full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

NR 54 2011AN­TRO­PO­MO­TO­RY­KAWARTOŚCI CENTYLOWE WYSOKOŚCI I MASYCIAŁA ORAZ WSKAŹNIKA MASY CIAŁA DZIECII MŁODZIEŻY W WIEKU 6–18 LAT Z GDAŃSKAZ UWZGLĘDNIENIEM PROBLEMU DEFINIOWANIANADWAGI I NIEDOBORU MASY CIAŁAPERCENTILE VALUES OF HEIGHT AND BODY MASSAND THE BODY MASS INDEX OF CHILDREN AND YOUTHAGED 6–18 YEARS FROM GDANSK INCLUDINGUNDER- AND OVERWEIGHT DEFINITION PROBLEMMałgorzata Resiak*, Józef Drabik**,Aleksandra Niedzielska***, Marek Jankowski******** dr hab., Zakład Promocji Zdrowia, Wydział Wychowania Fizycznego Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku**** prof. dr hab., Zakład Promocji Zdrowia, Wydział Wychowania Fizycznego Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku**** dr, Ośrodek Promocji Zdrowia i Sprawności Dziecka w Gdańsku**** mgr, Ośrodek Promocji Zdrowia i Sprawności Dziecka w GdańskuSłowa kluczowe: dzieci i młodzież w wieku szkolnym, rozwój somatyczny, normyKey words: school children and youth, somatic development, normsSTRESZCZENIE • SUMMARYCel badań. Opracowanie wartości centylowych dla wysokości, masy ciała oraz wskaźnika masy ciała dziecii młodzieży w wieku szkolnym z miasta Gdańska, a także porównanie kryteriów nadwagi i niedoboru masy ciaław populacji gdańskiej z wartościami referencyjnymi International Obesity Task Force oraz z normami opracowanymiprzez Instytut Matki i Dziecka na podstawie badań dzieci i młodzieży warszawskiej.Materiał i metody. Badaniami objęto 25 124 dzieci i młodzieży, w tym 12 813 chłopców i 12 311 dziewczątw wieku 6–18 lat. Obliczenia wartości centyli: 3, 5, 10, 15, 25, 50, 75, 85, 90, 95 oraz 97 u chłopców i dziewczątprzeprowadzono z uwzględnieniem wieku kalendarzowego.Wyniki. Stwierdzono zbliżony przebieg krzywych obrazujących kryteria nadwagi i otyłości u chłopcówi dziewcząt w badaniach gdańskich i międzynarodowych. W przypadku badań warszawskich zgodność ta pojawiłasię wyłącznie u dzieci młodszych. Zbliżone były natomiast wartości 10. centyla, stanowiące punkt odcięciadla niedoboru masy ciała w badaniach gdańskich i warszawskich oraz międzynarodowych, w których punktten odpowiada BMI = 18,5 kg/m 2 w wieku 18 lat.Wnioski. Diagnostyka indywidualna wymaga stosowania odniesień do populacji krajowej, najlepiej regionalnej,obejmującej duże grupy badawcze. Określenie rozpowszechnienia otyłości i nadwagi oraz niedoborumasy ciała powinno natomiast odbywać się na podstawie uzgodnionych międzynarodowych standardów. Tylkoone dają bowiem możliwość dokonywania porównań.Aim of the research. Working out centile norms for height, body mass and body mass index (BMI) in schoolchildren and youth in the city of Gdansk as well as comparison of overweight and underweight criteria in popula-– 109 –