Doktora Tezi - Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü

katılıyorum, % 74 katılıyorum), % 78’i (% 14 kesinlikle katılıyorum, % 64 katılıyorum) satın aldıklarıgıda ürünlerinin organik olmasına dikkat ettiği, % 99’u (% 60 kesinlikle katılıyorum, % 39katılıyorum) ise gıda ürünleri etiketlerindeki son kullanım tarihine dikkat ettiğini ifade etmiştir.Tüketicilerin % 59’luk kısmı ise yemeklik yağ ürünlerindeki besin değeri bilgilerinin yemeklik yağseçimini etkilediğini bildirmiştir.Tüketicilerin bilgi kaynağına karşı duyarlı olduğu da anket sonuçlarıyla desteklenmektedir.Tüketicilerin % 73’lük kısmı (% 8 kesinlikle katılıyorum, % 65 katılıyorum) belirli gıdaların insansağlığı üzerindeki etkileri konusunda son zamanlarda açıklanan bilgilere bağlı olarak tüketimalışkanlıklarının değiştiğini ifade etmiştir. Yeterli ve dengeli beslenme konusunda tüketicilerin %45’inin yeterli ve dengeli beslenmediği, %41’lik kısmının ise yeterli ve dengeli beslendiğini ifadeetmiştir.5.3.1 Tüketici algılamalarının faktör analiziTüketici algılamaları anketi tüketicilerin bütçe kısıtı, sağlık risk algılaması, aldığı önlemler, tüketimalışkanlıkları, satın alma davranışında dikkat ettiği hususları çok sayıda değişkenle ölçmektedir. Budeğişkenler arasında yüksek korelasyon ilişkilerinin bulunması muhtemeldir. Söz konusu karşılıklıbağımlılık düzeyini tahmin etmek için bu değişkenler arasında faktör analizi yapılmıştır.Belli bir grup değişkene faktör analizi uygulandığında kaç faktörün yeterli olduğunu saptamak için1’in üzerinde özdeğere sahip faktörlere bakılabileceği gibi, istatistiksel test yöntemi de tercihedilebilir. Bu istatistiksel yöntemde sıfır hipotezi N sayıda ortak faktörün bulunduğudur. Toplam 16değişken için yaptığımız faktör analizinde ortak faktör sayısı 4 olarak tutulduğunda yapılan istatistiktestin olasılık değeri 0,66 (Ki-Kare değeri 56,75, serbestlik derecesi 62), ortak faktör sayısı 3 olaraktutulduğunda olasılık değeri 0,05 (Ki-Kare değeri 96,90, serbestlik derecesi 75) olarak hesaplanmıştır.Bu sonuçlar söz konusu değişken setimiz için 4 faktörlü modelin geçerli olduğunu göstermektedir.Faktör rotasyon yöntemi olarak Promax yöntemi seçildiğinde dört ortak faktör için yapılan faktöranalizi sonuçları Çizelge 5.11’de verilmiştir. Ortaya çıkan dört faktör içerdiği değişkenlerinözelliklerine uygun olarak, sağlık riski algılaması faktörü, ürün bilgileri farkındalığı faktörü, kendinikoruma bilinci faktörü ve bütçe sınırlaması faktörü olarak isimlendirilmiştir.86