Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Ivan</strong> Gundulić: <strong>Osman</strong><br />
875<br />
880<br />
885<br />
890<br />
895<br />
900<br />
905<br />
910<br />
915<br />
stavno kupi, stere smjeno.<br />
Hrli kaplan vas je u dici<br />
šarovitom pod napravom;<br />
snagom materi on lavici<br />
a ocu je risu sličan glavom.<br />
Tigre gnjevna, prika i ljuta<br />
po gvozdenoj kajpi udara;<br />
glave je oble, oka žuta,<br />
na razlike pjege odzgara.<br />
Kralj svijeh zvijeri, lav oholi,<br />
svakčas zlatnom grivom stresa,<br />
veličanstvo slavno toli<br />
krijepeć silom vrla bijesa.<br />
I divjači mnoge ine<br />
kipa razlika i imena,<br />
kijeh pustoši i planine<br />
goje u jamah posred stijena.<br />
Tuj sred dubja na široku<br />
ali obraslu odsvud mjestu<br />
jamu otkriše svim duboku<br />
u spletenu grmu i čestu;<br />
na ku pokli svijeh dovede<br />
dvornik Šaban, poče od muke<br />
svrtat plačne k njim poglede,<br />
k jami obraćat kršeć ruke,<br />
vapeć: »U ovom grobu odi<br />
car Mustafa dobri i sveti<br />
ukopan se živi nahodi;<br />
iz nje imate vi ga izeti!«<br />
Okošena zdvor iz grma<br />
jama otvori jaznu tminu;<br />
nu litica odsvud strma<br />
sit ne daše897 u dubinu.<br />
Tim prostriješe množ konopâ,<br />
po kijeh htješe po svôj volji,<br />
gdi Mustafa živ se ukopa,<br />
sit vitezi svi najbolji.<br />
Ali Daut svijeh ukloni,<br />
ter s dva druga sam odzgara<br />
side u niski ponor oni<br />
i po konopu ize cara.<br />
Zagunjastio i obrastô<br />
Mustafa se vas ukaza:<br />
lice suho, blijedo i tmasto,<br />
put skončana, pun poraza;<br />
897 904. sit ne daše - sići ne dade<br />
920<br />
925<br />
930<br />
935<br />
940<br />
945<br />
950<br />
955<br />
960<br />
i bez snage i bez riječi<br />
u naručju vernijeh tada,<br />
od kojijeh se krijepi i liječi,<br />
trepte usti, glava pada.<br />
Sred grada se pored vide<br />
na prostranoj svim ravnici<br />
tri mečeta: bijele zide<br />
u oholoj vîsē dici.<br />
Tuj u srednji mečet lako<br />
uniješe ga cić pokoja,<br />
gdi od sve vojske čuvan tako<br />
svu noć jednu cijelu stoja.<br />
Ali isti večer ovi<br />
sultan <strong>Osman</strong>, kô se tmina<br />
crne noći pripolovi,<br />
dozva pašu Husaina;<br />
ter š njim u osvijet iz saraja<br />
k Aliji se hrlo otpravi,<br />
pun pečali, tuge i vaja,<br />
janjičarske vojske glavi.<br />
Ovi, ukrotit ne mogući<br />
vojske svoje sad pobunu,<br />
vas zamišljen stâše u kući,<br />
u životu muke punu,<br />
pazeć način da iznađe<br />
cara i sebe da osveti.<br />
Tuj car dođe, tuj ga nađe,<br />
tuj mu ovako kliče rijeti:<br />
»Pođ' k vitezim ter ih pita',<br />
ki zakoni hoće i prose,<br />
gdi sam ja živ car od svita,<br />
da drugoga oni iznose?<br />
Pošastje ti ovo od glave<br />
znam da prijeti sad pogube;<br />
nu smrt grle sluge prave<br />
s čistijem srcem koje ljube.<br />
A kad za ku bolju zgodu<br />
ti tvoj život mož sahranit<br />
negli carsku za slobodu,<br />
negli cara za obranit?<br />
Kunem ti se, podnio bih<br />
ja strpljeno ovu smeću,<br />
i Mustafi dundu dô bih<br />
carstvo i svaku čâs najveću,<br />
i sam bih se s stola moga<br />
dobrovoljno uklonio,<br />
ali nije on za toga<br />
ni sad, ni je nigda bio.<br />
144
Change language