You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Serbia – ofiara I wojny światowej<br />
zostało przez Cisanę Marusidze. W swym przemówieniu skierowanym do obu<br />
prezydentów i licznych gości, pani reżyser wskazała na fakt, że „obecni studenci<br />
przez to przedstawienie mogą w jakiś sposób poczuć więź duchową z tymi<br />
młodymi ludźmi z czasów I wojny, którzy walczyli o wolność i przeszli golgotę”.<br />
C. Marusidze mówiła także „o potrzebie walki o pamięć”, zwłaszcza przeciw<br />
„tym, którzy dziś chcą fałszować historię serbską”, podkreślając, iż „trzeba<br />
koniecznie przeciwstawić kłamstwu prawdę” [Nikolić i Dodik..., <strong>2014</strong>].<br />
Również 24 czerwca Tomislav Nikolić odbył spotkanie z serbskim przedstawicielem<br />
Prezydium BiH Nebojšą Radmanoviciem. Było ono poświęcone wspólnej<br />
organizacji obchodów 100-lecia Wielkiej Wojny i konieczności uczestnictwa<br />
w manifestacjach z tym związanych [Nikolić i Radmanović..., <strong>2014</strong>]. W tę sprawę<br />
zaangażował się również premier Ivica Dačić i inni politycy serbscy, ponadto<br />
wybitny reżyser bośniacki – Emir Kusturica [Vučić i Dodik...]. Temu samemu<br />
problemowi była poświęcona m.in. wizyta serbskiego prezydenta w Banja Luce<br />
w dniu 12 czerwca <strong>2014</strong> r., gdy spotkał się tam z ministrem kultury i informacji<br />
Ivanem Tasovcem. T. Nikolić rozmawiał z ministrem RS o kwestii organizacji<br />
centralnych obchodów w bośniackim Višegradzie (na terenie „Andrićgradu”<br />
– kompleksu zabudowań związanego z postacią [noblisty literackiego, Ivo] Andricia).<br />
Zaplanowano je na dzień 28 czerwca, podobnie jak i specjalną wizytę<br />
w tamtejszej galerii w budynku Macierzy Serbskiej (Srpska Matica), a ponadto<br />
spotkania z członkami Prezydium BiH w Sarajewie (w tym z Bakirem Izetbegoviciem)<br />
[Dodik i Tasovac...]. Przygotowaniom do obchodów stulecia Wielkiej<br />
Wojny w Serbii i przywracaniu pamięci o niej wśród społeczeństwa, a zwłaszcza<br />
młodego pokolenia, służyły też organizowane konferencje i filmy dokumentalne<br />
emitowane w telewizji i w Internecie 4 . Można też dodać, że problematyka armii<br />
Królestwa Serbii, jej struktury i organizacji znalazła ostatnio odbicie i w naszym<br />
kraju za sprawą polskiego badacza Łukasza Reszczyńskiego [Reszczyński Ł. <strong>2014</strong>].<br />
4. Bilans udziału Królestwa Serbii w działaniach<br />
I wojny światowej<br />
Mimo iż Królestwo Serbii znalazło się w obozie zwycięzców, tj. Ententy, co<br />
w konsekwencji umożliwiło jeszcze w grudniu 1918 r. utworzenie państwa<br />
opartego na idei jugoslawizmu – Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców,<br />
to sukces był nader gorzki. Jak na kraj liczący sobie w 1914 r., przed wybuchem<br />
Wielkiej Wojny około 4,5 mln mieszkańców, straty w ludziach (nie licząc tych<br />
materialnych) były bardzo dotkliwe. Kraj stracił ich aż prawie 1 247 000, co<br />
4<br />
Por. też film dokumentalny Srbija u Prvom svjetskom ratu, http://www.navidiku.rs/video/tags/<br />
prvi-svjetski-rat.<br />
IZ Policy Papers • <strong>13</strong>(I) • www.iz.poznan.pl 129