You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Ivan</strong> Gundulić: <strong>Osman</strong><br />
PJEVANJE TREĆE<br />
5<br />
10<br />
15<br />
20<br />
25<br />
Mraznoj zimi dođe svrha<br />
s primaljetna jur dohoda;<br />
snijeg s planinskih kopneć vrha,<br />
što uze goram, rijekam poda.<br />
Na glas tihi od vjetrica<br />
biješe ranit zora obikla241<br />
s vijencom koji svî 242 ružica<br />
u rajskijeh poljijeh nikla;<br />
kad sunčana zraka plaha<br />
po nebu se pruži vedru,<br />
a poklisar carski uzjaha<br />
zlatnom sabljom reseć bedru.<br />
S lijepom družbom on se otpravi<br />
s otmanskoga Carigrada<br />
put država kijem u slavi<br />
kralj poljački Šišman vlada.<br />
Car mu prida u pohodu<br />
s tvrdom stražom od bojnikâ<br />
bogdanskoga vojevodu,<br />
Gašparova 243 namjesnika;<br />
dim Gašpara Milostića,<br />
ki u hrvatskom rođen kraju,<br />
bî li znanje ili srića, 244<br />
jur stolova na Dunaju.<br />
Ne poteži nu ga tjera<br />
30<br />
35<br />
40<br />
misô da prije sklad se uzroči 245<br />
među Suncem od Sjevera<br />
I Mjesecom od Istoči. 246<br />
Sada jedne, a sad druge<br />
konje jaše na promjenu,<br />
probijući strane i luge 247<br />
po ravnini, po kamenu.<br />
U rumelska jezdi polja, 248<br />
opet srpska naprijed slidi,<br />
gdi su od grada Drenopolja 249<br />
vrh Marice 250 rijeke zidi;<br />
vrh Marice rijeke koja<br />
mnokrat brzi tijek ustavi,<br />
kad Orfeo 251 kraj nje poja<br />
drage pjesni od ljubavi.<br />
Kažu Srblji i Bugari<br />
bistre vode sedam vrela,<br />
245 26. da (...) sklad se uzroči - da se sklopi<br />
mir<br />
246 27-28. u metafori: između kralja Žigmunda<br />
(Sunce od Sjevera) i <strong>Osman</strong>a (Mjesec<br />
od Istoči, tj. Istoka)<br />
247 31. stih doslovno preuzet iz Jeđupke.<br />
248 33. rumelska (...) polja - od Rumelija, kako<br />
se nazivao čitav evropski dio Turske<br />
249 35. Drenopolje - grad u evropskom dijelu<br />
Turske, na rijeci Marici, danas poznat<br />
pod imenom Jedrene (Edrine); bio je prijestolnica<br />
turskog carstva do osvojenja Carigrada<br />
250 36. Marica - rijeka što izvire u Bugarskoj<br />
i zatim preko Grčke i Turske utječe u<br />
Egejsko more.<br />
251 39. Orfeo - Orfej, mitski pjevač iz Trakije<br />
kojega Gundulić dovodi u vezu s postanjem<br />
naše narodne pjesme; tako je divno<br />
pjevao da su se zaustavljale ptice i zvijeri<br />
da ga slušaju; kada je njegova žena Euridika<br />
umrla od zmijinog ugriza, Orfej ju je<br />
pokušao izbaviti iz podzemnog svijeta, ali<br />
je prekršio uvjet da se neće osvrtati da je<br />
vidi prije nego što izađe na površinu<br />
241 6. obikla - uobičajila<br />
242 7. koji svî - koji je savila<br />
243 20. Gašpar Milostić, u dokumentima<br />
spominjan kao Grazziani, rodom iz Hrvatske;<br />
nakon službe u austrijskog nadvojvode<br />
Ferdinanda, zatim u napuljskog<br />
potkralja i engleskog poklisara u Carigradu,<br />
Milostić je prešao u tursku službu dobivši<br />
čast kneza u Moldaviji; zbog potajne<br />
suradnje s Poljacima zavojeva na nj bosanski<br />
paša; pogiba od vlastitih ljudi zbog<br />
blaga koje je nosio sa sobom. Gundulić<br />
kao Alipašina pratioca spominje Milostićeva<br />
nasljednika ne navodeći mu ime.<br />
244 23. bî li znanje ili srića - bilo zbog znanja<br />
ili zbog sreće<br />
20
Change language