Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Maria Eugênia Olímpio de Oliveira Silva. Fraseografía teórica y prácticavínculo entre investigación fraseolóxica e fraseografía teórica e práctica. Estepensamento constitúe, sen dúbida, un alicerce básico na concepción da obra no seuconxunto.No primeiro capítulo destaca a formulación reivindicativa da autora con respecto aostatus de disciplina autónoma da fraseografía, xustificándoo con diversos argumentos 5 .Consideramos este punto de partida esencial para a actualización e modernización dosdicionarios, tanto xerais como idiomáticos: se non lle concedemos á investigaciónfraseográfica o lugar que merece, dificilmente imos lograr un avance significativo naoptimización dos dicionarios, de maneira que poidan ser unha ferramenta realmente útilpara o usuario, xa sexa nativo ou aprendiz da lingua, xa sexa para un uso pasivo decomprensión dos fraseoloxismos no código oral e escrito e/ou xa sexa para garantir oseu uso activo correcto.No segundo capítulo abórdase o complicado tema da selección das unidadesfraseolóxicas que se recollen no dicionario. A miúdo as obras lexicográficas pecan defalta de criterios claros con respecto aos tipos de fraseoloxismos que teñen cabidanelas. É fundamental que no prólogo das obras se especifique que se entende porfraseoloxismo e que modalidades destes se recollen na obra, para o que é fundamentalque o lexicógrafo teña nocións de fraseoloxía. Por outra banda, a autora é consciente daimportancia dos corpora textuais á hora da extracción de fraseoloxismos queconformen o dicionario. Deste xeito pódese contrarrestar a tremenda inercia de repetiras unidades recollidas noutros dicionarios sen contrastar se se tratan de fraseoloxismosda fala actual.No capítulo do lema, a autora aborda, entre outros, o tema do que se coñece baixo onome de “contorno”, é dicir os compoñentes externos combinatorios e contextuais.Trátase en realidade dos actantes obrigatorios e dos circunstantes que forman parte dofraseoloxismo e que son imprescindibles para que os enunciados creados sexangramaticalmente correctos. A codificación destes no lema non sempre é levada a cabode xeito sistemático, co cal o lema aparece incompleto e non permite o uso activocorrecto do fraseoloxismo.No cuarto capítulo estúdase a localización, lematización e ordenación dosfraseoloxismos nos dicionarios. A autora expón a controversia que se dá nosdicionarios xerais entre tratar os fraseoloxismos na macroestrutura como entradapropia, ou máis ben como subentradas dentro de lemas simples, para o que dáargumentos a favor e en contra. Na tradición hispana dáse a tendencia á última opción,con todos os problemas que iso carrexa. Neste contexto, a autora denuncia unha5 “Se entiende, pues, que la fraseografía se encuentra en el mismo plano que la lexicografía, aunque posee uncarácter más específico: la primera se ocupa de una parte del léxico en concreto, las combinaciones fijasde palabras, mientras que la segunda tiene un objetivo mucho más general. […] por las causas señaladasanteriormente, cabe reivindicar un estatus independiente para las tareas fraseográficas” (páx. 27). Aautora defende para a fraseografía unha vertente teórica e outra práctica. É unha visión innovadora para alingüística española considerar a fraseografía ao mesmo nivel da lexicografía e distinguir no seu planoteórico os seguintes obxectivos: “la historia de la fraseografía, la crítica fraseográfica, la investigaciónfraseográfica y la teoría fraseográfica” (páx. 27).300Cadernos de Fraseoloxía Galega, 10, 2008, 267-307