full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Ocena poziomu wybranych motorycznych zdolności kondycyjnych 11-letnich chłopców na przykładzie kadry...W dotychczas prowadzonych badaniach nad szybkościązawodników piłki nożnej najczęściej ocenianopoziom maksymalnej prędkości i zdolności przyspieszania.Istotny wpływ na wybór takiego kierunku badań mato, że dla typowych akcji w piłce nożnej, takich jak np.uwalnianie się od przeciwnika bez piłki, rozegranie piłkibez przyjęcia, pojedynek sprinterski w dryblingu czy popodaniu w wolne pole, a także dla specyficznej w piłcenożnej szybkości reakcji wymagane są umiejętnościstartu do 5 m, przyspieszania na odcinkach od 5 mdo 20 m, jak również maksymalnych szybkości sprinterskichna odcinkach 20–40 m. Dlatego też wszystkietesty szybkościowe powinny koncentrować się na ocenieumiejętności startu i przyspieszenia na odcinkachod 5 m, 10–15 m do 20 m, jak i maksymalnej szybkościsprinterskiej na odcinkach od 25 m do 40 m [5].Pomiar zdolności szybkościowych u piłkarzy byłprzedmiotem badań wielu teoretyków i praktykówsportu, między innymi: Panfila, Winklera, Ekbolma,Bisanza, Webera, Gerischa, Ryguły, Weinecka,Aignera, Bangsbo, Fricka, Chmury [6].Cel pracyCelem pracy była ocena poziomu wybranych zdolnościkondycyjnych chłopców w wieku 11 lat reprezentującychkluby piłkarskie zrzeszone w PodkarpackimZwiązku Piłki Nożnej oraz opracowanie norm ocenywskaźników przygotowania kondycyjnego dla tej kategoriiwiekowej.Materiał i metodyBadaniami objęto 53 chłopców w wieku 11 lat (wysokośćciała = 146 ± 5,8 cm, masa ciała 37,7 ± 7,5 kg),wytypowanych w 2009 roku do kadry wojewódzkiejprzez 16 klubów.Badania przeprowadzono w trakcie zgrupowaniukadry wojewódzkiej w dniach 17 sierpnia i 6 września2009 roku przy słonecznej pogodzie na trawiastym boiskupiłkarskim.Wysokość ciała zawodników oceniono posługującsię antropometrem. Pomiary obwodu klatki piersioweji brzucha przeprowadzono za pomocą taśmy centymetrowejo stałym napięciu. Masę ciała zawodników orazjej komponentów zmierzono za pomocą wagi TanitaTBF 300. W analizie danych komponentów masy ciałaposłużono się skrótami: Fat (body fat – zawartośćtkanki tłuszczowej), FFM (Free Fat Mass – beztłuszczowamasa ciała), TBW (Total Body Water – zawartośćwody w organizmie), BMI (Body Mass Index – wskaźnikwzrostowo-wagowy).Do oceny zdolności szybkościowych zastosowanobieg na 5 m, 10 m, 15 m, 20 m, 30 m i 50 m. Pomiarze startu zatrzymanego wykonywano za pomocąelektronicznego urządzenia pomiarowego Microgate.Wytrzymałość zdiagnozowano za pomocą Beep testu(20-metrowego testu wahadłowego), a siłę eksplozywnąkończyn dolnych – skokiem w dal z miejsca.Materiał badawczy opracowano za pomocą statystykiopisowej. Wyznaczono podstawowe charakterystykiliczbowe badanych zmiennych, czyli średniearytmetyczne, odchylenia standardowe, wartości minimalnei maksymalne. W opracowywaniu wyników Beeptestu w celu odniesienia się do prac innych autorów, podzielonoodcinki czasowe etapu na połówki i ćwiartki.Przykładowo osoba, która uzyskała wynik 7,75, biegła7 minut i 45 sekund. Do opracowania norm przygotowaniakondycyjnego młodych piłkarzy nożnych posłużonosię metodyką proponowaną przez Zaciorskiego [7].Sumaryczny wynik wszystkich sprawdzianów określającypoziom wybranych zdolności kondycyjnych badanychpiłkarzy przedstawiono w postaci punktowej, przyznajączawodnikowi w poszczególnych próbach 1 punktza wynik mieszczący się w przedziale niskim, 2 punktyw przedziale poniżej średniego, 3 punkty w przedzialeśrednim, 4 punkty w przedziale powyżej średniego, 5punktów w przedziale wysokim. Maksymalnie zawodnikmógł otrzymać 40 punktów za wszystkie swoje wynikiw przedziale wysokim, a minimalnie zdobyć 8 punktówza wyniki w przedziale niskim.Wyniki badańŚredni staż treningowy badanej grupy 11-letnich piłkarzynożnych, mierzony w latach, wyniósł 2,6 ± 1,2.Grupę tę charakteryzowała duża rozpiętość pomiędzyskrajnymi wartościami badanych cech somatycznych,która świadczy o różnym tempie rozwoju biologicznegochłopców (tab. 1).Rozkład średnich arytmetycznych wyników, uzyskanychw biegu na poszczególnych dystansach(ryc. 1), w biegu wahadłowym i w skoku w dal z miejsca,wraz z odchyleniami standardowymi (tab. 2) posłużyłdo stworzenia norm przygotowania kondycyjnego11-letnich piłkarzy nożnych (tab. 3).Porównując wyniki 11-letnich chłopców z normamiprzygotowania motorycznego, opracowanymi przezGargula i Bujas dla wysoko kwalifikowanych młodychpiłkarzy nożnych trenujących w Szkole Mistrzostwa– 61 –