YIL 2016 SAYI 26

More documents

Recommendations

Info

İSTANBUL KÜLTÜR ve SANAT DERGİSİ TÜRK SİNEMASININ BİLGE TARİHÇİSİ GIOVANNI SCOGNAMILLO’NUN ARDINDAN / Metin ÖZTÜRK 1980’li yılların sonunda Türk sinema tarihine dair kaynak kitap yokluğu sinema üzerine araştırma yapmak isteyenler ve bu sanata merak salanlar için ciddi bir boşluk oluşturuyordu. Nijat Özön’ün araştırmaları, Rakım Çalapala ve Nurullah Tilgen’in incelemeleri kaynak ve belge açısından sıkıntılardan dolayı “tarih” olarak nitelendirilmeyi zorlaştırmaktaydı. Boşluğu dolduracak bir kaynağa ihtiyaç vardı. Bu kaynak da yıllardır sinema dünyasının ve bu dünyanın merkezi Beyoğlu’nun yerlisi bir isimden başkası değildi. Giovanni Scognamillo’nun “Türk Sinema Tarihi” adlı iki ciltlik kitabı 1988 yılında yayınlandı. Babası İtalyan, annesinin ailesi de aslen İtalyan olmakla birlikte Yunanistan’ın Tinos Adası’ndan gelmişti. İtalyan bir Türk vatandaşıydı Giovanni Scognamillo. (Babası Leone Scognamillo İstiklal Caddesi’ndeki El Hamra Sineması’nda uzun yıllar yöneticilik yapmıştı). O zamanlar bu ismin “yabancı” bir yazara ait olabileceğini düşünmüş ve Türk sinemasının tarihini Türk olmayan bir yazarın kaleme almasını şaşkınlıkla karşıla- 158
TÜRK SİNEMASININ BİLGE TARİHÇİSİ GIOVANNI SCOGNAMILLO’NUN ARDINDAN / Metin ÖZTÜRK İSTANBUL KÜLTÜR ve SANAT DERGİSİ mıştım. Tıpkı Türklerin tarihini Lamartine ya da Hammer’in yazması gibi. Kitabı gördüğümde anlayabildim ancak: Yazarımız doğma büyüme İstanbulluydu. 1987 yılının Kasım ayında Metis yayınları tarafından yayınlanan kitabın girişinde yazar şu cümlelerle tanıtılıyordu: “Scognamillo 1929’da İstanbul’da doğdu. 1948-1961 yıllarında başta İtalyan ve Fransız basını olmak üzere yabancı basında, 1961’den sonra ise Türk basınında sinema yazarlığını sürdürdü. Türk Film Arşivi yayını olan Türk Sinemasında 6 Yönetmen adlı kitabın yanı sıra Agah Özgüç’le birlikte Türk Sinemasında Kadın ve Cinsiyet’i ve 1965 Sinema Yıllığı’nı hazırladı. Dünyamızın Gizli Sahipleri, Uzaydan Geldiler ve Geleceğimizin Anahtarları (Koza Yayınları)’nın yazarı ve Batının İnanç Temelleri (Dergâh Yayınları) kitabının çevirmenidir.” Türk Sinema Tarihi kitabının 1. cildi 1896-1956 yıllarını, 2. cilt 1957-1986 yıllarını kapsamaktaydı. Kitabın editörü Fatih Özgüven sunuş yazısında, Scognamillo’nun sinema tarihi gibi nankör ve çabuk başarılar getirmeyen bir alanı yıllardır titizlikle koruyup gözeten iki, üç kişiden biri olduğunu, kitabın yargılardan ziyade olgularla ilgilendiğini ifade eder. Belki de sinema bu coğrafyada ilk kez Beyoğlu’nda gösterildiğinden bu sanatın tarihini yazmak da Beyoğlu’yla özdeşleşen bir yazara yakışırdı. Beyoğlu Osmanlı döneminde Pera (öte taraf) olarak adlandırıldı. Tıpkı anlamı gibi, “öteki” olarak nitelenebilecek gayrimüslimler, levantenler genelde Beyoğlu ile birlikte anılır oldu. Yine 1980’li yılların sonunda bu kez kült bir kitap olan İstanbul’un Gizemleri ile karşımıza çıktı Giovanni Scognamillo. Kitap İstanbul’daki yeraltı tünellerinden evliya türbelerine, büyü-muska