25.04.2013 Views

Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Proxecto de fin de licenciatura<br />

Manuel Souto Pico - Universi<strong>da</strong>de de Vigo, 2003<br />

de se<strong>da</strong> y un palo no muy largo en la mano.»<br />

[TG: 28]<br />

Nota: Os botóns <strong>da</strong> camisa podían ser de liño<br />

feitos a gancho tomando como modelo a<br />

semente <strong>da</strong> malva silvestre.<br />

452 burel s m [1VA.2PR.3TM.4TMI.5nS]<br />

[1VX.2M] [1VA.2PR.3EX]<br />

Saia groseira feita de burel us. para diversos<br />

traballos, para ir ao monte, etc. [FJAF]<br />

104 burel s m [1MC.2TF.2LA] [1MO.2TG]<br />

Tecido pardo feito de la bur<strong>da</strong>, moi us. para<br />

saias groseiras de traballo. [DdD] [VGE: 9]<br />

«No tear podíase [a la] urdir con liño e "botar por<br />

riba" liño, si o que "tapaba" era lá conseguían<br />

unha tea característica cham<strong>da</strong> "picote",<br />

"candil", "burel"...» [VGE: 9]<br />

«Ribadeo con más de 200 telares que hacían al<br />

año 106.000 varas de lienzo, estopilla y estopa y<br />

10.000 de somonte, buriel, picote, mantelería y<br />

colchas.» [TG: 16]<br />

313 calado s m [1EA.2OO]<br />

Labor que se fai con agulla nalgún tecido,<br />

sacando ou xuntando fíos, con que se imita o<br />

encaixe. [TRG: 48]<br />

cfr. media cala<strong>da</strong><br />

443 calcañar s m [PP_73] [PP_229] [PP_147]<br />

[PP_141]<br />

Parte posterior do calzado, <strong>da</strong> media etc. [EVA:<br />

216] [DCLG]<br />

442 calcaño s m<br />

vid. calcañar<br />

«La parte de atrás de los [calcetines] son os<br />

calcañeiros ou calcañeiras y también calcaños.»<br />

[EVA: 95]<br />

«8 calcaño y peto 'calcaño, talón, parte de atrás<br />

de la galocha' (...) EN Lena (...) 8 calqueña»<br />

[EVA: 216]<br />

317 calesera s f<br />

[1VA.2PR.3TM.4TMS.5S.6_236] [1VA.2PR.3EX]<br />

Chaqueta axusta<strong>da</strong> e adorna<strong>da</strong> nos ombros con<br />

fitas negras e "muletillas" para se abrochar, us.<br />

en Lugo meridional.<br />

202 calza s f [1VA.2PR.3M.4MI]<br />

vid. media [TRG: 37]<br />

200 calzón s m [1VA.2PR.3TM.4TMI.5S]<br />

Peza de roupa do home que cobre o abdome<br />

inferior e as pernas até o xeonllo, xer. provi<strong>da</strong><br />

de aberturas laterais nas perneiras, abotoa<strong>da</strong>s<br />

ou fecha<strong>da</strong>s con cordón, que deixan ver os<br />

calzoncillos. Podía ser de pano ou pardomonte<br />

ou, para gala, de pana. [TRG: 37] [TRG: 44]<br />

[TRG: 19] [TRG: 46] [TRG: 49]<br />

80<br />

«Co picote elaboraban mandís, saias,<br />

chaquetas, corpiños, calzóns, mantelos,<br />

mantelas...» [VGE: 10]<br />

«As teas máis finas tales como o pano sedán,<br />

veludo, etc. Usábanas xeralmente para adornar<br />

dengues, mantelos, chaquetas, calzóns, etc.»<br />

[VGE: 11]<br />

«Nas pernas [levaban] as cirolas, xeralmente<br />

longas ata os pés ata<strong>da</strong>s con cinta, que se<br />

podían ver entre o calzón e as polainas. Outras<br />

veces eran algo máis curtas e caían por riba <strong>da</strong>s<br />

polainas.» [VGE: 12]<br />

«La pren<strong>da</strong> más importante son os pantalõis<br />

('pantalones'), quizá antiguamente llamados<br />

calzõis (...) que se sujetan a la cintura con un<br />

cincho o cinto (a cincha es una tira larga de<br />

cuero para las caballerías), el cual abrocha por<br />

medio de una fibela o fibeleta ('hebilla'). No<br />

obstante hay muchos hombres que usan los<br />

tirentes, o 'tirantes'.» [EVA: 89]<br />

«O calzón é tamén de pano, de cór escura,<br />

provisto nalgúns sitios de mandil, peza situa<strong>da</strong><br />

na parte outa <strong>da</strong> dianteira e que se pode<br />

desabotoar por riba cando fai falla. O calzón vai<br />

provisto de faltriqueira ou de alxibeira, gran<br />

bulsa ista derradeira que pode chegar ós<br />

xoenllos e incruso, coma socedía nas Mariñas,<br />

saír pola botoadura <strong>da</strong> perna. O calzón pasaba<br />

un pouco dos xoenllos e tiña as parte laterás<br />

inferiores abertas, deixando saír as cirolas ou<br />

calzurras, feitas de lenzo de liño. O calzón ía<br />

suxeto cunha faixa roxa, negra, azul ou doutras<br />

córes, mais coas puntas dependurando un<br />

pouco nun dos costados.» [O: 281]<br />

«Non embargantes, a fins do século XVIII<br />

atópanse os calzóns cinguidos por baixo do<br />

xoenllo e as pernas cubertas con meias, en<br />

troques <strong>da</strong>s polainas que aparecen despóis.»<br />

[O: 282]<br />

«A pren<strong>da</strong> que primeiro se perde é o calzón,<br />

sustituido a fins do século XIX polo pantalón, co<br />

que comenza a se usar tamén o chapeu de<br />

copa baixa e abas anchas, no que moitas veces<br />

se puña unha pruma de perdiz.» [O: 282]<br />

«Dentro de ese realismo podemos apreciar que<br />

le traje era el clásico que aún hemos visto en<br />

Compostela en pleno siglo XX, y se componía<br />

de jubón, calzóns, alguno con los adornos<br />

blancos formados por el saliente de los<br />

calzoncillos, y otros sin adornos ceñidos por<br />

debajo de las rodillas, camisa, que muchos<br />

llevan remanga<strong>da</strong>s por el trabajo, medias<br />

zapatos y el pelo corto.» [TG: 25]<br />

«Encaramado se halla un paisano cogiendo<br />

fruta, vestido de chaqueta corta y calzón,<br />

sombrero en la cabeza, pierna y pies<br />

desnudos.» [TG: 27]<br />

«En el folio 41 "representa un paisano debajo de<br />

un árbol al parecer recién po<strong>da</strong>do, con el típico<br />

traje labrego de diario; chaleco por encima de la<br />

chaqueta; calzón; cirolas por debajo; medias<br />

blancas de lana y zapato bajo. El color de la<br />

chaqueta y calzón es pardo, lo mismo que la<br />

monteira. Debajo del brazo una chaqueta. En la<br />

espal<strong>da</strong> un morral de redecilla."» [TG: 27]

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!