Operationeel programma 2007 - Agentschap Ondernemen

en kapitaal met zich mee. Ook gaan levensvatbare ondernemingen verloren doordat ze
simpelweg geen geschikte overnemer vinden. Deze vaststellingen maken dat bijkomende
inspanningen gericht op het stimuleren van overnames verantwoord zijn.
In Vlaanderen kunnen vraag en aanbod op de markt voor bedrijfsovernames nog beter op
mekaar ingesteld worden. De invoering van het overnameplatform www.overnamemarkt.be,
een initiatief van UNIZO, Bobex nv en de Vlaamse overheid, speelt hier reeds op in.
Aan aanbodzijde kan vastgesteld worden dat de overlaters vaak onvoldoende bekend zijn met
de mogelijkheden en bijgevolg ook onvoldoende voorbereid zijn op hun overname. Een
bedrijfsovername is een complex proces en vergt een vrij lange voorbereidingsperiode.
Financiële, juridische, fiscale en emotionele aspecten spelen een rol. Een grondige en tijdige
bewustmaking is het uitgangspunt voor een geslaagde overdracht. De complexiteit van het
hele proces maakt dat ondernemers best beroep doen op gespecialiseerd advies van
bijvoorbeeld belastingspecialisten, consultants en juristen. Dit gespecialiseerd advies zit
dikwijls nogal verspreid (verschillende doelgroepen, verschillende specialisaties,…) waardoor
de ondernemer soms moeilijk de juiste adviseur vindt. Betere coördinatie is noodzakelijk.
Familiale kmo’s zijn een specifieke groep van overlaters met een heel eigen problematiek.
Deze kmo’s worden gekenmerkt door een grote emotionele betrokkenheid, vooral bij
ingrijpende veranderingen in de eigendom- en zeggenschapstructuur van de onderneming.
Meer en meer bedrijven echter worden overgedragen aan derden via een management buy-out
(overdracht van eigendom en zeggenschap aan leden van het huidig management of aan
huidige werknemers) of een management buy-in (overdracht aan een externe partij).
Afhankelijk van het soort overdacht zal het overdrachtsproces andere kenmerken bezitten en
is aangepaste begeleiding aangewezen.
Aan de vraagzijde wordt bij kandidaat-ondernemers het overnemen van een bestaande
onderneming nog te weinig als een reële mogelijkheid gezien. Nochtans is het van groot
belang het voortbestaan en de groei van levensvatbare ondernemingen te verzekeren. Andere
vaststelling is dat de kosten voor een overname gemiddeld hoger liggen dan de kosten voor
het opstarten van een volledig nieuwe onderneming aangezien een over te nemen bedrijf
veelal groter is dan een nieuw bedrijf. Daarenboven is de correcte waardering van een
onderneming geen makkelijke opdracht. De mogelijkheden tot en de voordelen van
bedrijfsovernames dienen meer gepromoot te worden.
Stimuleren van overnames kan enerzijds gebeuren via aanpassingen aan het wettelijk kader
(vennootschapsrecht, belastingstelsel, administratieve formaliteiten,…). Dit valt echter buiten
de scope van het Vlaamse programma. Anderzijds zijn ondersteunende maatregelen nodig die
inspelen op de complexiteit van het overnameproces en de emotionele aspecten van een
overname. Uit onderzoek blijkt dat vooral op gebied van sensibilisatie, financiering en
mentorschap nog ruimte is voor bijkomende ondersteunende acties om de markt voor
bedrijfsovernames te verbeteren. Deze acties dienen uiteindelijk te leiden tot meer starters via
overname, meer groeiers via overname, behoud van economisch potentieel van bestaande
bedrijven en minder gedwongen stopzettingen en faillissementen.
Mogelijke acties binnen de operationele doelstelling ‘creëren van een faciliterend start-, groeien
overnamekader'spelen in op verschillende strategische beleidsgebieden zoals opgenomen
in het Actieplan voor Ondernemerschap van de Europese Commissie, zijnde:
OP EFRO oktober 2007 94