yazma geleneğinden sihirli mekânlara kadar akılla açıklanması güç olayları konu ediyordu. Yıllar sonra (90’lı yıllar) Atatürk Kitaplığı’nda gerçekleştirdiğimiz “Gizli Filimler Hazinesi” programının ismini, bu kitapta bahsi geçen ve büyü, muska, astroloji bilgileri içeren “Gizli İlimler Hazinesi”nden ilhamla koymuştuk. Giz, gizem, parapsikoloji, vampirler, karanlık, fantastik dünyalar Scognamillo’nun ilgi duyduğu alanlardı. “Gizli Filimler Hazinesi”nin bir programında Orhan Atadeniz’in “Tarzan İstanbul’da” filmini göstermiştik. 90’lı yıllarda video kasetten gösteriliyordu filmler. Video kaseti Scognamillo’dan almıştık. Filmin maalesef son kısımları eksikti. O kısımları kendisi anlatmıştı seyirciye. Seyirci de bu sıra dışı gösterimden hayli memnun kalmıştı. Giovanni Scoganmillo’nun hoşsohbet bir anlatımı vardı. Kendine özgü aksanı, tonlaması, mizahi yaklaşımı, sakin ve bilge üslubuyla dinlemesi keyif veren bir üstâddı. Scognamillo ailesi İstanbul'da bir haftasonu gezintisinde 159 Giovanni Scognamillo, annesi ve babasıyla birlikte
Page 1:
YIL: 2016 SAYI: 26 5
Page 5 and 6:
İÇİNDEKİLER İSTANBUL’UN YİT
Page 7 and 8:
SUNUŞ Dünyanın değişik kentler
Page 9:
TAKDİM Yeni bir yıla yeni ümitle
Page 12 and 13:
İSTANBUL KÜLTÜR ve SANAT DERGİS
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 19 and 20:
TÜRK EDEBİYATININ KÜLLÜK DEVRİ
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 29 and 30:
AHMED GÜNER SAYAR İLE İSTANBUL
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 45 and 46:
EDEBİYATÇILARIN VE GAZETECİLERİ
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57:
www.mehmetefendi.com İhap Hulusi
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 77 and 78:
KAZANCIGİL KONAĞI’NDA BİR GECE
Page 79 and 80:
Page 81:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 89 and 90:
SÖZ İLE SAZIN REFAKATİ: EDEBİYA
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 99 and 100:
ŞEREFU’L-MEKÂN Bİ’L-MEKÎN R
Page 101 and 102:
ŞEREFU’L-MEKÂN Bİ’L-MEKÎN /
Page 103 and 104:
ŞEREFU’L-MEKÂN Bİ’L-MEKÎN /
Page 107 and 108:
AMİR ATEŞ: MUSİKİYE ADANMIŞ B
Page 109 and 110: AMİR ATEŞ: MUSİKİYE ADANMIŞ B
Page 111 and 112: AMİR ATEŞ: MUSİKİYE ADANMIŞ B
Page 115 and 116: OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYET DÜN
Page 127 and 128: MÜNİF PAŞA KONAĞI'NIN RENKLİ M
Page 129 and 130: Şekib Arslan’ın Sabuncu ile yap
Page 131 and 132: MÜNİF PAŞA KONAĞI'NIN RENKLİ M
Page 133 and 134: MÜNİF PAŞA KONAĞININ RENKLİ M
Page 137 and 138: SEZAİ KARAKOÇ’UN “HATIRALAR
Page 139 and 140: SEZAİ KARAKOÇ’UN “HATIRALAR
Page 141: SEZAİ KARAKOÇ’UN “HATIRALAR
Page 144 and 145: İSTANBUL KÜLTÜR ve SANAT DERGİS
Page 146: İSTANBUL KÜLTÜR ve SANAT DERGİS
Page 153 and 154: SOHBETİN OLMAZSA OLMAZI: KAHVE Cen
Page 155: SOHBETİN OLMAZSA OLMAZI: KAHVE / C
Page 164 and 165: “İSTANBUL’UN SANAT Şunu kabul
Page 166 and 167: İSTANBUL MEKÂN Nevmekan Bağlarba
Page 168 and 169: AJANDA DERS İLE SOHBET ARASINDA Ş
show all

YIL 2016 SAYI 26

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?