Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Maria Eugênia Olí mpio de Oliveira Silva. Fraseografía teórica y prácticapara o seu correcto tratamento requírese un enfoque multidisciplinar (dialectoloxía,sociolingüística, linguaxes especializadas etc.). Á hora de colocar as marcas dasunidades obsérvase nos dicionarios actuais un índice moi acusado de subxectividadepor parte do lexicógrafo, así como unha desorde xeneralizada na súa presentacióndentro do artigo lexicográfico.O capítulo sétimo trata sobre os exemplos. Exponse aquí a cuestión fundamental de seos exemplos deben ser construídos ad hoc ou tomados de textos reais. Está claro que oque debe predominar ante todo é a naturalidade co fin de que poidan funcionar como“verdaderos modelos a partir de los cuales el usuario del diccionario pueda generarnuevas frases” (páx. 268). De todas as maneiras, parécenos moi acertada a reflexión daautora de que os corpora non teñen por que excluír os exemplos inventados eadaptados, xa que, dependendo dos fraseoloxismos, estes poden cumprir mellor a súafunción explicativa, pragmática e ilustrativa para o usuario. Por outra banda, oscorpora requiren sempre unha manipulación consciente do lexicógrafo, xa que é estequen os selecciona e, dado o caso, tamén adapta. O criterio de autenticidade que sepersegue coa técnica dos corpora non debe, en ningún caso, impoñerse ao daconveniencia e necesidades do usuario 9 . A exemplificación é un dos capítulospendentes da lexicografía española, tal como sinala Olímpio de Oliveira Silva (páx.254), xa que ata ben entrado o s. XX a maior parte dos dicionarios de español paraestranxeiros non utilizan exemplos como mecanismo de explicitación das definiciónsdadas. E os exemplos non deben servir só para documentar a aparición dunfraseoloxismo dado nun determinado texto, senón tamén e sobre todo, para aclarar ouso desa unidade e capacitar o usuario para a súa utilización activa no discurso. Nestesentido, aínda queda un longo camiño por percorrer.No capítulo oitavo estúdanse as relacións semánticas das unidades fraseolóxicas,dedicando especial atención á sinonimia, ao sistema de remisións do dicionario e aoxeito de codificar as variantes dun fraseoloxismo (moitas veces sinónimas) no lema. Unlogro importante da obra da autora consiste en combinar as análises prácticas dosdicionarios obxecto de estudo con reflexións teóricas de distintos fraseólogos sobre osaspectos tratados. Deste xeito, por exemplo no tema da estreita vinculación entresinonimia e variación, menciónanse artigos paradigmáticos que abordaron este temarecentemente e ofrécense resultados da investigación que poden repercutir moipositivamente na elaboración de dicionarios idiomáticos no futuro.O capítulo noveno está dedicado a analizar o prólogo de trece dicionarios do español eás conclusións. En canto ao primeiro apartado, é obvio que a atención e a9 Neste punto cabe sinalar que a inmensa maioría dos exemplos extraídos de corpora proceden do ámbitoperiodístico. Isto significa que nunha gran porcentaxe, estes fraseoloxismos están usados de maneiradesautomatizada e/ou con finalidade lúdica, o cal non sempre constitúe un exemplo paradigmático do usodese fraseoloxismo en todos os niveis textuais, e menos de cara a un usuario non-nativo do dicionario. Poroutra parte, queda por formular o enorme reto que supoñen os dicionarios en formato dixitalizado, xa quea lonxitude dos artigos ata o momento constituía un problema de espazo e tamén de mercado. Trátasedunha revolución á volta da esquina para a que debemos estar preparados e poder así optimizar asferramentas que os medios informáticos nos ofrecen para tal fin.302Cadernos de Fraseoloxía Galega, 10, 2008, 267-307