Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İSTANBUL<br />
KÜLTÜR ve SANAT<br />
DERGİSİ<br />
İSTANBUL’UN YİTİK “HAFIZA MEKÂNLARI" / Turgay ANAR<br />
iki yüz çeşit pasta ve şekerleme sunan pastane, devrin<br />
en ünlü ve kaliteli pastaneleri Markiz ve Lebon’a bile<br />
kısa sürede rakip oldu. Yabancı adların Türkçeleştirmesi<br />
sırasında pastanenin en kıdemli müdavimlerinden sanat<br />
tarihçisi Burhan Toprak’ın önerisiyle Loryan adı, Çağatayca’da<br />
“mükemmellik, kusursuzluk” anlamına gelen Baylan<br />
kelimesiyle değiştirilirdi. 1928’de İstiklâl Caddesi 148 numaradaki<br />
Luvr Apartmanı’nın zemin katında Baylan Pastanesi<br />
açıldı. Burası 1967 yılına kadar açık kaldı. Kadıköy<br />
Baylan ise 1961 yılında baba Lenas’ın küçük oğlu Minas<br />
Lenas tarafından kuruldu.(Durbaş, Rakı ile Edebiyat Muhabbeti,<br />
s.45)<br />
Beyoğlu Baylan Pastanesi’nin edebiyatçı müdavimleri<br />
1950-1960’lı yıllarda kırk kadardı. Buranın belli başlı müdavimleri<br />
olarak Attila İlhan, Yılmaz Gruda, Demir Özlü,<br />
Asaf Çiyiltepe, Oktay Akbal, Behçet Necatigil, Ferit Edgü,<br />
Fikret Hakan, Orhan Çubukçu, Demirtaş Ceyhun, Ege Ernart,<br />
Oğuz Arıkanlı, Yüksel Arslan, Oğuz Haluk (Hayalet<br />
Oğuz), Türkân İldeniz, Erol Günaydın, Fazıl Hüsnü Dağlarca,<br />
Haldun Taner, Cemal Süreya, Salâh Birsel, Peyami Safa,<br />
Orhan Duru, Ahmet Oktay, Fethi Naci, Hilmi Yavuz, Ülkü<br />
Tamer, Leyla Erbil, Tomris Uyar, Sevim Burak, Metin Erksan,<br />
Şükran Kurdakul, Yılmaz Güney, Arif Keskiner, Doğan Hızlan’ı<br />
sayabiliriz. (Anar, a.g.e., s.317-318)<br />
Baylan’ı bir edebiyat mahfili hâline getiren aslında Attila<br />
İlhan’dı. Şöhretli bir şair olan Attila İlhan, buradaki sohbetleri<br />
ile devrin önemli bir kültür-sanat ve edebiyat üstadı,<br />
Ahmet Oktay’ın deyimiyle “Papa”sı haline geldi. (Oktay,<br />
Gizli Çekmece, s.84)<br />
Attila İlhan<br />
Attila İlhan, kendilerinden bir önceki kuşağın sanat eleştirisini<br />
yapmakta, bir yandan da Mavi dergisinde kendi<br />
sanat-edebiyat anlayışını açıklamakta, pastanede de bu<br />
akımın alt yapısı kabul ettiği düşünce ve tezlerini çevresine<br />
toplanan çoğu genç sanatçılara anlatmakta, onları<br />
büyülemektedir. Ankara kaynaklı Mavi dergisinin yazarları,<br />
üstatlarıyla buluşmak için Baylan’a<br />
akın akın gelmeye başlar.<br />
Bu edebiyatçılar Ahmet Oktay,<br />
Yılmaz Gruda, Demir Özlü, Fikret<br />
Hakan, Güner Sümer’dir.<br />
Baylancılar sadece edebiyat,<br />
kültür-sanat sohbetleri yapmıyorlardı.<br />
Onlar bir mahfil olma<br />
bilincinin göstergesi olarak<br />
protesto faaliyetlerine de katılıyorlardı.<br />
Bu faaliyetlerden biri,<br />
Tepebaşı’ndaki Dram Tiyatrosu’nda<br />
Türk Edebiyatçılar Birliği’nin<br />
2 Nisan 1956’da tertip<br />
ettiği şiir ve müzik toplantısını<br />
sabote etmek amacıyla düzenlenmişti.<br />
Protestonun tertip<br />
komitesinde Asaf Çiyiltepe,<br />
Hasan Pulur, Kıl Güngör, Bağırsak<br />
Süha, Cemal Hoşgör, Fikret<br />
Hakan, Demirtaş Ceyhun yer<br />
alıyordu. Toplantıda planlar ya-<br />
Baylan Pastanesi’nin içeriden görünümü<br />
14