You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Ivan</strong> Gundulić: <strong>Osman</strong><br />
340<br />
345<br />
350<br />
355<br />
360<br />
365<br />
Đurđa despota 212 i Lazara 213 .<br />
Pače Zmaj se ovijem putom<br />
u Orlovo gnijezdo umjesti, 214<br />
i prid bojnom sabljom ljutom<br />
prsten pirni 215 ču se uljesti.<br />
Zato i milos tva čestita<br />
ne robinje, neg gospoje<br />
od koljena plemenita<br />
za ljubovce išti tvoje!<br />
Uzmi dvije, tri i četiri,<br />
rajske slike svaka budi,<br />
iz svijeh strana izabiri<br />
lipos ku ti srce žudi!<br />
S izbranom ćeš ljubi otiti<br />
ti pokojit bojne trude,<br />
a svekra ćeš ostaviti<br />
da ti carstvo ovdi bljude.<br />
Ti ćeš stjecat porod novi,<br />
nova mjesta; nove sriće,<br />
a on čuvat grad će ovi<br />
i od bratje ti straža biće.<br />
Ni mož sumnjit da on tada,<br />
kad se vidi u visini<br />
sred staroga Carigrada,<br />
odmetnik se ne učini.<br />
Tko Otmanović nije od starih,<br />
sablju otmansku ne ima u ruci, 216<br />
a on će imat dio u carih<br />
koji mu će bit unuci?<br />
Tve ćeš carstvo potprijet tako<br />
212 340. despot Đurađ - sin Vuka Brankovića,<br />
vladao je Srbijom od 1427. do 1456. Da<br />
bi stekao kakvu-takvu sultanovu naklonost,<br />
poslao je svoju kćer Maru u carev<br />
harem, ali je sultan i dalje napadao Srbiju.<br />
213 340. Lazar vladar srpske srednjovjekovne<br />
države do Kosovske bitke 1389; nazivao<br />
se samodržavni gospodin, knez samodržac.<br />
Naziv despot za srpskog vladara<br />
uveden je kasnije.<br />
214 341-344. Prije borbi između Bizanta<br />
(kojemu je orao u grbu) i Turaka, Orhan<br />
(Zmaj) se oženio kćerkom bizantskog cara,<br />
i tako se Zmaj uselio u Orlovo gnijezdo.<br />
215 344. prsten pirni - vjenčani prsten<br />
216 366. ne može steći otmansku krunu<br />
370<br />
375<br />
380<br />
385<br />
390<br />
395<br />
400<br />
i bez misli 217 putovati<br />
i, utvrđen krepko i jako,<br />
najčestitiji car se zvati.«<br />
Hodža dospje; ali smino<br />
slidi za njim hadum crni:<br />
»Slavni care, tač jedino<br />
vas trag gubit svoj ne srni!<br />
Caricu uzmi! Razlog prosi 218<br />
da od nje stječeš porod mio;<br />
nu ne davi prije nego si<br />
sinovim se poštapio!<br />
Robu je ovo dosta otkriti,<br />
diljit riječi trijebi nije<br />
pred onijem ki na sviti<br />
mnogo može, vele umije.<br />
Samo, ako je vaša želja<br />
u Istok s vojskom putovati,<br />
od Poljaka neprijatelja<br />
utvrdit se prije ne krati!<br />
Dvjema sabljam na dvije strane<br />
mučno vlada jedna ruka,<br />
a svê pustit bez obrane,<br />
za inih hitat, zla je odluka. 219<br />
Najprije mudar način gleda<br />
da uzdrži 220 što je njegovo,<br />
prostire se pak naprijeda<br />
i prihitat ište novo. 221<br />
Carstvu tvomu cića toga<br />
spomenut se meni vidi<br />
s krunom kralja poljačkoga<br />
sprva iskat da mir slidi.<br />
I poznô si i vidio<br />
sred krvava ljuta boja,<br />
gdje sâm glavom tvôm si bio,<br />
217 370. i bez misli - i bez briga<br />
218 377 razlog prosi - razbor zahtijeva<br />
219 389-393. Na dvije strane ratovati (imati<br />
neprijatelja) teško je jednoj ruci (jednom<br />
čovjeku); svê (tj. svoje carstvo) ne zaštititi<br />
od Poljske, a juriti za drugim (tj. ratovati<br />
protiv Fahredina), bila bi rđava odluka.<br />
Riječ je zapravo o dva državnička aforizma.<br />
220 394. da uzdrži - da učvrsti<br />
221 393-396. još jedan državnički aforizam<br />
17
Change language