Dicionario terminolóxico da vestimenta tradicional galega e ...

Proxecto de fin de licenciatura
Manuel Souto Pico - Universidade de Vigo, 2003
terminación feminina no caso dos nomes substantivos que aparentemente presenten
unha forma de xénero dupla), recollido nun texto real mediante o proceso de baleirado e
non inventado nin creado (Cabré 1992: 247).
Observarase, como se pon de manifesto na árbore conceptual, que no dicionario só
teñen entrada propia os conceptos verbalizados por substantivos nomes, ficando
excluídas, pois, operacións ou atributos dos conceptos si incluídos (representados á súa
vez por verbos ou adxectivos). Con todo, algunhas desas operacións ou atributos si
teñen cabida no dicionario, de maneira indirecta, ao se tratar de conceptos poliédricos
que en galego poden ser representados por varias categorías gramaticais: como acción
ou proceso (verbo), como resultado desa acción (nome) ou como atributo do obxecto
que experimentou esa acción (adxectivos). Véxase, por exemplo, 10 bordado (na
macroestrutura do dicionario non aparece nin bordar nin bordado –adxectivo–).
10 bordado s m [1EA.2OO]
Labor de relevo sobre tecido, feito á mán ou á máquina, en que se crean figuras ou ornatos con
fíos de diferentes tipos, introducidos por medio de agulla, ás vezes con aplicación doutros
materiais, como abelorios, canutillo, pedras etc. [TRG: 18] [TRG: 55]
É importante destacar que na macroestrutura (é dicir, o conxunto dos verbetes do
dicionario, en contraposición ao resto das informacións, que constitúen a
microestrutura) tamén se inclúen os termos que aparecen na definición dos termos
extraídos na fase de baleirado e é preciso, por tanto, definir para así mantermos un
sistema pechado que non obrigue a consultar outras obras para entender a información
que contén.
No que respecta á dicotomía homonimia vs. polisemía, hai que dicir que se
partimos dos presupostos de que conceptos diferentes se encontran en lugares diferentes
da árbore conceptual e de que cada concepto é representado por unha denominación,
para aqueles casos de conceptos que teñen a mesma denominación fica excluída a
opción de rexistrar as descricións correspondentes a cada concepto na mesma entrada
como se adoita facer nos dicionarios de orientación lexicográfica e, polo contrario,
sexan termos homónimos ou un termo polisémico, é necesario estabelecer unha
denominación por cada concepto e, por tanto, verbetes distintos para todos os conceptos
aínda tendo a mesma denominación lingüística. Con isto non pretendo tirar razón ao
argumento da terminoloxía moderna, ao meu ver acertado, de que os termos aparecen en
contextos lingüísticos e que, sen mudar de campo de especialidade, teñen variantes
condicionadas por eses contextos e por iso pode ser conveniente reunir todas as
52