MKBA Bodemsanering - SEO Economisch Onderzoek

KBA BODEMSANERING iii
Samenvatting en conclusies
Achtergrond
Er is in Nederland een groot aantal locaties waarvan de bodem als vervuild te boek staat. De aard
van de vervuiling verschilt sterk, maar voor elk van die locaties geldt dat één of meerdere
interventiewaarden zijn overschreden. Overschrijding van een interventiewaarde duidt op een
mogelijk direct gevaar voor de gezondheid of voor de ecologie. Ook kan die interventiewaarde
duiden op het gevaar dat verspreiding van de vervuiling kan plaatsvinden en via de
watervoorziening of anderszins alsnog gezondheid en ecologie bedreigt.
Op basis van de overschrijding van interventiewaarden zijn er in Nederland circa 60.000 locaties
als vervuild aangewezen en is een uitgebreid programma van sanering opgesteld. Voor uitvoering
van dit programma is alleen van overheidswege al ruim 15 miljard Euro gereserveerd. Daarnaast
geldt dat er van particulieren een inspanning wordt gevraagd om vervuilde gronden te saneren.
Vanuit de Tweede Kamer zijn vragen gerezen over nut en noodzaak van het
bodemsaneringsprogramma. Ter beantwoording hiervan heeft het Milieu- en Natuurplanbureau
(MNP) aangeboden een Maatschappelijke Kosten-BatenAnalyse (MKBA) uit te voeren naar het
bodemsaneringsprogramma. Daarin zouden alle maatschappelijke kosten en baten moeten
worden vastgesteld die uitvoering van het saneringsprogramma teweeg brengt.
Een MKBA laat de kosten en baten zien van een specifieke ingreep, bijvoorbeeld een investering
in de weg, een ingreep in de natuur of het opleggen van een prijsmaatregel. Uitvoering van een
MKBA voor een geheel programma is complexer vanwege de verscheidenheid aan situaties en
oplossingsrichtingen. Uitvoering van 60.000 afzonderlijke MKBA’s is binnen het beperkte
tijdsbestek schier onmogelijk. Daarom is besloten 17 enigszins representatieve cases te
onderzoeken op hun kosten en baten en te pogen vanuit die cases lessen te trekken voor het
gehele programma.
Aan SEO Economisch Onderzoek is gevraagd om de MKBA’s van de cases uit te voeren en het
MNP te ondersteunen bij het doorvertalen van resultaten van individuele cases naar resultaten
voor het gehele programma. Onderliggend rapport beschrijft de MKBA’s van deze cases.
Doel en opzet van de studie
De studie is opgezet om de kosten en baten van cases van bodemsanering weer te geven. Het
MNP heeft uiteindelijk 17 cases geselecteerd die enigszins representatief zijn voor de 60.000 cases
uit het bodemsaneringsprogramma. Daarbij is ervoor gekozen om cases uit vier verschillende
typen gebied te nemen, namelijk:
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK