58Uretim1000000800000900000725000 757000 793000 804000 814000 815000 812000 828000 833000Ton500000Ton060004000200002332003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013YillarAycicek Ihracati (Ton)Aycicek Yagi Ihracati (Ton)15000013182121 2199 23194269 4489 42801990 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005Ton10000050000010775847026 3852124400 285801848511325127631990 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005Aycicek Ithalati (Ton)Aycicek Yagi Ithalati (Ton)400000Ton600000400000200000357035523903182728129108540852480703381305Ton300000200000100000305594213522100680 133474 11333693142 92548 78302024751990 1995 2000 2001 2002 2003 2004 200501990 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005Şekil 4.6 Türkiye’de ayçiçeği yağı ile ilgili istatistikler (Anonim 2007c).
Türkiye’de ayçiçeği üretiminde tarım kooperatiflerinin önemli rolü vardır. En büyük ayçiçeği üreticisiolan Trakyabirlik’e bağlı 48 kooperatif Edirne, Tekirdağ, Kırklareli, Bursa, Balıkesir, Çanakkale,İstanbul, Sakarya, Ankara, Kütahya, Afyon, Kocaeli, Aydın bölgelerinde faaliyet göstermekte vetoplam ayçiçeği piyasasının % 30’unu elinde bulundurmaktadır. Diğer ayçiçeği kooperatifi olanKaradenizbirlik’in piyasa payı ortalama % 5 olup, kendisine bağlı 19 kooperatif ile Samsun, Amasya,Çorum, Tokat, Kırıkkale, Yozgat, Diyarbakır, Kırşehir, Elazığ bölgelerini kapsamaktadır.Kooperatifler kendilerine ait tesislerde 150.000 ton ayçiçeği işleyerek 55.000 ton rafine ayçiçeği yağıüretme kapasitesin sahiptirler (Gökdemir 2004).Ayçiçeği yağı sektöründe önemli üretici firmalar Trakyabirlik, Ülker, Yudum, Marsa, Unilever veOrkide’dir. Rekabet Kurulu raporlarında belirtilen bilgiler, 30 civarında teşebbüsün faaliyet gösterdiğiayçiçeği yağı sektörünün son derece rekabetçi bir piyasa olduğunu göstermektedir. Trakyabirlik pazarlideri, Yudum Gıda ikinci, Unilever ise üçüncü konumda bulunmaktadır. Marsa ve Ülker firmalarınınyüksek finansal ve lojistik gücü, yerli üreticilerin piyasada bulunması pazarda rekabetin yüksekolduğunun bir göstergesidir (Anonim 2006c).4.2.3 Mısırözü yağı sektörüMısırözü yağı, Graminae familyasından Zea mays mısır tanelerinin rüşeyminden elde edilen biryağdır. Nişasta ve glikoz şurubu üretimi sırasında yan ürün olarak rüşeymden mısırözü yağı da eldeedilmektedir. Mısırözü yağının trigliserid yapısının önemli kısmını ise 40, 42, 44, 46 ve 48 karbonlutrigliseridler oluşturmaktadır. Ham mısırözü yağı diğer bitkisel kaynaklı yağlarla karşılaştırıldığındaönemli miktarda fosfatidleri (% 1-3), sterolleri (en az % 1) ve serbest yağ asitlerini (en az % 1.5)içermektedir (Karaca ve Toprak 2009).Türkiye’de mısır, buğday ve arpadan sonra en fazla ekimi yapılan üründür. 2002 yılında 2.100 bin tonüretilen mısır miktarı 2008 yılında 4.274 bin tonu bulmuştur. Artış oranı % 125’dir. Aynı dönemde,mısır ekilen alan sadece % 19 oranında artmıştır. Bu durum, üretim miktarındaki artışın ürünverimindeki artıştan kaynaklandığını göstermektedir. 2002 yılında 4.2 ton/hektar olan mısır ürünüverimliliği, 2008 yılında 7.2 ton/hektara yükselmiştir. Mısır önceleri ithal edilen tarımsal ürünlerinbaşında gelirken 2008 yılına gelindiğinde kendine yeterlilik derecesi % 80 seviyesine ulaşılmıştır(Çizelge 4.9).Çizelge 4.9 Mısır arzı ve kullanımı (Anonim 2010a)2002/032003/042004/052005/062006/072007/082008/09Üretim (Bin Ton) 2.100 2.800 3.000 4.200 3.811 3.535 4.274Ekilen alan (Bin Hektar) 500 560 570 600 536 518 595Arz=Kullanım (Bin Ton) 3.192 4.190 3.894 4.166 4.837 4.572 4.605Kullanılabilir üretim (BinTon) 2.079 2.772 2.970 4.074 3.697 3.429 4.146İthalat (Bin Ton) 1.113 1.418 924 92 1.140 1.143 460Yurt içi kullanım (Bin Ton) 3.161 4.145 3.461 4.374 4.272 4.211 5.187Tüketim (Bin Ton) 1.366 1.798 1.289 998 1.030 1.026 1.041İhracat (Bin Ton) 31 28 32 352 74 93 124Kişi başına tüketim (kg) 19,84 25,78 18,23 ... ... 14,53 14,55Yeterlilik derecesi (%) 65,77 66,88 85,81 93,15 86,53 81,43 79,92Türkiye’de mısırözü yağı tüketimi toplam sıvıyağ pazarı içinde yaklaşık % 12-14’lük pay ile ayçiçeğive zeytinyağından sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Özellikle son yıllarda bitkisel kaynaklı sıvı59
- Page 1:
YEMEKLİK YAĞ SEKTÖRÜNDETÜKETİ
- Page 4 and 5:
TARIMSAL EKONOMİ VE POLİTİKA GEL
- Page 6 and 7:
ÖZETYEMEKLİK YAĞ SEKTÖRÜNDETÜ
- Page 8 and 9:
İÇİNDEKİLERÖNSÖZ ............
- Page 10 and 11:
ŞEKİLLER DİZİNİŞekil 2.1 Gıd
- Page 12 and 13:
Çizelge 5.17 Margarin aşamalı lo
- Page 14 and 15:
2. KAYNAK ÖZETLERİ2.1 Gıdanın G
- Page 16 and 17:
Gıdanın KabulEdilmesiAlgılamaFiz
- Page 18 and 19:
2.2.4 Kahn (1981) modeliKahn (1981)
- Page 20 and 21: Faktör 3. Kolaylık Faktörüa. Ha
- Page 22 and 23: Bu amaçla, araştırmada 150 denek
- Page 24 and 25: yapılan çalışma ise tüketici b
- Page 26 and 27: ağımlılık olduğunu göstermiş
- Page 28 and 29: ve bilinmeyen bir yenilik söz konu
- Page 30 and 31: 2.3.8 Tüketici davranışını etk
- Page 32 and 33: Çizelge 2.3 Sosyoekonomik grupland
- Page 34 and 35: Risk Algılaması(Sağlık Faktör
- Page 36 and 37: 4. Sağlık riskleri benim veya bir
- Page 38 and 39: dikkat edildiği yönünde formüle
- Page 40 and 41: Çizelge 3.9 AHP ürün özelliğe
- Page 42 and 43: tanımlamak için lojistik regresyo
- Page 44 and 45: Çizelge 3.10 AHP ölçekleme siste
- Page 46 and 47: 34AMAÇYemeklik Yağ SeçimiKRİTER
- Page 48 and 49: Çizelge 3.12 AHP kriter ikili kar
- Page 50 and 51: zeytinyağı tüketici değerlendir
- Page 52 and 53: ettiğimizde toplanılması gereken
- Page 54 and 55: 42Çizelge 3.16 Gelir grupları (de
- Page 56 and 57: 4. BİTKİSEL YAĞ SEKTÖRÜ4.1 Tü
- Page 58 and 59: Yağ kalitesi yönünden geliştiri
- Page 60 and 61: Çizelge 4.5 Gıda sanayiinde üret
