full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Sprawność fizyczna uczniów szkoły ponadgimnazjalnej uczestniczących w zajęciach ruchowych...Analizując wyniki dziewcząt stwierdzono, że wprowadzaniespecyficznej metody rozbudzania empatiiprzez aktywność ruchową z piłką przyczyniło się (podobniejak w grupie chłopców) do korzystnych i znaczącychzmian w gibkości oraz sile tułowia (jak równieżwe wcześniej wymienionej zwinności). W pozostałychpróbach diagnozujących siłę statyczną, funkcjonalnąi eksplozywną nie stwierdzono różnic istotnych statystyczniepomiędzy grupami (E 1,E 2, K). Uzyskane przezdziewczęta szkoły ponadgimnazjalnej wyniki sprawnościfizycznej świadczą, że przez realizację lekcji wychowaniafizycznego z wykorzystaniem piłek możnaprzeciwdziałać stwierdzonej przez Szopę, Mleczkę,Żaka [1], a cytowanej przez Gułę-Kubiszewską,Lewandowskiego [23], regresji czy nawet stabilizacjipoziomu sprawności fizycznej. Regresja [1] wynikaczęsto ze stylu życia (np. nieuczestniczenia młodzieżyw różnych formach aktywności ruchowej) [24]. Analizawyników eksperymentu pedagogicznego potwierdziłaznaczenie realizacji autorskiego programu rozbudzaniaempatii wśród uczniów podczas zajęć wychowaniafizycznego, który nie zakłóca rozwoju sprawności fizycznej,a w niektórych jej składowych nawet go wspomaga.Rozwój ten uwarunkowany jest również płciąuczniów. Chłopcy osiągali w szkole ponadgimnazjalnejlepsze rezultaty od dziewcząt.Podczas badań zaobserwowano, że dziewczętarozpoczynające naukę w szkole ponadgimnazjalnejdążą do uzyskania dominującej pozycji w klasie, chcązaimponować swoim nowym koleżankom, nauczycielowichociażby przez podniesienie poziomu własnejsprawności fizycznej. W niektórych wynikach próbsprawności fizycznej zaobserwowano u uczennic tendencjewzrostowe po pierwszym semestrze pierwszegoroku nauki w szkole. W drugiej klasie natomiastpoziom poszczególnych składowych ich sprawnościfizycznej stabilizował się. Zauważono również, żewejście w nowe środowisko szkolne często motywujeuczniów do zwiększenia wysiłku, nakładu pracy czypoprawy relacji interpersonalnych w klasie (co wymagapoznania i zrozumienia drugiego ucznia).Zajęcia wychowania fizycznego, oparte na ćwiczeniach,zabawach i grach z piłką rozbudzającychempatię, przyczyniły się także do wzrostu poziomu tejzdolności u dziewcząt i chłopców. Przez wprowadzenieaktywności ruchowej z piłkami nauczyciel pobudzałuczniów do empatyzowania z pozostałymi uczestnikami,przeciwdziałając jednocześnie narastaniu zachowańnieempatycznych. Takie działanie można uznać zaniezwykle istotne w procesie wychowania i kształceniafizycznego.Realizując autorski rozbudzający empatię programwychowania fizycznego, który oparto na ćwiczeniach,zabawach i grach z piłkami, nie dopuszczono do regresjisprawności fizycznej (a wręcz przeciwnie) u badanych,a jednocześnie wychowawczo przeciwdziałanoujawnianiu przez nich zachowań egoistycznych i agresywnych.Wnioski1. Uczestnictwo młodzieży w zabawach i grach z piłką,w trakcie których rozwijane są zachowania empatycznewywołało korzystne zmiany w poziomieposzczególnych składowych sprawności fizycznej(podobnie jak realizacja zajęć wychowania fizycznegow sposób tradycyjny). W ich efekcie końcowewyniki badanych były wyższe lub zbliżone do rezultatówuzyskanych na początku badań.2. Autorski program kształcenia i wychowania fizycznegorealizowany przez grupę eksperymentalną(E 1), nazwaną „piłka z empatią”, okazał się skutecznymnarzędziem do rozwijania zdolności empatycznych,ujawnianych podczas aktywności ruchowejprzez uczniów. Wyższe zmiany w poziomie badanejzdolności zaobserwowano u chłopców, którzyna początku pierwszej klasy byli mniej empatyczniniż dziewczęta.PIŚMIENNICTWO • LITERATURE[1] Szopa J, Mleczko E, Żak S: Podstawy antropomotoryki.Warszawa – Kraków, Wydawnictwo Naukowe PWN,2000.[2] Malina RM, Bouchard C: Growth, maturation and physicalactivity. Champaign Ill., Human Kinetics Books, 1991.[3] Pilicz S: Pomiar ogólnej sprawności fizycznej. Studiai Monografie, Warszawa, AWF, 1997.[4] Przewęda R: Rozwój somatyczny i motoryczny. Warszawa,WSiP, 1981.[5] Osiński W: Badania nad wartością pomiaru wybranychzdolności motorycznych. Anthropological Review, 1985;1–2: 39–55.[6] Grabowski H: Co koniecznie trzeba wiedzieć o wychowaniufizycznym. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”,2000.[7] Rutkowska-Kucharska A, Jagusz A: Projekt programubadań sprawność fizycznej i parametrów zdrowotnychkobiet w średnim wieku (45–55 lat). Annales Universitatis– 79 –