full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Zmiany maksymalnej mocy fosfagenowej i wybranych cech fizjologicznych podczas powtarzanych wysiłków...3. Jak zmienia się częstość skurczów serca w momencieosiągnięcia maksymalnej mocy anaerobowejoraz w trzeciej minucie powysiłkowej restytucjiw powtarzanych wysiłkach do odmowy?Materiał badańW badaniach uczestniczyło 10 piłkarzy – juniorów młodszychŚląska Wrocław, trenujących od 6 do 7 lat. Masaciała badanych wynosiła 65,3 ± 4,6 kg, wysokość ichciała 174,1 ± 7,1 cm, a wiek – to 16,2 ± 0,4 lat. W mikrocyklutygodniowym zawodnicy trenowali pięć razyw tygodniu na boisku trawiastym, a także uczestniczyliw jednych zajęciach ogólnorozwojowych z aerobiku przymuzyce. W razie złych warunków atmosferycznych zajęciaodbywały się nie na boisku, ale prowadzono je nasiłowni w szkole. Większość badanych osób uczęszczałado Liceum Ogólnokształcącego Mistrzostwa Sportowegonr 1 w Zespole Szkół nr 4 we Wrocławiu. Cały procestreningowy odbywał się w ramach obowiązkowych szkolnychzajęć wychowania fizycznego. Badani zostali poinformowanio celu oraz o przebiegu badania i wyrazili nanie zgodę, uzyskano także akceptację ich rodziców.Metody badańZaproponowano nowy test, w którym powtarzaniewysiłków fosfagenowych do odmowy miało służyć dooceny zdolności motorycznych zawodników w grachzespołowych. Program badań obejmował:1) pomiar wysokości ciała za pomocą antropometruz dokładnością do 0,5 cm oraz masy ciała nawadze elektronicznej z dokładnością do 0,1 kg;wartość masy ciała była wykorzystywana do obliczeniaindywidualnego obciążenia w teście wysiłkowym(0,075g/kg) wg wzoru stosowanego w teścieWingate;2) rejestrowanie częstości skurczów serca w spoczynku,podczas rozgrzewki i każdego wysiłkumaksymalnego i w trzeciej minucie pasywnej przerwywypoczynkowej za pośrednictwem sport testerówfirmy Polar;3) oznaczanie stężenia mleczanu w spoczynku orazpo zakończeniu każdego wysiłku maksymalnegoza pomocą urządzenia Lactate Scout;4) przed rozpoczęciem testu przeprowadzono 5-minutowąrozgrzewkę na cykloergometrze, w czasiektórej częstość skurczów serca zawodnika wynosiła140–150 ud/min; test rozpoczynano po jednominutowejprzerwie po rozgrzewce.Test wysiłkowy polegał na uzyskaniu mocy maksymalnejw jak najkrótszym czasie w każdym kolejnympowtórzeniu. Zawodnik osiągał ją przez jak najwyższączęstotliwość pedałowania na cykloergometrze firmyMonark. Czas trwania każdego wysiłku był zależnyod tego, jak szybko badany uzyska moc maksymalną.Każdą próbę wysiłkową przerywano w momencie widocznegona ekranie monitora spadku mocy. W przypadku,gdy różnica między maksymalnymi wartościamimocy fosfagenowej wynosiła 10% – test wysiłkowyprzerywano. Dziesięcioprocentowy spadek mocy maksymalnejuznano za wyczerpanie możliwości fosfagenowychbadanego zawodnika. Między poszczególnymipróbami zastosowano 3-minutową pasywną przerwęwypoczynkową, po której badany wykonywał kolejnywysiłek testowy.Badania przeprowadzono w warunkach laboratoryjnychw Pracowni Badań Wysiłkowych AkademiiWychowania Fizycznego we Wrocławiu w dniach 8, 9i 10 czerwca 2009 roku. Realizowano je po zakończeniusezonu 2008/2009 pomiędzy godziną 10.30 a 14.00.Zawodnicy w tym dniu byli zwolnieni z zajęć szkolnych.Wyniki badań poddano analizie matematyczno-statystycznej,podczas której wyliczono średnią arytmetycznąi odchylenie standardowe. Do siódmego powtórzeniawysiłku testowego włącznie wszystkie badanewskaźniki mechaniczne, fizjologiczne i biochemicznepoddano analizie wariancji dla pomiarów powtarzanych(RMANOVA) w programie Origin Lab.Wyniki badańW przeprowadzonych badaniach stwierdzono różnąliczbę wykonanych wysiłków testowych. Pięciu zawodnikówwykonało siedem powtórzeń wysiłku maksymalnego,dwóch – osiem, jeden – dziewięć, jeden – dziesięć,a jeden – najbardziej wydolny – aż piętnaściepowtórzeń. W związku z tym globalną analizę wynikówbadań przeprowadzono do siódmego wysiłku testowegowłącznie, ponieważ wszyscy badani wykonali conajmniej siedem powtórzeń. Z uwagi na fakt, że pięciupiłkarzy przeprowadziło większą liczbę prób wysiłkowych,analizę wyników badań przeprowadzono takżew ujęciu indywidualnym.Zarejestrowane wyniki badań wykazały, że średniamoc maksymalna u młodych piłkarzy mieści sięw granicach 10,3–10,6 W/kg (tab. 1). Analiza siedmiukolejnych wysiłków testowych wskazuje na wzrost badanegowskaźnika od pierwszego (10,4 ± 0,6 W/kg) dotrzeciego (10,6 ± 0,6 W/kg) wysiłku testowego. Różnica– 53 –