MKBA Bodemsanering - SEO Economisch Onderzoek

xii
geval is de veronderstelling wèl dat de saneringskosten niet toenemen indien pas later een
beslissing tot sanering wordt genomen; en dat van het afzien van een saneringsvariant geen
verkeerde prikkels uitgaan in de vorm van meer vervuiling in de toekomst. Ook dat lijkt
voornamelijk een kwestie van regelgeving en de naleving daarvan/controle daarop te zijn.
Stedelijk grondwater Apeldoorn
De case heeft betrekking op een grootschalige grondwaterverontreiniging in Apeldoorn. De
verontreiniging bestaat voornamelijk uit VOCl en in mindere mate uit zware metalen. Er zijn
desondanks geen aanwijzingen voor een actueel gezondheidsrisico. Mogelijk zouden op locaties
met ‘natte voeten’ en bij volgelopen kelders wel gezondheidsrisico’s op kunnen treden. De
verontreinigingen op de bronlocaties vormen geen obstakel voor functiewijzingen of
benuttingmaatregelen. In het nulalternatief wordt het grondwater gezuiverd aan de rand van de
stad. Ten aanzien van het projectalternatief wordt een tweetal benaderingen onderscheiden, te
weten een gevalsgerichte en een gebiedsgerichte benadering.
De gevalsgerichte benadering bestaat uit onderzoek om voor een aantal van ongeveer 20
(omvangrijke en geclusterde) gevallen de verontreiniging af te perken, de risico’s daarvan te
evalueren, saneringsvarianten uit te werken, te beoordelen en te selecteren, en vervolgens via
beschikking en bestek tot uitvoering te komen. Dit houdt in oppompen en zuiveren. Het
gezuiverde water kan worden geloosd op het riool, of worden benut als grijs water of voor
beekherstel en peilbeheer.
Een gebiedsgerichte benadering betekent dat verspreiding in absolute zin geen doorslaggevend
criterium is. Aanleiding voor onderzoek en maatregelen zijn actuele risico’s voor mens en
ecosysteem, en belemmeringen in de ontwikkeling van Apeldoorn als plaats voor duurzaam
wonen, werken en recreëren. In de gebiedsgerichte benadering wordt minder gepompt en
gesaneerd en blijft verontreinigd water langer in de ondergrond. Benutting (koeling, infiltreren
voor drinkwaterproductie) wordt door zo’n benadering vergemakkelijkt.
In de gevalsgerichte benadering wordt relatief meer VOCl verwijderd, waardoor de –
waarschijnlijk beperkte – gezondheidsrisico’s bij die benadering meer afnemen dan bij een
gebiedsgerichte benadering. Beide benaderingen hebben naar verwachting geen effect op de
ecologie. In zowel het nulalternatief als in beide projectalternatieven wordt het water aan de rand
van de stad gemonitord en gezuiverd. In de projectalternatieven is daarom geen sprake van een
verminderd verspreidingsrisico. Wel kan in beide alternatieven sprake zijn van een grotere
benutting van het grondwater en van schaalvoordelen met ander grondwatergebruik. De baten
zijn moeilijk te kwantificeren. De kosten van de gebiedsgerichte benadering zijn een factor 10
hoger dan die van de gevalsgerichte benadering. In de gevalsgerichte benadering worden deze
warschijnlijk geheel door het Rijk gedragen, terwijl deze in de gevalsgerichte benadering worden
verdeeld tussen gemeente, nutsbedrijf, probleemhebbers en hogere overheden.
Kleinschalige bedrijfsactiviteiten
Het gaat in deze case om vele locaties (60.000) van bedrijfsvestigingen die tot het MKB behoren.
De verontreinigingen verschillen in type, soort, oorzaak en omvang. Hierdoor variëren tevens
kosten en opbrengsten. Het beschouwen van alle locaties is binnen deze MKBA ondoenlijk. Het
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK