MKBA Bodemsanering - SEO Economisch Onderzoek

106 HOOFDSTUK 15
15.2 Opzet van de MKBA
15.2.1 Effecten van saneringen
Stel er wordt in het geheel niet gesaneerd: wat zijn dan de gevolgen? Wat gezondheid betreft, indien
de bovengrond verontreinigd is worden veiligheidsmaatregelen genomen: hierin wordt voorzien
in bodembeheersplannen en veiligheidsprocedures van de bedrijven. De mogelijke invloed van
bodemverontreiniging op gezondheid van werknemers, bezoekers en dergelijke is niet bekend;
hetzelfde geldt voor ecologie. In ieder geval zou een baat van sanering een vermindering van de
kosten van veiligheidsmaatregelen bij bodemverontreiniging zijn.
Effecten op de gezondheid via direct gebruik van grondwater worden niet verwacht (het wordt
niet gebruikt). Ook bij zijwaarts transport zijn geen effecten naar het maaiveld te verwachten. Na
uittreding zou wellicht blootstelling ‘in het veld’ mogelijk zijn. Het betreft dan deels afgebroken
en/of omgezette restverontreiniging die in biologisch actieve waterbodem uittreedt. In dat geval
gaat het om uittreding na honderden jaren. De kans op en aard en omvang van mogelijke
gevolgen hiervan (via vee dat uit sloten water drinkt?) zijn niet bekend.
In het kwelgebied is sprake van natuur en agrarisch bodemgebruik. Op den duur (honderden
jaren) zou ook hier sprake kunnen zijn van blootstelling. De kans op en aard en omvang van
mogelijke gevolgen hiervan (ecologie) zijn wederom niet bekend 48.
In hoeverre onderscheiden zich de saneringsalternatieven? In de gevalsgerichte benadering
worden verontreinigingskernen gesaneerd, zodat een stabiele eindsituatie voor mobiele
verontreinigingen wordt verkregen. In de gebiedsgerichte benadering wordt gesaneerd zodra
verontreiniging over de grens van het havengebied gaat. In de gemengde strategie vindt dat
laatste ook plaats, en worden tevens verontreinigingskernen gesaneerd. Als bodemverontreiniging
belangrijke gezondheidseffecten heeft op werknemers en bezoekers, lijkt een gebiedsgerichte
benadering niet te prefereren. Ook is daar de vraag of de prikkels wel goed liggen: er wordt pas
ingegrepen als verontreiniging over een gebiedsgrens gaat. Een gevalsgerichte benadering lijkt
voorbij te gaan aan de invloed van verontreinigingen in het verleden of onbekende
verontreinigingen. De gemengde strategie lijkt zo op het eerste gezicht te prefereren, afhankelijk
van de prikkels daarin en de kosten daarvan.
Overigens is het in elke benadering de vraag of de prikkels wel goed liggen, teneinde het
gewenste doel te bereiken. Duidelijkheid over aansprakelijkheid en controle van naleving van
regels – en dat niet alleen bij afloop van het huurcontract – zouden daar goed een onderdeel van
kunnen zijn.
48 Wat ecologie betreft kunnen effecten worden ingedeeld in het al genoemde transport van verontreiniging
naar agrarische gebieden en natuurgebieden; bodemverontreinigingen net onder het maaiveld; en
verontreiniging van het grondwaterecosysteem. Deze laatste valt buiten de reguliere kaders van de Wbb.
Eén van de redenen is dat relatief weinig bekend is over het functioneren van grondwaterecosystemen.
Een daarnaast nog onbeantwoorde vraag is of aantasting ervan beschouwd moet worden als een
milieuprobleem of niet.
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK