Trening w okresie mezo- i katafazy rozwoju biologicznego kobiet i mężczyzn... Ryc. 5. Wielkość unormowanych różnic średnich arytmetycznych gibkości oraz wydolności tlenowej i beztlenowej grupy biegającej powyżej 120 kmmiesięcznie, unormowane na średnią i odchylenie standardowe cech grupy biegającej do 120 km miesięcznieFig. 5. The volume of normalized differences of arithmetic means of flexibility, aerobic and anaerobic efficiency in the group running above 120 km permonth, normalized to the mean and standard deviation of the characteristics of the group running up to 120 km per monthpotwierdza analiza porównawcza wielkości wskaźnikówunormowanych różnic między średnimi arytmetycznymikomponentów krążeniowo-oddechowych(VO 2max . kg –1 ), mięśniowo-szkieletowych (testy gibkości)oraz maksymalnej pracy anaerobowej (MPA)w grupie biegaczy i biegaczek realizujących objętośćtreningu poniżej i powyżej 120 km miesięcznie (tab.6, ryc. 5).PodsumowanieZgodnie z przyjętymi celami badań w niniejszym artykulepodjęto próbę potwierdzenia dwóch hipotez badawczych:1. Jeżeli trening spełnia funkcje zdrowotne – to w ujęciuklasyfikacji normatywnej wskaźniki zdrowiazgodnie z amerykańską koncepcją H-RF powinnymieścić się w zakresie norm osób kończących etapanafazy (progresywny okres rozwoju biologicznego)w wieku 19–21 lat.2. W treningu rekreacyjnym ekstensywny wzrost objętościtreningu powinien w sposób znaczący wpływaćna pozytywne zmiany wskaźników zdrowotnychbiegaczy.Jak wynika z analizy wyników badań osób uprawiającychbiegi na Krakowskich Ścieżkach Biegowych,wszystkie z przyjętych założeń zostały potwierdzone.Okazało się jednak, że większy pozytywny wpływuprawiania specyficznych ćwiczeń fizycznych stwierdzonou płci żeńskiej. Jest to dość zaskakujące spostrzeżeniew kontekście wiedzy na temat mniejszejekosensytywności kobiet niż mężczyzn [29]. W omawianymprzypadku należy jednak mieć w pamięci stosunkowoniski poziom wyjściowy branych pod uwagęcech funkcjonalnych i zdolności motorycznych u rozpoczynającychproces treningowy kobiet. W związkuz tym nawet słaby bodziec treningowy może przynieśćpożądane rezultaty.Ponadto w porównaniu do norm zdrowotnych 19–21-latków w komponentach morfologicznych sprawnościfizycznej badanej w konwencji H-RF nie ujawniłsię korzystny wpływ uprawiania biegów na ich poziom,zwłaszcza u bardziej ekosensytywnych osobnikówpłci męskiej. Wychodząc z założenia teorii sportu, żetrening to proces adaptacji organizmu do wysiłku powtarzanegosystematycznie w postaci ćwiczeń fizycznych,którego efektem jest poprawa tolerancji wysiłkówi osiągnięcie możliwości pokonywania większych obciążeńoraz nabywania i doskonalenia nowych aktówruchowych, rozumianych jako proces koordynacji nerwowo-mięśniowejna różnym poziomie automatyzmu– można przyjąć, że u mężczyzn na wyniki badańmógł rzutować zarówno rodzaj, jak i relatywnie niższy– 47 –
Joanna Gradek, Edward Mleczko, Sebastian Swobodapoziom obciążenia treningowego niż u płci żeńskiej.Potwierdzać takie stwierdzenie może analiza danychdotyczących zróżnicowania komponentów krążeniowo-oddechowych,a także mięśniowo-szkieletowychsprawności fizycznej w konwencji H-RF. U osobnikówpłci żeńskiej stwierdzono korzystniejszy wpływ obciążeniatreningowego na poziom ich rozwoju. Warto równieżpodkreślić, iż poza jednym przypadkiem pomiaruzdolności motorycznej, średnie arytmetyczne komponentówmotorycznych, mięśniowo-szkieletowychi krążeniowo oddechowych badanych osobnikówmieściły się w wąskiej normie zdrowotnej dla 19–21-latków z populacji nietrenujących. Potwierdzić to możedotychczasowe