Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Stefan Ettinger. Alcances e límites da fraseodidáctica. Dez preguntas clave sobre o estado actual da investigaciónefecto contraproducente? Que fórmulas rutineiras son imprescindibles para un falantenon nativo? Que expresións idiomáticas pode usar un falante non nativo na súacomunicación con falantes nativos sen chamar a atención canto ao idioma? En quemedida se deberían ensinar refráns e ditos que, por exemplo, son pouco habituais nunhaconversa coloquial en alemán e máis ben aparecen modificados na publicidade? A esterespecto tamén cómpre acometer moitos estudos máis.3. No ensino de linguas debe desenvolverse a competenciafraseolóxica activa ou pasiva?Aínda que esta é unha pregunta esencial na fraseodidáctica, que debería contestarse noprólogo de todo libro de fraseoloxía orientado á práctica, non atopamos referenciasespecíficas a este respecto nas recompilacións fraseolóxicas con fins didácticos dedistintas linguas estudadas por nós. Lamentablemente, a fraseodidáctica encóntraseaínda nunha fase de desenvolvemento totalmente irreflexivo e, literalmente, “saltan aosollos” paralelismos co obsoleto ensino da gramática de tempos pasados. Así, eracompletamente normal no ensino do francés en Alemaña, no meu período académicoprimeiro pasivo e despois activo, aprender sen distinción ningunha o passé simple e opassé composé como tempos do pasado xunto ao imparfait. Os profesores máisesixentes e “agudos” mesmo preferían o passé simple para os exercicios pola súadesconcertante variedade formal. Pero daquela nunca se formulou a pregunta de cal dosdous tempos do pasado (passé simple ou passé composé) era necesario para ocoñecemento activo ou pasivo da lingua. Co paso do tempo, este capítulo da gramáticaexaminouse a fondo, e os programas de estudo e libros de texto actuais distinguenclaramente entre o coñecemento pasivo respecto do passé simple e o coñecementoactivo no caso do passé composé. Algúns libros de texto con enfoques reformistasradicais e obxectivos didácticos menos estritos van máis alá, chegando a non tratar enabsoluto o passé simple. Con todo, ben pode dicirse neste caso que El remedio es peorque la enfermedad. Volvamos á fraseoloxía. Sexa como for, atópanse ocasionalmentecomentarios realmente cheos de lucidez acerca de que cómpre ser un pouco máisprecavido no uso activo das locucións (Vigner 1981: 2): “Aussi importe-t-il de bienconnaître ces locutions, afin d'abord de pouvoir les comprendre, éventuellement, dansun second temps, de pouvoir les utiliser, en prenant soin cependant d'être très attentifdans leur usage”. Resulta moi divertido ver a celada na que caen a miúdo autores ecasas editoriais. Para impulsar as vendas loan un libro de texto afirmando que éimprescindible para falar con fluidez na lingua da que se trate, pero máis adiante (comase fose en letra pequena) recúan, advertindo contra o uso activo dos fraseoloxismos(Ettinger 2006: 29). Abraiounos e segue a abraiarnos o feito de que Galisson, aprincipios dos anos 80 do século pasado, introducise a distinción fundamental entre aordenación semasiolóxica e onomasiolóxica dos fraseoloxismos na investigaciónfraseolóxica, mesmo publicando un dicionario de comprensión e de produción para oensino do francés como lingua estranxeira (Galisson 1984a), sen reflexionar enabsoluto sobre se e como debería empregar na produción estes fraseoloxismos unestranxeiro que está a aprender francés. Posto que non dispoñemos de estudoscientíficos sobre esta complexa cuestión, senón apenas de peticións, recomendaciónsou teorías duns poucos fraseodidácticos, informaremos ao respecto unicamente desde a100Cadernos de Fraseoloxía Galega, 10, 2008, 95-127