1101_PP 13_2014 Internet popr

Pamięć o I wojnie światowej we Francji
w nim zaledwie jedna francuska jednostka licząca 176 ludzi. Nie da się tego
w żaden sposób porównać z bitwą pod Verdun. Można więc powiedzieć, że
o ile w czasie I wojny światowej zmobilizowany był cały naród, to w przypadku
II wojny światowej było odwrotnie. Marszałek Pétain robił wszystko, by odciągnąć
od niej Francuzów.
3. Historycy Wielkiej Wojny
Kiedy na początku lat dziewięćdziesiątych minionego wieku w przeddzień
obchodów 80. rocznicy rozpoczęcia I wojny światowej amerykański historyk
Jay Winter nieco prowokacyjnie ogłosił koniec wojny 1914-1918, gdyż wraz
z rozpadem bloku radzieckiego i upadkiem ZSRR zniknęły jej ostatnie skutki,
zostało to odczytane jako szansa dla historyków, by mogli wreszcie spokojnie
zająć się jej badaniem. Wierzono też, że proces integracji europejskiej doprowadzi
do „końca narodów”. Jednakże wydarzenia w Jugosławii rozwiały te nadzieje.
Po raz kolejny w XX w. Sarajewo było na ustach wszystkich.
Francuska historiografia na temat wojny 1914-1918 jest bardzo bogata
i różnorodna. Obejmuje kilka tysięcy pozycji. Jak pisze M. Gmurczyk-Wrońska,
„stanowi odbicie nie tylko fermentu badawczego, w tym poszukiwania i wprowadzania
nowych metod badawczych i stawiania przez kolejne generacje historyków
pytań, ale także ogólnej sytuacji (atmosfery) społeczno-politycznej
we Francji i Europie. Sprzyjają temu kolejne obchody wielkich bitew oraz coraz
bardziej okrągłe rocznice wybuchu tego konfliktu” [Gomurczyk-Wrońska M.
2014, s. 85].
Wybitnymi francuskimi badaczami dziejów I wojny są m.in. Pierre Renouvin,
jego uczeń Jean-Baptiste Duroselle, Marc Ferro, Jean-Jacques Becker czy
też wspomniany już Antoine Prost, który w pracy napisanej wraz z Jay Winter
pisze o trzech pokoleniach historyków zajmujących się badaniami nad I wojną
światową. Pierwsze z nich, to pokolenie 1935 r., kiedy to doszło do pierwszej
konfrontacji między historykami francuskimi i niemieckim. Drugie pokolenie,
to pokolenie 1965 r. Rok ten został wybrany przez obu historyków dość
arbitralnie jako rok między 50. rocznicami obchodów wybuchu I wojny światowej,
rewolucji rosyjskiej i rozejmu z 11 listopada 1918 r. Trzecie pokolenie,
to pokolenie 1992 r., które doszło do głosu wraz z upadkiem muru berlińskiego
[Prost A., Winter J. 2004, s. 273-281].
A. Prost i J. Winter wyróżniają też trzy konfiguracje historiograficzne
[Prost A., Winter J. 2004, s. 15-50]. W pierwszym okresie historycy, którzy
sami często byli uczestnikami walk, jak P. Renouvin, zajmowali się sprawami
militarnymi i dyplomatycznymi. Ich sposób uprawiania historii często miał
IZ Policy Papers • 13(I) • www.iz.poznan.pl 51