spostrzeżenia na temat pozytywnegowpływu uprawiania biegów na poprawę wskaźnikówzdrowia.Odnosząc się do drugiej hipotezy należy stwierdzić,że również tylko w komponentach motorycznych,mięśniowo-szkieletowych i krążeniowo-oddechowychsprawności fizycznej badanych w ujęciu zdrowia ujawniłsię (i to głównie u płci żeńskiej) korzystniejszy wpływekstensywnego wzrostu obciążenia na ich poziom.Jako, że tylko w kilku przypadkach stwierdzono istotnestatystyczne zróżnicowanie między grupami realizującymitrening na poziomie 120 km miesięcznie i powyżejtego zakresu, uzasadnione jest przypuszczenie, iż dowywołania pozytywnych zmian adaptacyjnych w wyżejwymienionych komponentach sprawności fizycznej ujętejw konwencji zdrowia wystarczy zakres obciążeniaponiżej 120 km miesięcznie. Wydaje się, że na efektyu płci męskiej mógł rzutować także stosunkowo większy(R = 40 lat) niż u płci żeńskiej (R = 25 lat) zasięgzmienności wieku badanych.Reasumując można stwierdzić, że chociaż niewszystkie hipotezy badawcze zostały potwierdzone,to jednak wyniki badań dają podstawę do pozytywnejoceny organizacji zajęć rekreacyjnych na KrakowskichŚcieżkach Biegowych i zarazem mogą być inspiracjądo dalszych penetracji badawczych efektów podejmowaniaaktywności ruchowej przez kobiety i mężczyznw okresie ich mezo- i katafazy rozwoju biologicznego.Wnioski1. W okresie mezo- i katafazy rozwoju biologicznego aktywnychfizycznie mężczyzn i kobiet istnieje możliwośćosiągnięcia poziomu komponentów motorycznych,krążeniowo-oddechowych i mięśniowo-szkieletowychsprawności fizycznej w ujęciu zdrowia na poziomieprezentowanym przez osobników kończących etapprogresywnego rozwoju w wieku 19–21 lat.2. Nie można spodziewać się we wskaźnikach morfologicznychsprawności H-RF podobnych efektówpotreningowych, jak w przypadku komponentówmotorycznych czy krążeniowo-oddechowych.3. Systematyczne uprawianie biegów przez kobiety napodobnym do mężczyzn poziomie obciążenia treningowegomoże dać lepsze efekty niż u płci męskiej.4. Ekstensywny wzrost obciążenia treningowegou obojga płci na zajęciach rekreacyjnych powyżej 120km miesięcznie może przynosić podobne korzyści jakstosownie niższych zakresów objętości treningu.5. Zajęcia treningowe na Krakowskich ŚcieżkachBiegowych można uważać za znaczący wkładw promocję zdrowego stylu życia społeczeństwaKrakowa.PIŚMIENNICTWO • LITERATURE[1] Oja P, Tuxworth B (ed.): Eurofit for Adults. Assessment ofhealth-related fitness. Council of Europe, 1995.[2] Drygas W: Trening zdrowotny: bilans pięćdziesięciu lat.Czy znamy odpowiedź na najważniejsze pytania? MedicinaSportiva 2003; 7, (Suppl 1): 9–14.[3] Kaleta D, Jegier A: Rekreacyjna aktywność fizyczna a subiektywnaocena stanu zdrowia osób dorosłych. PolskieArchiwum Medycyny Wewnętrznej 2004; CXI: 5.[4] Kaleta D, Ruszkowska-Majzel J, Kwaśniewska M, DrygasW: Nadwaga i otyłość jako czynnik ryzyka wybranychchorób przewlekłych. Charakterystyka zjawiska orazelementy zaleceń profilaktycznych. Kardiodiabetologia.Uniwersytet Medyczny. Łodź, 2007; 2: 19–23[5] Knapik A, Plinta R, Saulicz E, Kuszewski M: Znaczenieaktywności ruchowej w profilaktyce zdrowotnej. ZdrowiePubliczne. 2004; 114, 3: 331–337.[6] Zielona księga: Promowanie zdrowego żywienia i aktywnościfizycznej – Europejski wymiar zapobieganianadwadze, otyłości i chorobom przewlekłym. Bruksela,Komisja Wspólnot Europejskich, 2005.[7] Szeklicki R: Habitualna aktywność fizyczna mężczyzn po60 roku życia: konsekwencje morfologiczne i metaboliczneoraz uwarunkowania społeczne. Seria: Monografie,Poznań, AWF, 2007; 38: 177.[8] Czapliński Z, Górska A, Podhajna E: Aktywność fizycznaa otyłość. Profilaktyka, Psychika, Estetyka. Toruń, EneaCommunication, 2008.[9] Górski J (red.): Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego.Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006.[10] Lipert A., Jegier A: Metody pomiaru aktywności ruchowejczłowieka. Łódź, Zakład Medycyny Sportowej, UniwersytetMedyczny, 2009.– 48 –
