Doktora Tezi - Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü

Çizelge 4.2 Yağlı tohumlu bitkilerde ekim alanı (Anonim 2010a)ÜRÜNLER(Dekar) 1990 1995 2000 2005 2006 2007Soya 740 000 310 000 150 000 86 000 119 186 86 747Yer fıstığı 240 000 290 000 283 000 258 500 226 900 259 423Ayçiçeği 7 160 000 5 850 000 5 420 000 5 660 000 5 854 000 5 546 778Susam 850 000 730 000 509 000 424 500 399 393 297 807Aspir 1 460 1 340 300 1 730 4 305 16 941Kolza 20 170 70 820 7 000 53 898 106 830Toplam 9 011 630 7 181 410 6 363 120 6 437 730 6 657 682 6 314 526Çizelge 4.3 Yağlı tohumlu bitkilerde verim (Anonim 2010a)ÜRÜNLER(Kg / Dekar) 1990 1995 2000 2005 2006 2007Soya 219 242 297 337 397 354Yer fıstığı 263 241 276 329 341 333Ayçiçeği 120 154 148 172 191 154Susam 46 41 47 61 66 67Aspir 85 93 60 124 92 135Kolza 104 129 228 171 234 269Pamuk (Çiğit) 163 170 198 236 250 249Keten (tohum) 56 60 54 49 58 60Kenevir (tohum) 34 23 16 20 20 43Haşhaş (tohum) 57 47 42 54 72 37Soya, yaklaşık % 40-42 protein içeriği ile yem sanayinin vazgeçilmez hammaddesidir. 1980 yılında 3bin hektar ekiliş alanına karşılık, 2,3 bin ton üretilmiştir. “İkinci Ürün Araştırma ve Yayım Projesi”nedahil edilen soyanın, devlet desteği ve teşvikiyle ekim alanı ve üretim miktarı hızla artarak, 1987yılında 112 bin hektar ekim alanından 250 bin ton ürün alınmıştır. Devlet desteğinin kaldırılması ileekim alanı ve üretim miktarı azalma eğilimine girerek, soya fasulyesi üretim miktarı 2000 yılında44.500 ton, 2007 yılında ise 30.666 ton olarak gerçekleşmiştir (Çizelge 4.1).Yağ bitkisi olmakla beraber, ilaç sanayisi hammaddesi olan haşhaşın ekimi izne tabidir. Ekimine izinverilen alanlarda kontrollü olarak yetiştirilen haşhaşın gelecekte ekiliş alanının genişletilmesiyle yağsanayisine önemli katkısı olabileceği düşünülmektedir.Ağırlıklı olarak Akdeniz Bölgesi’nde Adana, İçel, Muğla ve Hatay illerinde üretilen yağlık ve çerezlikolarak kullanılan yer fıstığı ve susamda yağ oranı oldukça yüksektir. İkinci ürün olarak da üretilen yerfıstığı ekim alanı 2007 yılında 26 bin hektar, susam ekim alanı ise 30 bin hektar dolaylarındadır. 2007yılında yer fıstığı üretimi 86 bin ton, susamda ise 20 bin ton olarak gerçekleşmiştir (Çizelge 4.1).45