You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
AHMED GÜNER SAYAR İLE İSTANBUL’UN KÜLTÜR MEKÂNLARI / Müslüm <strong>YIL</strong>MAZ<br />
İSTANBUL<br />
KÜLTÜR ve SANAT<br />
DERGİSİ<br />
Kültür mekânı olan kıraathaneler deyince aklınıza<br />
hangileri geliyor?<br />
Bunların başında, Serafim Kıraathanesi geliyor. Yeni Osmanlılar<br />
dediğimiz gruplaşmada, Namık Kemal, Ebuzziya<br />
Teyfik, Agâh Efendi gibi münevverlerin daha ziyade gittiği<br />
kıraathane burasıdır. 19. yüzyıl ortalarında, biraz mübalağalı<br />
bir rakam ama, beş ilâ on bin kadar kitabın bu<br />
kıraathanede bulunduğu rivayeti vardır. Serafim Kıraathanesi’nin<br />
dışında Şehzadebaşı’nda şöhretli bir çayhane<br />
var; Hacı Reşit Efendi'nin Çayhanesi. Şöhreti çok yaygın,<br />
ancak 1908’den sonra ismi çok fazla duyulmuyor. Buranın<br />
Mehmed Akif Ersoy, Babanzâde Ahmed Naim Bey gibi<br />
birçok müdavimi var. II. Abdülhamid döneminde yasaklı<br />
olan gazeteler ve diğer neşriyat el altından burada elden<br />
ele aktarılıp okunuyor.<br />
Şehzadebaşı’nda, gene aynı muhitte, Yavru’nun Kıraathanesi<br />
adıyla anılan bir yer vardı. Burada sadece çay<br />
içiliyor ve sohbet ediliyor. Buraya gelenler, Mükrimin Halil<br />
Yinanç, Fuat Köprülü gibi mühim akademisyenler ile<br />
buranın tiryakileri olan kültür insanları idi. Yavru’nun Kıraathanesi’ne<br />
ait bilgileri rahmetli Ali Öztaylan’dan dinlemiştim.<br />
Bu zât, Bandırma’dan her ne zaman İstanbul’a<br />
gelse, görmek istediği kişilerin başında Neyzen Tevfik gelmekteydi.<br />
Bu kıraathane, Neyzen Tevfik’in adeta ikinci bir<br />
adresi gibiydi. Eğer, Neyzen’in keyfi yerindeyse, orada bir<br />
küçük konser verir, yapılan sohbeti neyi ile taçlandırırdı.<br />
Bunun dışında, dillere destan bir kıraathane de Beyazıt’taki<br />
Küllük’tür. Küllük’ün asıl şöhreti 1930’larda ortaya çıktı.<br />
1940’lı yıllardan sonra burası, daha çok genç edebiyatçıların<br />
buluştukları, üniversiteden çıkan öğrencilerle bir araya<br />
geldikleri bir yer oldu. Bu meyanda, II. Dünya Harbi’nin<br />
yarattığı iktisadi sıkıntılar Küllük’ün profilini değiştirdi. Bilhassa<br />
burada toplanan ehl-i tarîkin dağıldığı görülüyor.<br />
Yanında, Emin Mahir Efendi’nin dillere destan bir lokantası<br />
vardı. Bu lokantada, gayet ucuz yemek verilirdi. Küllük’ün<br />
etrafındaki kütüphaneler ile Sahhaflar Çarşısı, merkezde<br />
kültür adacıkları oluşturmuştu.<br />
Beyazıt’taki Küllük Kahvesi kapandıktan sonra, buranın<br />
müdavimleri olan sohbete teşne kültür insanlarının önemli<br />
bir kısmı Marmara Kıraathanesi’ne yönelmişti. Buradaki<br />
29
Change language