24.07.2013 Views

KAP. 4.

KAP. 4.

KAP. 4.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

grundlóg, 1953 grundlógina, bað professararnar dr.jur. Poul Andersen<br />

og dr. jur. & phil. Alf Ross um at skriva umsøgn (responsum) um stýrisskipanarligu<br />

støðu Føroya og Grønlands. Í álitinum 42 siga teir<br />

„En grundlovsændring vedrørende Færøerne kan ikke anses for påkrævet<br />

som følge af loven om Færøernes hjemmestyre. Denne lov er givet ud fra<br />

den forudsætning, at den trufne ordning er forenelig med den gældende<br />

grundlov, og der ses ikke at være nogen anledning til at opgive denne<br />

forudsætning.“<br />

1953 grundlógin verður so sett í gildi, uttan at nakrar viðmerkingar<br />

verða gjørdar til hetta, sum Ross og Andersen føra fram, og einki er tí<br />

at ivast í, at heimastýrisskipanin er samsvarandi grundlógini.<br />

Ikki er tað hissini spurningur at taka upp, um til ber at víðka<br />

heimastýrisskipanina, uttan at grundlóg ríkisins verður broytt. Her kann<br />

talast bæði fyri og ímóti, og eitt greitt svar kann ikki gevast, uttan<br />

gjølligar stýrisskipanarligar kanningar verða gjørdar av hesum spurningi,<br />

og verður tí hesin spurningur ikki tikin upp í hesi grein. Sum dømi<br />

um grundgeving ímóti kann nevnast, at Poul Andersen, professari dr.<br />

jur. í eini umsøgn (responsum) um statsrættarligu støðu Grønlands og<br />

Føroya í „forfatningskommissionens betænkning“ 43 sigur<br />

„En grundlovsbestemmelse, som åbner adgang til et færøsk selvstyre, som<br />

går ud over loven om Færøernes hjemmestyre eller iøvrigt måtte kunne<br />

indføres uden nogen ny grundlovsbestemmelse, må anses for uhensigtsmæssig“<br />

og, at lóggevararnir í veruleikanum tóku hetta sjónarmið Poul Andersens<br />

til sín við ikki at seta eina slíka reglu í grundlógina. Sum dømi fyri,<br />

at slík broyting kann gerast uttan grundlógarbroyting, kann nevnast, at<br />

tá ið tað bar til í 1940 og í 1948 uttan grundlógarbroyting at gera eina<br />

skipan, sum gekk ímóti orðaljóðinum av tá galdandi grundlógini, so má<br />

hetta løgfrøðiliga eisini bera til í dag, men sum nevnt, hetta krevur<br />

gjølligar løgfrøðiligar kanningar av stýrisskipanarserfrøðingum, áðrenn<br />

niðurstøða kann gerst hesum viðvíkjandi.<br />

Í stýrisskipanarligu heimildunum hevur ígjøgnum tíðirnar dúgliga<br />

verið tjakast um, av hvørjum stýrisskipanarligum slagi heimastýrisskipanin<br />

er. Kendasta kjakið um hendan spurning er millum dr. jur. Poul<br />

Meyer og Edvard Mitens, landsrættarsakførara. 44 Dr. Meyer førir fram,<br />

68<br />

42 . Betænkning afgivet af forfatningskommisionen af 1946. J.H. Schultz A/S,<br />

København 1953, bls. 87.<br />

43 . Sí notu 42.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!