- Page 1 and 2: - I -
- Page 3 and 4: ISSN 1731-0652COMMITTEE FOR REHABIL
- Page 5 and 6: ANTROPOMOTORYKAISSN 1731-0652COMMIT
- Page 7 and 8: NR 54 ANTROPOMOTORYKA20
- Page 9: Od RedakcjiStowarzyszeniem czy też
- Page 13 and 14: Informacje dla Autorówscripts sub
- Page 15 and 16: Information for the AuthorsExamples
- Page 18 and 19: NR 54 2011ANTROPOMOTORY
- Page 20 and 21: Wpływ lokalnego wysiłku fizyczneg
- Page 22 and 23: Wpływ lokalnego wysiłku fizyczneg
- Page 24 and 25: Wpływ lokalnego wysiłku fizyczneg
- Page 26 and 27: Wpływ lokalnego wysiłku fizyczneg
- Page 28 and 29: NR 54 2011ANTROPOMOTORY
- Page 30 and 31: Poziom siły maksymalnej i dokładn
- Page 32 and 33: Poziom siły maksymalnej i dokładn
- Page 34 and 35: Poziom siły maksymalnej i dokładn
- Page 36 and 37: NR 54 2011ANTROPOMOTORY
- Page 38 and 39: Trening w okresie mezo- i katafazy
- Page 40 and 41: Trening w okresie mezo- i katafazy
- Page 42 and 43: Trening w okresie mezo- i katafazy
- Page 44 and 45: Trening w okresie mezo- i katafazy
- Page 46 and 47: Trening w okresie mezo- i katafazy
- Page 50: Trening w okresie mezo- i katafazy
- Page 53 and 54: Paweł Chmura, Marek Zatońshortest
- Page 55 and 56: Paweł Chmura, Marek ZatońTabela 1
- Page 57 and 58: Paweł Chmura, Marek ZatońRyc. 2.
- Page 60 and 61: NR 54 2011ANTROPOMOTORY
- Page 62 and 63: Ocena poziomu wybranych motorycznyc
- Page 64 and 65: Ocena poziomu wybranych motorycznyc
- Page 66 and 67: Ocena poziomu wybranych motorycznyc
- Page 68: Ocena poziomu wybranych motorycznyc
- Page 71 and 72: Marek Popowczak, Andrzej Rokita, Ir
- Page 73 and 74: Marek Popowczak, Andrzej Rokita, Ir
- Page 75 and 76: Marek Popowczak, Andrzej Rokita, Ir
- Page 77 and 78: Marek Popowczak, Andrzej Rokita, Ir
- Page 79 and 80: Marek Popowczak, Andrzej Rokita, Ir
- Page 81 and 82: Marek Popowczak, Andrzej Rokita, Ir
- Page 83 and 84: Edward Mleczko, Czesław SzmigielWy
- Page 85 and 86: Edward Mleczko, Czesław Szmigielu
- Page 87 and 88: Edward Mleczko, Czesław Szmigielw
- Page 89 and 90: Edward Mleczko, Czesław Szmigieldo
- Page 91 and 92: Edward Mleczko, Czesław SzmigielRy
- Page 93 and 94: Edward Mleczko, Czesław Szmigielna
- Page 95 and 96: Edward Mleczko, Czesław Szmigiel[9
- Page 97 and 98: Edward Mleczko, Czesław Szmigiel[4
- Page 99 and 100:
Edward Mleczko, Czesław Szmigielko
- Page 101 and 102:
Adam Haleczkosię na ogół z prób
- Page 103 and 104:
Adam HaleczkoPodobny pogląd wyraż
- Page 105 and 106:
Adam HaleczkoTabela 4. Związki wsk
- Page 107 and 108:
Adam HaleczkoUmiarkowane negatywne
- Page 110 and 111:
NR 54 2011ANTROPOMOTORY
- Page 112 and 113:
Wartości centylowe wysokości i ma
- Page 114 and 115:
Wartości centylowe wysokości i ma
- Page 116 and 117:
Wartości centylowe wysokości i ma
- Page 118:
Wartości centylowe wysokości i ma
- Page 122 and 123:
NR 54 2011ANTROPOMOTORY
- Page 124 and 125:
Rodziny białek szoku termicznego i
- Page 126 and 127:
Rodziny białek szoku termicznego i
- Page 128 and 129:
Rodziny białek szoku termicznego i
- Page 130 and 131:
Rodziny białek szoku termicznego i
- Page 132:
INFORMACJEANNOUNCEMENTS
- Page 135 and 136:
12 th International Scientific Conf
- Page 137:
12 th International Scientific Conf