- Page 62 and 63: Çizelge 4.7 Gıda sanayiinde işye
- Page 64 and 65: Türkiye’nin bitkisel ve hayvansa
- Page 66 and 67: Çizelge 4.8 Bitkisel yağ fiyatlar
- Page 68 and 69: Fas: 3%Tunis: 8%Suriye: 4%Turkiye:
- Page 72 and 73: yağlar arasında talebi en hızlı
- Page 74 and 75: Bitkisel sıvı yağ tüketimi hız
- Page 76 and 77: sağlığı açısından dolumculu
- Page 78 and 79: Çizelge 5.1 Örneklemin demografik
- Page 80 and 81: Tüketicilerin doğdukları ve yaş
- Page 82 and 83: 5.2.1 Gıda seçimini etkileyen fak
- Page 84 and 85: Analizlerde veriler üzerinden hesa
- Page 86 and 87: 74D28. Düşük kalorili -- - - ---
- Page 88 and 89: Çizelge 5.8 Gıda seçim anketi te
- Page 90 and 91: Çizelge 5.9 Tüketici algılamalar
- Page 92 and 93: Çizelge 5.10 Tüketici algılamala
- Page 94 and 95: Çizelge 5.10 Tüketici algılamala
- Page 96 and 97: Çizelge 5.10 Tüketici algılamala
- Page 98 and 99: katılıyorum, % 74 katılıyorum),
- Page 100 and 101: Çizelge 5.12 Tüketici algılamala
- Page 102 and 103: 5.4 Yemeklik Yağ Kullanım Düzeyi
- Page 104 and 105: Ayçiçegi Yagi Kullanim SikligiAyd
- Page 106 and 107: Çizelge 5.13 Yemeklik yağ kullan
- Page 108 and 109: ortalama (ortanca) katılım derece
- Page 110 and 111: Çizelge 5.16 Margarin Wilcoxon tes
- Page 112 and 113: Çizelge 5.19 Zeytinyağı Wilcoxon
- Page 114 and 115: zeytinyağı kullanıcılarının k
- Page 116 and 117: Çizelge 5.24 Tereyağı Wilcoxon t
- Page 118 and 119: Çizelge 5.27 Ayçiçeği yağı Wi
- Page 120 and 121:
“Yeterli ve dengeli beslenmiyorum
- Page 122 and 123:
Çizelge 5.31 Mısırözü yağı W
- Page 124 and 125:
Çizelge 5.33’de sonuçları veri
- Page 126 and 127:
Yemeklik yağ türlerinin kriterler
- Page 128 and 129:
AHP analizi, sağlık faktörünün
- Page 130 and 131:
Çizelge 5.37’de yemeklik yağ t
- Page 132 and 133:
Çizelge 5.38’de yemeklik yağ t
- Page 134 and 135:
Çizelge 5.39’da yemeklik yağ t
- Page 136 and 137:
ekonomiktir cevabı vermiştir. Bu
- Page 138 and 139:
evet cevabına göre yemeklik yağ
- Page 140 and 141:
kaynağına karşı duyarlı olup,
- Page 142 and 143:
Anonim. 2010f. Web sitesi. http://e
- Page 144 and 145:
Leren, P. 1966. The effect of plasm
- Page 146 and 147:
Stamler, J., Berkson, D. and Levins
- Page 148 and 149:
EK 1 Seçilen İlçe, Mahalle ve So
- Page 150 and 151:
EK 1 Seçilen İlçe, Mahalle ve So
- Page 152 and 153:
Size sayacağım aşağıdaki fakt
- Page 154 and 155:
Size sayacağım aşağıdaki ifade
- Page 156 and 157:
Aşağıdaki yemeklik yağ türün
- Page 158 and 159:
EVİNİZDE GENELLİKLE TÜKETİLEN
- Page 160 and 161:
EVİNİZDE GENELLİKLE TÜKETİLEN
- Page 162 and 163:
EVİNİZDE GENELLİKLE TÜKETİLEN
- Page 164 and 165:
EVİNİZDE GENELLİKLE TÜKETİLEN
- Page 166 and 167:
EVİNİZDE GENELLİKLE TÜKETİLEN
- Page 168 and 169:
Yemeklik yağ türlerini Besin Değ
- Page 170 and 171:
İşi: (açık uçlu yazınız ve s
- Page 174:
Yemeklik Yağ SektöründeTüketici