You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Ivan</strong> Gundulić: <strong>Osman</strong><br />
555<br />
560<br />
565<br />
570<br />
575<br />
580<br />
585<br />
590<br />
sve tej časti i milosti,<br />
s lica milos čijem poginu,<br />
š njom i carska ljubav staja;<br />
nu uzdžahu svû visinu 831<br />
još sultane od saraja -<br />
kad smagnutje tuđa blaga,<br />
ćud opaka, svijes ohola<br />
učiniše caru da ga<br />
s vizijerskoga smakne stola.<br />
Tim po smrti cara Ahmata<br />
vrh carskoga stola očina<br />
on Mustafu stavi brata<br />
i <strong>Osman</strong>a smaknu sina.<br />
Ali opeta <strong>Osman</strong>, kada<br />
carsku očinu sablju opasa,<br />
smaknu njega, da nikada<br />
ne uzmakne svijetla obraza. 832<br />
Nu Dautov sin, sultàna<br />
koga mu je porodila,<br />
vrsnik mlada cara <strong>Osman</strong>a<br />
i drug mili u sva dila,<br />
vernom službom, dvorbom dugom<br />
i s kreposti vrijednom svakom,<br />
zovući se robom, slugom<br />
carskim a ne vik rodjakom,<br />
umoli se da opet njega<br />
pomiluje car čestiti,<br />
ki rumskoga beglerbega 833<br />
ne krati ga učiniti.<br />
Nu pobune ove silos<br />
probudi u njem misli hude,<br />
pri sramoti 834 da u njoj milos<br />
i čâs novu da zabude.<br />
Tim u gluho doba od noći<br />
priko straže, ku privari,<br />
vješto i skrovno hotje proći<br />
on u ženski saraj stari;<br />
gdje ga zvaše tad svekrva<br />
na svim strašne dogovore,<br />
da <strong>Osman</strong>u caru sprva<br />
831 555. svû visinu - njegov položaj<br />
832 567-568. da nikada ne stekne visok položaj<br />
833 579. rumski beglerbeg - carski namjesnik<br />
u Rumeliji<br />
834 583. pri sramoti - sramotno<br />
595<br />
600<br />
605<br />
610<br />
615<br />
620<br />
625<br />
carstvo otmu, pak ga umore.<br />
Ona, tajčas kô ga ugleda,<br />
pođe u potaj š njime s strane,<br />
da ne čuju njih besjedâ<br />
ine robinje i sultane.<br />
Ter s podsmijehom, u kom smeću<br />
i omrazu tešku ukaza,<br />
ki, za otkrit muku veću,<br />
izmijeni uzdah pun poraza,<br />
poče: »Taj čâs čestita ti 835<br />
beglerbegstva rumelskoga!<br />
Upiši ju i pozlati<br />
i vrh čela stavi svoga!<br />
Je li liste od posluha<br />
Dilaver ti učinio, 836<br />
koji njegda za konjuha<br />
dostojan ti nije bio?<br />
<strong>Osman</strong> li ti ih priko noći<br />
svojom glavom zabilježi,<br />
ki ti u bludnoj nečistoći 837<br />
sveđ uza se sina vriježi?<br />
Ali to je sinu tvomu<br />
od sramota plata bila;<br />
i varaš se ti u tomu<br />
da ti čâs se povratila.<br />
Ah, koja ti čâs uvike<br />
iz nečasnijeh djela doć će?<br />
Gnusna voda mutne rike<br />
ne može oprat nečistoće.<br />
Nu li carska hitros hrla<br />
čini želje tve čestite,<br />
dokli s vijencom oko grla<br />
vrhu zemlje uzvisi te? 838<br />
Ah, ter scijeniš, o Daute,<br />
da u gospostvu opet ti si,<br />
čim udorac sablje ljute<br />
vrh glave ti svakčas visi?<br />
Car je dijete: stât mu udugo<br />
835 601. Na čast ti... ; Mustafina mati započinje<br />
ironično i izazivački.<br />
836 605. Da li je Dilaver iskazivao čast.<br />
837 611. aluzija na sklonost <strong>Osman</strong>ovu<br />
prema njegovu (Dautovu) sinu.<br />
838 623-624. dok te ne dade objesiti (otrovna<br />
ironija: s vijencem oko vrata, tj, užetom<br />
oko vrata)<br />
123
Change language