full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Zmiany maksymalnej mocy fosfagenowej i wybranych cech fizjologicznych podczas powtarzanych wysiłków...narastającego zmęczenia. Pomimo utrzymującegosię wysokiego stężenia mleczanu w następnych próbach(12,6–13,7 mmol/l), maksymalna moc anaerobowakształtowała się na stałym poziomie 10,1–10,2W/kg i była zaledwie o dwa procent niższa od Pmax.Dowodzi to o niezwykłych predyspozycjach badanegozawodnika do powtarzanych wysiłków fosfagenowychi glikolitycznych [15].Wzrost częstości skurczów serca między pierwszyma siódmym wysiłkiem maksymalnym prawie o 24ud/min po zakończeniu każdej 3-minutowej, pasywnejprzerwy wypoczynkowej sugeruje, że w kolejnych wysiłkachtestowych zastosowana przerwa była zbyt krótkana pełną regenerację po każdym obciążeniu. Fakt tenznajduje potwierdzenie w istotnym wzroście stężeniamleczanu w powtarzanych wysiłkach maksymalnejmocy anaerobowej. Zastosowana 3-minutowa przerwawypoczynkowa pomiędzy poszczególnymi wysiłkamibyła zbyt krótka do pełnej odbudowy fosfokreatyny.Potwierdzają tę konstatację badania Dawsona i wsp.[16], z których wynika, że po krótkotrwałym wysiłkumaksymalnym zasoby fosfokreatyny odbudowują siędo 5 minut. Sugerować to może zbyt małe przywiązywanieprzez trenera wagi do rozwijania u zawodnikówzdolności do wysiłków fosfagenowych i brak przystosowaniasię ich układu krążenia do powtarzanych wysiłkówo tym charakterze.Wnioski1. Maksymalna moc fosfagenowa zarejestrowanaw kolejnych powtórzeniach testu wysiłkowegowzrasta do trzeciej próby, a w czterech następnychbadana zmienna obniża się, co może świadczyćo małej tolerancji krótkotrwałych wysiłków beztlenowychbadanych piłkarzy.2. Liniowy wzrost stężenia mleczanu w siedmiu kolejnychwysiłkach testowych wskazuje na corazgłębsze uruchamianie w energetyce krótkotrwałychwysiłków fosfagenowych beztlenowej glikolizy.3. W przekroju siedmiu wysiłków testowych częstośćskurczów serca wzrasta, co może sugerować, żezastosowana 3-minutowa przerwa wypoczynkowajest zbyt krótka do pełnej regeneracji organizmu.4. Kontynuacja badań i odniesienie ich wyników dopoziomu sportowego piłkarzy jest prawdopodobnymsposobem na racjonalną kontrolę efektywnościtreningu fizycznego w tej dyscyplinie.PIŚMIENNICTWO • LITERATURE[1] Chmura J: Szybkość w piłce nożnej. Katowice, WydawnictwoAWF, 2001.[2] Rampinini E, Sassi A, Morelli A, Mazzoni S, Fanchini M,Coutts AJ: Repeated-sprint ability in professional andamateur soccer players. Appl Physiol Nutr Metab, 2009;34 (6): 1048–54.[3] Cairns SP: Lactic acid and exercise performance: culpritor friend? Sports Medicine, 2006; 36 (4): 279-291.[4] Edge J, Bishop D, Goodman C, Dawson B: Effect ofhigh- and moderate-intensity training on metabolism andrepeated sprints. Med Sci Sports Exerc, 2005; 37(11):1975–1982.[5] Gaitanos GC, Williams C, Boobis LH, Brooks S: Humanmuscle metabolism during intermittent maximal exercise.J Appl Physiol, 1993; 75 (2): 712–719.[6] Balsom PD, Gaitanos GC, Ekblom B, Sjödin B: Reducedoxygen availability during high intensity intermittent exerciseimpairs performance. Acta Physiol Scand, 1994;152 (3): 279–285.[7] Balsom PD, Gaitanos GC, Söderlund K, Ekblom B: Highintensityexercise and muscle glycogen availability inhumans. Acta Physiol Scand, 1999; 165 (4): 337–345.[8] Bogdanis GC, Nevill ME, Boobis LH, Lakomy HK: Contributionof phosphocreatine and aerobic metabolism toenergy supply during repeated sprint exercise. J ApplPhysiol, 1996; 80 (3): 876–884.[9] Forbes SC, Slade JM, Meyer RA: Short-term high-intensityinterval training improves phosphocreatine recovery kineticsfollowing moderate-intensity exercise in humans. ApplPhysiol Nutr Metab, 2008; 33 (6): 1124–1131.[10] Maughan RJ: Creatine supplementation and exerciseperformance. Int J Sport Nutr, 1995; 5 (2): 94–101.[11] Kreider RB: Effects of creatine supplementation on performanceand training adaptations. Mol Cell Biochem,2003; 244 (1–2): 89–94.[12] Baker JS, McCormick MC, Robergs RA: Interaction amongSkeletal Muscle Metabolic Energy Systems during IntenseExercise. J Nutr Metab, 2010; 905612.[13] Newsholme EA: Use of enzyme activity measurementsin studies on the biochemistry of exercise. InternationalJournal of Sports Medicine, 1980; 1: 100–105.[14] Newsholme EA, Blomstrand E, Ekblom B: Physical andmental fatigue: metabolic mechanisms and importanceof plasma amino acids. Br Med Bull, 1992; 48(3): 477–495.[15] Maughan RJ, Gleeson M: The biochemical basis of sportsperformance. Oxford, Oxford University Press, 2000.[16] Dawson B, Goodman C, Lawrence S, Preen D, PolglazeT, Fitzsimons M, Fournier P: Muscle phosphocreatinerepletion following single and repeated short sprint efforts.Scand J Med Sci Sports, 1997; 7 (4): 206–213.– 57 –