Doktora Tezi - Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü

2.2.4 Kahn (1981) modeliKahn (1981) gıda tercihlerini etkileyen yedi faktörlü bir model geliştirmiştir (Şekil 2.4). Bu modeldeseçilen değişkenlerin önemli çoğunluğu besinsel perspektiften seçilmiştir. Fakat yine de alternatifperspektifleri temsil eden değişkenleri de içermektedir. Daha önce geliştirilmiş diğer modelleregöreceli olarak faktörler arasındaki bağlantılar formüle edilmiştir. Modelin çok sayıda değişkeniçermesi kapsamlı bir model olduğunu göstermektedir. Fakat bu değişkenlerin ölçülmesindekisorunlar, bu modelin ampirik önemini olumsuz yönde etkilemektedir.Bireysel Faktörler Beklenti düzeyi Öncelik Tanışıklık Diğer insanların etkisi Bireysel kişilik Arzu / istek Ruh hali ve duygular Gıdaya atfedilensembolik anlamlarSosyoekonomik Faktörler Aile gelir düzeyi Gıda fiyatı Sembolik anlamlar Sosyal statü Güvenlik ToplumGıda TercihleriEğitim Faktörleri Bireyin eğitim düzeyi Aile beslenme eğitimiKültürel, Dinsel veBölgesel Faktörler Kültürel kökenler Dinsel zemin İnanç ve gelenekler Irk Coğrafi bölgelerBiyolojik, Fizyolojik vePsikolojik Faktörler Yaş Cinsiyet Fizyolojik değişimler Psikolojik etkiler Biyolojik yönlerDışsal Geçici Faktörler Çevre Durumsal Reklam Zaman ve Mevsimsellikİçsel Faktörler Gıdanın görünümü Gıdanın sıcaklığı Gıdanın kokusu Gıdanın tadı Gıdanın dokusu Gıdanın kalitesi Gıdanın miktarı Gıdanın hazırlanması Yöntem ve sunuşŞekil 2.4 Gıda tercihlerini etkileyen faktörler modeli (Kahn 1981)2.2.5 Gains (1996) modeliGains (1996) modeli gıda ile ilgili tüketici davranışlarının gıdanın kendisi, tüketici ve ortamın biretkileşiminin sonucu olduğunu ifade eder (Şekil 2.5). Diğer modellerle karşılaştırıldığında bu modelinen önemli özelliği ortam değişkenini dikkate almasıdır. Burada ortam kavramı mekânı, zamanı vegıdanın kiminle ve nasıl tüketildiği gibi faktörleri dikkate alan bir değişkendir. Gains (1996) gıdaüreticileri için kimlerin onların ürettikleri malların potansiyel alıcısı olduğunu ve tüketimin nerede vene zaman gerçekleşeceğini bilmek istediklerini vurgular. Bu modelin diğer bir özelliği dedeğişkenlerin birbirinden bağımlı olduğunu ifade etmesidir.6