MKBA Bodemsanering - SEO Economisch Onderzoek

4 HOOFDSTUK 2
17 cases vervolgens zoveel mogelijk op eenzelfde wijze aangepakt. Omdat uitvoering van de
KBA’s binnen een zeer beperkt tijdsbestek moest plaatsvinden, is er vooraf een aantal keuzes
gemaakt. De belangrijkste keuzes zullen hieronder worden besproken.
Nulalternatief
Om soort en omvang van de baten te bepalen moeten we zowel het projectalternatief (op welke
wijze wordt er gesaneerd, is er sprake van functieverandering) als het nulalternatief kennen.
Sanering zal in de eerste instantie effect hebben op het gevaar voor mens en ecologie. Sanering
van grond biedt daarnaast de mogelijkheid om de grond een andere functie te geven, bijvoorbeeld
voor woningbouw of recreatie.
Indien in het nulalternatief de huidige situatie blijft bestaan zal de sanering (in het
projectalternatief) in combinatie met functieverandering leiden tot extra baten (en kosten) van de
die verandering. Indien in het nulalternatief functieverandering op een vergelijkbare locatie
vlakbij plaatsvindt, is de baat van functieverandering op de oorspronkelijk vervuilde grond
beperkt tot de uitgespaarde kosten voor het bouwrijp maken van de alternatieve locatie.
Alternatieve locaties (landbouwgronden) zijn over het algemeen voldoende aanwezig in een meer
landelijke omgeving. In dat geval definiëren we het nulalternatief als de situatie zonder sanering
maar met functieverandering op een andere vergelijkbare locatie 7.
Voor binnenstedelijk gebied geldt echter dat het vaak moeilijk is een gebied te vinden dat voor
vergelijkbare bewoning of kantoorgebruik kan dienen. Zaken als bereikbaarheid, nabijheid van
faciliteiten en andere bedrijvigheid geven een zekere uniciteit aan een binnenstedelijk gebied. Een
alternatieve locatie (in het nulalternatief) betekent in dat geval extra kosten voor bereikbaarheid,
efficiencyverlies etcetera. Deze kosten kunnen hoog zijn en komen tot uitdrukking in het
prijsverschil tussen landelijk en stedelijk gebied. Daarom hebben we in de regel aangenomen dat
in binnenstedelijk gebied het nulalternatief bestaat uit geen sanering en geen functieverandering
elders.
Overigens is het verschil tussen landelijk en stedelijk gebied niet altijd even scherp. Ook binnen
ROA zijn er meer landelijke gebieden te vinden. Vooralsnog maken we echter het onderscheid in
binnenstedelijk en buitenstedelijk gebied.
Projectalternatief
In een MKBA is vaak sprake van meerdere projectalternatieven. De MKBA laat dan het verschil
tussen projectalternatieven zien. Voor de 17 cases van bodemsanering gaan we in principe steeds
uit van slechts één projectalternatief, namelijk de in het programma geplande sanering. We
zouden ook graag een tweede projectalternatief willen introduceren (bijvoorbeeld een beperkte
7 Dit geldt uiteraard alleen indien in het projectalternatief eveneens sprake is van functieverandering. De
netto baten (baten (+) minus kosten (-)) van het projectalternatief bestaan dan uit de kosten van het
saneren zelf (-), de ‘zuivere’ baten van sanering (+), de kosten van aanpassing van de gesaneerde grond
voor functieverandering (-), de kosten van het geschikt maken van grond op een alternatieve locatie voor
deze functie (+), de (monetaire) waardering van het gebruik van de functie op de gesaneerde locatie (+)
en de (monetaire) waardering van het gebruik van de functie op een alternatieve locatie (-).
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK