Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

somentes as costureiras e que, en cabo,
desaparecéu de todo.» [O: 276]
«A chaqueta, de pano verde, castaño ou azul,
moi pouco aberta de solapas, ía case sempre
sobor dun hombreiro.» [O: 281]
301 lella s f
Denominación atribuída en certas comarcas de
Lugo meridional ao mantelo de diario. [TRG: 48]
sin. lello
303 lella s f [1MC.2TF.3LA] [1MO.2TG]
Tecido groseiro de la us. para a confección de
lellas, mantas para as cabalgaduras etc. [TRG:
48]
302 lello s m
sin. lella 301 [TRG: 48]
458 lenlla s f
Denominación atribuída ao mandil de picote na
Fonsagrada. [FJAF]
vid. mandil de picote
51 lenlla s f
vid. lera
457 lenza s f
Denominación atribuída ao mandil de picote en
Monfero e noutros lugares do linde das prov. da
Coruña e Lugo. [FJAF]
vid. mandil de picote
Nota: Xer. pronunciada con seseo (lensa).
222 lenzo s m [1VA.2PR.3TM.4TMI.5nS]
[1VA.2PR.3EX] [1VX.2M]
Denominación atribuída na Mariña lucense ao
refaixo de la.
vid. refaixo
cfr. 91 lenzo
91 lenzo s m [1MC.2TF.3LI] [1MO.2TG]
Tecido de liño.
cfr. 222 lenzo
«Igual que na muller, a camisa era o primeiro
que poñían no corpo, aínda que era máis curta
cá dela, e podía ser de estopa ou de lenzo
reservando o liño máis fino para a peiteira, os
puños e a tira do pescozo ou para o colo se o
tiña.» [VGE: 12]
«Aínda que a planta é doada de conseguir, son
moitas e moi pesadas as labouras que lle hai
que facer desde o cultivo --a arriga, a ripa, o
enriado, a maza e remaza, a tasca, o rastrelado,
a fiada, o branqueado, o tinguido, tec.-- Ata
consegui-las distintas modalidades --estopa,
lenzo, liño fino-- e logo tecelas no tear, proceso
que ocupaba todo o ano» [VGE: 9]
«Co liño (estopa, lenzo, fío) e tamén no algodón
confeccionaban sabos, sabas e roupa interior,
Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e proposta dun sistema de
representación conceptual dinámico para a súa consulta onomasiolóxica en liña
93
como camisas de home e de muller, cirolas,
xustillos...» [VGE: 10]
«Diste xeito temos urdido o fío para tecer unhas
tres varas de lenzo.» [O: 253]
«En Pontevedra e Vigo estaba feito por meio de
varias pezas a xeito de esclavinas, e incruso se
atopaban dengues de lenzo branco nos
arredores de Mondoñedo.» [O: 276]
«O traxe faise entón máis sinxelo: saia oscura
ou crar, aínda con bastante vó, longa até os
pés. Sobor dela o mandil de lenzo corrente,
grande que non sempre se puña, senón
somentes pró traballo.» [O: 277]
«Sobor da camisa, o chileque, de pano roxo,
branco ou verde, e coa parte traseira de lenzo,
case sempre de estopa.» [O: 280]
«O calzón pasaba un pouco dos xoenllos e tiña
as parte laterás inferiores abertas, deixando saír
as cirolas ou calzurras, feitas de lenzo de liño.»
[O: 281]
«Os nenos, namentras son pequenos,
embrúllanse en panos e mantas cobríndolles a
cabeza con cufetes, xeito de gorriñas feitas de
lenzo.» [O: 285]
«Os nenos usan pantalón curto, polos xoenllos
ou algo máis abaixo, sendo curioso o emprego
de mandil, que eiquí é unha peza pequena de
lenzo que vai suxeta á cintura, pola parte
traseira, coma se fose unha cortina, e que tapa
o que ó pantalón lle falla por detrás; diste xeito,
os rapaces non precisan axuda ningunha,
bastándolles agacharse e voltar a se erguer.»
[O: 285]
«Ribadeo con más de 200 telares que hacían al
año 106.000 varas de lienzo, estopilla y estopa y
10.000 de somonte, buriel, picote, mantelería y
colchas.» [TG: 16]
«El lienzo gallego era pieza fundamental dentro
de la alta costura española y este prestigio no
fue posible sostenerlo por causas sencillas, de
empobrecimiento, abandono y una política
económica de otros lugares con sorda rivalidad
muy bien administrada.» [TG: 17]
95 lenzo caseiro s m [1MC.2TF.3LI]
[1MO.2TG]
Lenzo de elaboración caseira para camisas etc.
que podía ser máis ou menos groso, conforme a
posición social de quen o usase. [TRG: 41]
cfr. lenzo do comercio
247 lenzo de Padrón s m [1MC.2TF.3LI]
[1MO.2TG]
Lenzo fino que se utilizaba para facer as
enaguas de encima, chambras e outras pezas,
moi estimado pola súa alta calidade. [TRG: 41]
264 lenzo de tres puntas s m
[1EA.2CF.3PRO.4_59]
Pano us. para protexer a cabeza na montaña
lucense, vestido ao cacherulo, que foi
substituído cara 1870 polo pano francés de la