Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İSTANBUL<br />
KÜLTÜR ve SANAT<br />
DERGİSİ<br />
MARMARA KIRAATHANESİ KÜLTÜR MERKEZİ / Dr. Sakin ÖNER<br />
ağabey durumundaki kanaat önderlerinin<br />
sakinleştirici tutumunun büyük<br />
payı vardı.<br />
Marmara Kıraathanesi’nin müdavimlerinin<br />
geniş bir tartışma ve konuşma<br />
portföyü vardı. Osmanlı’dan miras<br />
kalan sohbet geleneğinin son temsilcileri<br />
olan bu her meslekte, insan,<br />
bir araya geldiklerinde; Türk, İslam<br />
ve dünya tarihinden, günlük olaylardan,<br />
Türk ve dünya siyasetinden,<br />
tasavvuf felsefesinden, eğitimden,<br />
ekonomiden, sosyal ve kültürel konulardan<br />
söz ederlerdi. O masalarda<br />
hükümetler kurulur, hükümetler yıkılır,<br />
ihtilaller yapılırdı. Bu çok yönlü ve<br />
renkli sohbetler gece geç vakitlere<br />
kadar devam ederdi. Hatta 1968-<br />
1969 yıllarında Dündar Taşer’in İstanbul’a<br />
geldiği günlerde akşamları<br />
mutlaka Marmara Kıraathanesi’ne<br />
giderdi. Orada Ziya Nur Aksun ve<br />
Hacı Muzaffer Ozak’la bir araya gelirler<br />
ve sabaha kadar çeşitli konularda<br />
sabahlara kadar sohbet ederlerdi.<br />
Biz gençler de, onların sundukları<br />
kültür ziyafetinden azami istifadeye<br />
çalışırdık, vaktin nasıl geçtiğini anlamazdık.<br />
Sabah ezanı okunduğunda<br />
Erol Kılınç ve İlhan Kuşçu’yla Dündar<br />
Ağabeyi alıp Cağaloğlu’nda kaldığı<br />
Sipahi Palas Oteli’ne bıraktığımızı<br />
çok hatırlarım.<br />
Marmara Kıraathanesi, beyin fırtınası<br />
yapılan bir ‘düşünce merkezi’,<br />
kültür, sanat ve fikir sohbetlerinin<br />
yapıldığı bir ‘kültür merkezi’, iç ve<br />
dış siyasetin konuşulduğu, hükümetlerin<br />
yıkıldığı ve kurulduğu,<br />
ihtilallerin yapıldığı bir ‘siyaset<br />
arenası’ idi. Marmara Kıraathanesi,<br />
marmaratörleri ile en yoğun günlerini<br />
1958-1972 yılları arasında yaşadı.<br />
Önce 1970’li yılların kanlı sağ-sol<br />
çatışmalarının oluşturduğu ürkütücü<br />
anarşi ortamı, ardından 1980’li yılların<br />
ranta yönelik ekonomik düzenin<br />
öne çıkması, Marmaratörlerin Marmara<br />
Kıraathanesi ve Küllük’ten elini<br />
eteğini çekmesine sebep oldu. Oralar<br />
yıkılarak tamamen bir iş merkezi<br />
haline getirildi.<br />
Yakın geçmişimizin bir döneminde<br />
bir kültür merkezi işlevi üstlenen ve<br />
yüzlerce gencin kültür dünyasına<br />
büyük katkılar sağlayan Marmara Kıraathanesi<br />
ve Küllük gibi mekânların<br />
tarih olması gerçekten üzüntü verici<br />
bir durum. Bu mekânların gelecek<br />
nesillere tanıtılmasının hem vefa<br />
duygusunun bir gereği olduğunu,<br />
hem de ileride yeniden bu tür kültür<br />
mekânlarının oluşumuna katkıda bulunacağını<br />
düşünüyorum.<br />
40