıyla taşıyan dil birçok değer yargısının oluşmasında önemli rol oynamaktadır<br />

(Aydın, 1999: 46).<br />

Öğrenmenin kaynağının toplum ve kültürel çevre olduğunun altını çizen sosyal<br />

oluşturmacılık kuramında çocuk sosyal çevreden soyutlanarak ya da yalnız başına<br />

kalarak gelişmemektedir. Sosyo-kültürel oluşturmacı yaklaşımı benimseyenler, anlam<br />

oluşturmanın bireysel olarak gerçekleştirilmediğini; insanların, doğal olarak,<br />

oluşturdukları anlamları diğer insanlarla paylaştıklarını ve bu yüzden anlam oluşturma<br />

sürecinin, bireyler arası karşılıklı iletişimin bir sonucu olduğunu belirtmektedirler<br />

(Jonassen, Howland, Moore, & Marra, 2003: 3).<br />

Bireyin öğrenme potansiyelinin diğer bilgili bireyle etkileşimi sonucunda ortaya<br />

çıktığını savunan Vygotsky; insanoğlunun başarısının altında çevre ile gerçekleştirilen<br />

‘işbirlikli’ çabanın önemini vurgulamaktadır (Özden, 2003: 60). Vygotsky, bireyin<br />

bilgiyi yapılandırması ve özümlemesi sürecinde birey üzerine odaklanmak yerine sosyal<br />

çevrenin öneminin vurgulanması gerektiği düşüncesini ortaya koymuş; sosyal çevre<br />

içerisindeki öğrenme sürecinde, hem bireyin kendisinde hem de içinde bulunduğu<br />

çevrede değişiklikler meydana geldiğini ifade etmiştir (Richardson, 1997: 8).<br />

Tudge (1990: 155-158), gelişimin doğasını ve yollarını tanımlamak için sosyal çevrenin<br />

incelenmesi gerektiğini; zira söz konusu çevrede gelişimin meydana geldiğini ve<br />

öğretimin niteliğinin belirlendiğini ifade etmektedir. Buna göre gelişim sosyal ve<br />

kültürel durumlara bağımlıdır ve toplum sürekli gelişmektedir. Bu nedenle çocukların<br />

gelişimi birbirleri ile etkileşimlerine bağlıdır. Daha yetenekli bir akranla çalışmak

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!