Operationeel programma 2007 - Agentschap Ondernemen

1.3) Ondernemerschap
1.3.1). Algemeen
Een belangrijke zwakte van de Vlaamse economie is het te geringe ondernemerschap. De
situatie op dit vlak kan o.m. worden beoordeeld aan de hand van de ondernemersgraad, de
ondernemersquote en de geboorte- en sterfteratio’s van ondernemingen.
Ondernemersgraad
In 2006 werd voor de zevende keer het “Global Entrepreneurship Monitor”(GEM)-onderzoek
uitgevoerd. GEM is een wereldwijd onderzoek dat in eerste instantie naar de
ondernemersgraad peilt. Hiervoor werd de Total Entrepreneurial Activity (TEA)-index
ontwikkeld. TEA onderzoekt welk percentage van de beroepsbevolking actief betrokken is bij
het opzetten van een onderneming of recentelijk een eigen onderneming heeft opgericht. De
TEA-index voor Vlaanderen kende in 2005 een sterke stijging van 2,7 naar 3,71 %, maar
daalde in 2006 relatief sterk van 3,71 % naar 3,05 %. Voor Vlaanderen betekent dit concreet
dat gemiddeld 3,05 mensen in 2006 aangaf bezig te zijn met de oprichting van een bedrijf of
er recent ook effectief één opgericht had.
GEM analyseert enerzijds de ondernemersgraad per regio, en positioneert anderzijds ook de
regio’s ten opzichte van elkaar. Hierbij merken we dat de ondernemersgraad in België en
Vlaanderen sterk onder het gemiddelde van de Europese Unie (5.01 %) blijft. Na 2 jaar op rij
de voorlaatste plaats, behaalt België nu de laatste plaats in het peloton van de 16 Europese
landen die deelnamen aan GEM, en zelfs wereldwijd de laatste plaats onder de 40
deelnemende landen. De Europese landen blijven evenwel allemaal sterk onder het
gemiddelde van 9,29 % dat wereldwijd opgetekend werd.
Ondernemersquote
Naast de opstartactiviteiten van ondernemers analyseerde GEM 2005 ook de gevestigde
ondernemersactiviteit in iedere regio. Ondernemers die eigenaar en manager zijn van een
bedrijf dat gedurende meer dan 42 maand salarissen uitgekeerd heeft worden tot deze laatste
categorie gerekend. Op het vlak van gevestigde ondernemingsactiviteit scoort Vlaanderen
een stuk beter dan het Europese en wereldwijde gemiddelde: 7,22 % van de Vlamingen geven
aan eigenaar en manager te zijn van een gevestigde onderneming, ten opzichte van 5,63 %
van de Belgen.
Ondernemerszin manifesteert zich eveneens binnen bestaande ondernemingen, het
zogenaamde “intrapreneurship”. Uit onderzoek van de Flanders Business School blijkt dat
Vlaanderen op dit vlak beter presteert dan Nederland en Wallonië. De Entrepreneurial
Intensity bedraagt 4,07 terwijl Wallonië 3,89 scoort en Nederland 3,93.
Geboorte- en sterfteratio’s
Het Flanders DC onderzoeksrapport ‘Ondernemingscreativiteit als motor van groei in de
Vlaamse steden en Brussel’ (november 2005) stelt dat na de piek van 1998 steeds minder
ondernemingen opgericht werden in Vlaanderen. In 1998 telde Vlaanderen nog bijna 35.000
starters (8,4 % van het totale aantal actieve ondernemingen), in 2003 daalde dit aantal tot iets
OP EFRO oktober 2007 28