25.04.2013 Views

Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Proxecto de fin de licenciatura<br />

Manuel Souto Pico - Universi<strong>da</strong>de de Vigo, 2003<br />

«Polas terras <strong>da</strong> Cruña, Padrón e Sant-Iago o<br />

dengue era de cór roxa con ribetes negros.» [O:<br />

276]<br />

«Pero el que parece ser el [traje] patronímico,<br />

aunque en algunas comarcas poco usado, se<br />

compone de chaqueta par<strong>da</strong>, chaleco de grana<br />

ribeteado con terciopelo o con filetes de se<strong>da</strong>, y<br />

botones de filigrana, pantalón pardo o de pana<br />

negro, polainas de paño, zapato con botón o<br />

lazo, camisa puntea<strong>da</strong> y sujeta con botón doble<br />

de plata al cuello, montera con ribetes bor<strong>da</strong>dos<br />

de se<strong>da</strong> y un palo no muy largo en la mano.»<br />

[TG: 28]<br />

293 riscado s m [1EA.2OO]<br />

Prego miúdo aplicado xer. á manga ou á peiteira<br />

<strong>da</strong> camisa suxeito no puño e no ombro. [TRG:<br />

45] [TRG: 47]<br />

105 ro<strong>da</strong> s f [PP_208] [PP_221] [PP_44]<br />

[PP_295]<br />

Amplitude ou extensión dunha peza de roupa, p.<br />

ex. saia, na parte en que non se axusta ao<br />

corpo.<br />

cfr. rodo<br />

Nota: Medíase en varas.<br />

157 roma s f [PP_154]<br />

Punta <strong>da</strong> zoca ou, máis frec., <strong>da</strong> galocha. [TC:<br />

25]<br />

180 sacramento s m [1EA.2OO]<br />

Motivo ornamental en forma de flor, galo ou<br />

figura xeométrica us. para adorno <strong>da</strong> parte<br />

superior <strong>da</strong>s cofias, <strong>da</strong> parte posterior central do<br />

chaleco do home etc. [TRG: 30] [TRG: 36]<br />

208 saia s f [1VA.2PR.3TM.4TMI.5nS]<br />

[1VX.2M] [1VA.2PR.3EX]<br />

Peza feminina que cobre o abdome inferior e as<br />

pernas até o tornecelo, vesti<strong>da</strong> por encima dos<br />

refaixos. [TRG: 37]<br />

«Se falamos dun día de festa, de xente <strong>da</strong> vila<br />

ou de clase social alta xa atopamo-las enaugas,<br />

os dengues e mantelos adornados con veludo e<br />

azabache, ou polo menos cun zócalo de pano<br />

sedán, e aparecen tamén as basquiñas que son<br />

saias con moito vó, de teas ricas e elegantes,<br />

igual que as capas ou parlamentas.» [VGE: 12]<br />

«Co liño (estopa, lenzo, fío) e tamén no algodón<br />

confeccionaban sabos, sabas e roupa interior,<br />

como camisas de home e de muller, cirolas,<br />

xustillos...» [VGE: 10]<br />

«Co picote elaboraban mandís, saias,<br />

chaquetas, corpiños, calzóns, mantelos,<br />

mantelas...» [VGE: 10]<br />

«De la e pano eran dengues, chaquetas,<br />

mantelos, corpiños, saias, refaixos, calzóns,<br />

polainas, chaleques, puchos, monteiras, panos<br />

de cabeza, panos do pescozo, medias, carpíns,<br />

mantos...» [VGE: 10]<br />

108<br />

«Así vemos nestas fotografías chambras, saias,<br />

xubóns e outras roupas confecciona<strong>da</strong>s [coas<br />

novas teas tales como dril, franela, mahón,<br />

villela].» [VGE: 11]<br />

«Es muy frecuente también llamar a la fal<strong>da</strong><br />

'saia', tanto en Ancares como en otras partes,<br />

así en Aller (donde las hay de 'mandileta,<br />

colorás y de nascote'), en Andiñuela, en<br />

Villaci<strong>da</strong>yo, etc.» [EVA: 86]<br />

«O traxe <strong>da</strong> terra de Muros tiña unha certa<br />

persoali<strong>da</strong>de que o distinguía dos demáis:<br />

mantelo de pano negro con franxas de<br />

terciopelo moi anchas cobrindo a saia de cór<br />

crara...» [O: 277]<br />

«O refaixo sustituiuse por unha saia de cór crara<br />

nas mozas e oscura nas vellas, desaparecendo<br />

o mantelo e o dengue.» [O: 277]<br />

«O traxe faise entón máis sinxelo: saia oscura<br />

ou crar, aín<strong>da</strong> con bastante vó, longa até os<br />

pés. Sobor dela o mandil de lenzo corrente,<br />

grande que non sempre se puña, senón<br />

somentes pró traballo.» [O: 277]<br />

«Compremento do traxe <strong>da</strong> muller é a<br />

faltriqueira e a falchoca, bulsas, pequena a<br />

primeira e grande a outra, que ían colga<strong>da</strong>s <strong>da</strong><br />

cintura, por baixo <strong>da</strong> saia ou do mantelo.» [O:<br />

279]<br />

«Logo, ó medraren, comenzan a se vestir coma<br />

a xente adulta, especialmente as nenas, que,<br />

dende que chegan ós seis ou sete anos, levan a<br />

súa saia, manto e pano <strong>da</strong> cabeza coma as<br />

mulleres.» [O: 285]<br />

«Lucen los colores de sayas y pañuelos, las<br />

vistosas cofias, las dos trenzas del pelo de una<br />

joven, las calzas del niño y de los hombres,<br />

ampulosas como las que observó en su día<br />

Cano y Olmedilla, las zuecas, algunas<br />

puntiagu<strong>da</strong>s, un singular conjunto en donde se<br />

puede estudiar el mejor capítulo de la historia<br />

del traje en Galicia.» [TG: 26]<br />

«Está llena una caldera (sella) y cubre su<br />

cabeza blanca cofia. Viste chambra, chaquetilla,<br />

saya, mantelo, media blanca y zapatos.» [TG:<br />

27]<br />

«En 1867 se editaba en Santiago la obra de Don<br />

Ramón Otero, "Galicia Médica" y al hablar del<br />

vestido escribe: "en el interior usan un paño<br />

ordinario tejido en el país en telares caseros con<br />

la lana áspera de sus carneros hila<strong>da</strong> a mano<br />

por las mujeres. Los de la costa gastan las<br />

panas, panillas, granas, paños y telas inglesas<br />

introduci<strong>da</strong>s por la raya de Portugal o<br />

compra<strong>da</strong>s en los puertos a los que<br />

desembarcan procedentes del extranjero; aquí<br />

los percales pintados sustituyen en las mujeres<br />

a las estameñas gruesas y bayetas de que<br />

hacen las sayas las de montaña: la lana entre<br />

las primeras es muy poco usa<strong>da</strong> y como<br />

indicando su escasez de rebaños, solo la tejen<br />

mezcla<strong>da</strong> con el lino, formando una tela<br />

particular de que hacen ropa para las labores<br />

del campo.» [TG: 28]

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!