MKBA Bodemsanering - SEO Economisch Onderzoek

KBA BODEMSANERING 103
15 Case Grondwater klei-/veengebied
Rotterdam
15.1 Casebeschrijving
15.1.1 Inleiding
Deze “casus” wijkt af van andere in die zin dat van een echte “casus” geen sprake is. Het gaat
veel meer om verschillende benaderingen om de huidige problematiek met betrekking tot
bodemverontreiniging in het havengebied Rotterdam aan te pakken. Huidige inspanning van
overheid en bedrijfsleven, zo is de gedachte, staan in geen verhouding tot de omvang van de
verontreiniging en prikkels ontbreken om dat wel te bereiken. Oplossingen worden aangedragen
in de vorm van een zogenaamde “gevalsgerichte benadering” (wat eigenlijk het huidige beleid zou
moeten zijn), “gebiedsgerichte benadering” en een “gemengde strategie”. Deze studie is niet de
plek om in detail te onderzoeken waarom het huidige beleid niet wordt nageleefd, of hoe de
prikkels precies gelegd zouden moeten worden. Vanwege de omvang van het vraagstuk is een
“harde” MKBA óók uit den boze. Daarom zal getracht worden, op basis van wat nu bekend is,
een indruk te geven van de maatschappelijke voor- en nadelen van de verschillende
benaderingen.
15.1.2 De verontreinigingen
De grond van het Havengebied Rotterdam is voor 70% in eigendom van de gemeente
Rotterdam. Het Havenbedrijf is economisch eigenaar en in juridische zin hoofderfpachter van de
gemeentelijke terreinen. Zij geeft terreinen uit in huur aan de gevestigde bedrijven (ca. 80 stuks,
DCMR bedrijvenlijst 2003). Het in gebruik geven van locaties houdt mede in een regeling over
verplichtingen ten aanzien van bodemverontreiniging bij teruglevering van het perceel. Ca. 30%
van het gebied is in bezit van bedrijven zelf of van derden, o.a. Domeinen.
In grote delen van het gebied is de voorraad verontreiniging in de laag aan maaiveld en in de
diepere ondergrond groot. De verontreinigingen zijn heterogeen aanwezig, afkomstig van heel
veel, sterk uiteenlopende handelingen en activiteiten in een meer of minder recent verleden. In de
actuele situatie raken nog steeds soms aanzienlijke hoeveelheden verontreiniging in de bodem,
door calamiteiten, lekkages en ‘reguliere’ bodembelastingen. De verschillende bronlocaties
worden door de probleemhebbers van perceel tot perceel beheerd. Dit houdt in afstemming met
bevoegd gezag, monitoring, preventie en calamiteitenbestrijding. (Deel)saneringen vinden plaats
in het kader van bouw- en grondwerkzaamheden, volgend op calamiteiten, of in verband met
bedrijfsverplaatsing en -vestiging.
De verontreinigingen verplaatsen zich vanuit de bronlocaties verticaal, meegevoerd door
infiltrerend neerslagoverschot, of onder invloed van zwaartekracht. In de deelgebieden A, B en C
(er zijn vijf deelgebieden A t/m E) treedt doorslag op naar het watervoerende pakket. Plaatselijk
is de gehele bodemkolom ‘verzadigd’ en zijn verontreinigingen doorgedrongen in het eerste
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK