Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...
Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...
Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Proxecto de fin de licenciatura<br />
Manuel Souto Pico - Universi<strong>da</strong>de de Vigo, 2003<br />
de se<strong>da</strong> y un palo no muy largo en la mano.»<br />
[TG: 28]<br />
Nota: Os botóns <strong>da</strong> camisa podían ser de liño<br />
feitos a gancho tomando como modelo a<br />
semente <strong>da</strong> malva silvestre.<br />
452 burel s m [1VA.2PR.3TM.4TMI.5nS]<br />
[1VX.2M] [1VA.2PR.3EX]<br />
Saia groseira feita de burel us. para diversos<br />
traballos, para ir ao monte, etc. [FJAF]<br />
104 burel s m [1MC.2TF.2LA] [1MO.2TG]<br />
Tecido pardo feito de la bur<strong>da</strong>, moi us. para<br />
saias groseiras de traballo. [DdD] [VGE: 9]<br />
«No tear podíase [a la] urdir con liño e "botar por<br />
riba" liño, si o que "tapaba" era lá conseguían<br />
unha tea característica cham<strong>da</strong> "picote",<br />
"candil", "burel"...» [VGE: 9]<br />
«Ribadeo con más de 200 telares que hacían al<br />
año 106.000 varas de lienzo, estopilla y estopa y<br />
10.000 de somonte, buriel, picote, mantelería y<br />
colchas.» [TG: 16]<br />
313 calado s m [1EA.2OO]<br />
Labor que se fai con agulla nalgún tecido,<br />
sacando ou xuntando fíos, con que se imita o<br />
encaixe. [TRG: 48]<br />
cfr. media cala<strong>da</strong><br />
443 calcañar s m [PP_73] [PP_229] [PP_147]<br />
[PP_141]<br />
Parte posterior do calzado, <strong>da</strong> media etc. [EVA:<br />
216] [DCLG]<br />
442 calcaño s m<br />
vid. calcañar<br />
«La parte de atrás de los [calcetines] son os<br />
calcañeiros ou calcañeiras y también calcaños.»<br />
[EVA: 95]<br />
«8 calcaño y peto 'calcaño, talón, parte de atrás<br />
de la galocha' (...) EN Lena (...) 8 calqueña»<br />
[EVA: 216]<br />
317 calesera s f<br />
[1VA.2PR.3TM.4TMS.5S.6_236] [1VA.2PR.3EX]<br />
Chaqueta axusta<strong>da</strong> e adorna<strong>da</strong> nos ombros con<br />
fitas negras e "muletillas" para se abrochar, us.<br />
en Lugo meridional.<br />
202 calza s f [1VA.2PR.3M.4MI]<br />
vid. media [TRG: 37]<br />
200 calzón s m [1VA.2PR.3TM.4TMI.5S]<br />
Peza de roupa do home que cobre o abdome<br />
inferior e as pernas até o xeonllo, xer. provi<strong>da</strong><br />
de aberturas laterais nas perneiras, abotoa<strong>da</strong>s<br />
ou fecha<strong>da</strong>s con cordón, que deixan ver os<br />
calzoncillos. Podía ser de pano ou pardomonte<br />
ou, para gala, de pana. [TRG: 37] [TRG: 44]<br />
[TRG: 19] [TRG: 46] [TRG: 49]<br />
80<br />
«Co picote elaboraban mandís, saias,<br />
chaquetas, corpiños, calzóns, mantelos,<br />
mantelas...» [VGE: 10]<br />
«As teas máis finas tales como o pano sedán,<br />
veludo, etc. Usábanas xeralmente para adornar<br />
dengues, mantelos, chaquetas, calzóns, etc.»<br />
[VGE: 11]<br />
«Nas pernas [levaban] as cirolas, xeralmente<br />
longas ata os pés ata<strong>da</strong>s con cinta, que se<br />
podían ver entre o calzón e as polainas. Outras<br />
veces eran algo máis curtas e caían por riba <strong>da</strong>s<br />
polainas.» [VGE: 12]<br />
«La pren<strong>da</strong> más importante son os pantalõis<br />
('pantalones'), quizá antiguamente llamados<br />
calzõis (...) que se sujetan a la cintura con un<br />
cincho o cinto (a cincha es una tira larga de<br />
cuero para las caballerías), el cual abrocha por<br />
medio de una fibela o fibeleta ('hebilla'). No<br />
obstante hay muchos hombres que usan los<br />
tirentes, o 'tirantes'.» [EVA: 89]<br />
«O calzón é tamén de pano, de cór escura,<br />
provisto nalgúns sitios de mandil, peza situa<strong>da</strong><br />
na parte outa <strong>da</strong> dianteira e que se pode<br />
desabotoar por riba cando fai falla. O calzón vai<br />
provisto de faltriqueira ou de alxibeira, gran<br />
bulsa ista derradeira que pode chegar ós<br />
xoenllos e incruso, coma socedía nas Mariñas,<br />
saír pola botoadura <strong>da</strong> perna. O calzón pasaba<br />
un pouco dos xoenllos e tiña as parte laterás<br />
inferiores abertas, deixando saír as cirolas ou<br />
calzurras, feitas de lenzo de liño. O calzón ía<br />
suxeto cunha faixa roxa, negra, azul ou doutras<br />
córes, mais coas puntas dependurando un<br />
pouco nun dos costados.» [O: 281]<br />
«Non embargantes, a fins do século XVIII<br />
atópanse os calzóns cinguidos por baixo do<br />
xoenllo e as pernas cubertas con meias, en<br />
troques <strong>da</strong>s polainas que aparecen despóis.»<br />
[O: 282]<br />
«A pren<strong>da</strong> que primeiro se perde é o calzón,<br />
sustituido a fins do século XIX polo pantalón, co<br />
que comenza a se usar tamén o chapeu de<br />
copa baixa e abas anchas, no que moitas veces<br />
se puña unha pruma de perdiz.» [O: 282]<br />
«Dentro de ese realismo podemos apreciar que<br />
le traje era el clásico que aún hemos visto en<br />
Compostela en pleno siglo XX, y se componía<br />
de jubón, calzóns, alguno con los adornos<br />
blancos formados por el saliente de los<br />
calzoncillos, y otros sin adornos ceñidos por<br />
debajo de las rodillas, camisa, que muchos<br />
llevan remanga<strong>da</strong>s por el trabajo, medias<br />
zapatos y el pelo corto.» [TG: 25]<br />
«Encaramado se halla un paisano cogiendo<br />
fruta, vestido de chaqueta corta y calzón,<br />
sombrero en la cabeza, pierna y pies<br />
desnudos.» [TG: 27]<br />
«En el folio 41 "representa un paisano debajo de<br />
un árbol al parecer recién po<strong>da</strong>do, con el típico<br />
traje labrego de diario; chaleco por encima de la<br />
chaqueta; calzón; cirolas por debajo; medias<br />
blancas de lana y zapato bajo. El color de la<br />
chaqueta y calzón es pardo, lo mismo que la<br />
monteira. Debajo del brazo una chaqueta. En la<br />
espal<strong>da</strong> un morral de redecilla."» [TG: 27]