Agnieszka Tułowiecka HERBARZE I QUASI-HERBARZE. WOKÓŁ ...

More documents

Recommendations

Info

„rozmowa”, inaczej określana jako „dialog”, „dyskurs” -Rozmowa podawce z plebanem otrzech skutkach zbawiennych, Rozmlouváni aneb hádáni chudého ćlovĕka s bohatým -należąca do gatunków nie kodyfikowanych przez dawne poetyki, pisana stylemkonwersacyjnym, który za pomocą figur wprowadza postaci mówiące w mowieniezależnej, zaliczana do poesis artificiosa ; „katalog” – Cathalogus, to jest porządneopisanie arcybiskupów gnieźnieńskich - zawierający portrety biskupów wraz zwierszowanymi opisami ich żywotów i prozatorskimi dopiskami.Oczywiście pojawiają się też gatunki, których nazwa nie wskazuje na ich zakres,należą go nich: „herbarze” - Panosza, Gniazdo cnoty, Herby rycerstwa polskiego,Diadochos; „satyry obyczajowe” rozumiane tutaj jako utwory wierszowane ośmieszająceobyczaje, zachowania płci pięknej głównie i tym samym wyrażające krytyczny stosunekautora do kobiet - Dziesięcioro przykazanie mężowo, Nauka rozmaitych filozofówobierania żony, Próba cnót dobrych, Nauka i przestroga na różne przypadki ludzkie - naktóre też możemy patrzeć jako na swego rodzaju traktaty, gdyż w wielu miejscachpodstawową formą wypowiedzi jest wykład, uzupełniany cytatami, głównie filozofówi mądrych uczonych; podobnie w zbiorze „bajek”- Koło rycerskie mamy do czynieniaz bajką zwaną też fabula, czy apologus krótkim utworem, którego bohaterami sązwierzęta, ludzie, zawierającym morał, zaliczanym do silvae, ale ze względu na liczneodautorskie „przestrogi” lub „przypowieści” występujące obok tekstów bajek, dziełocałościowo ma charakter traktatu; „wizerunek” inaczej „zwierciadło”, „kształt”, któregorealizacją jest Hetman kreujący wzorzec idealnego hetmana właśnie; pamflety politycznemające charakter demaskatorskiej krytyki Jana Zamojskiego, wierszem – Pamięć nierząduw Polsce i prozą – Upominek albo przestroga zacnemu narodowi polskiemu.W niniejszym rozdziale nie analizowaliśmy pod kątem realizacji wyznacznikówgatunkowych kolejnych prac autora, gdyż nie jesteśmy w stanie zanalizować wszystkichprzedmiotów genologicznych. Więcej miejsca poświęciliśmy satyrom obyczajowym, tucytowanym, aby przede wszystkim ukazać twórczy temperament i wydobyć z nich noweoblicze autora kojarzonego głównie z poważnymi dziełami historycznymi. Pozostałe,wymienione właściwie z tytułu dzieła, miały jedynie wskazać bogactwo form jakieuprawiał Bartosz Paprocki. Dopiero analiza dzieł heraldycznych właśnie t.j. Panoszy tojest wysławienie panów i paniąt ziem ruskich i podolskich…(Kraków 1575), Gniazda cnoty(Kraków 1578), Herbów rycerstwa polskiego (Kraków 1584) ma za zadanie pokazać ichwalory literackie, przyjrzeć się dokładniej ich formie.44
Wybór tych właśnie dzieł jest m.in. podyktowany opinią o twórcy Karla Krejči’ego,który wyznał, że : „Znaczenie Paprockiego dla literatury nie tkwi jednak ani w jegosatyrach politycznych i pamfletach, ani w cieszących się popytem na ówczesnym rynkuksięgarskim płytkich satyrach antyfeministycznych i wierszowanych apoftegmatach, leczw jego dziełach historyczno-heraldycznych, które podlegają ciekawemu rozwojowi.” 111111 K. Krejči: op. cit., s.293.45
Page 1: Uniwersytet Śląski w KatowicachAg
Page 4 and 5: Arystoteles dopełnił typologię r
Page 6 and 7: Rozdział IHerb-herbarz-heraldyka.H
Page 8 and 9: herbarz polski podobny do tych jaki
Page 10 and 11: Śląsku, który pozostawał wówcz
Page 12 and 13: Sama heraldyka jako nauka rozwinę
Page 14 and 15: 2008), Andrzeja Brzeziny Winiarskie
Page 16 and 17: Wiktor Hugo nazwał „hieroglifami
Page 18 and 19: wierszopisem miernym i mało orygin
Page 20 and 21: niektóre gatunki literackie powsze
Page 22 and 23: W tym czasie m. in. do wybitnych na
Page 24 and 25: publicznych: elekcji, koronacji, in
Page 26 and 27: wolę męża, gdyż inaczej ten „
Page 28 and 29: przypowieści uciesznych). Owe „p
Page 30 and 31: Equanus. To wbrew jego woli kochank
Page 32 and 33: Batorego swym złośliwym i jadowit
Page 34 and 35: ośmiowersowych strofach. Z nich do
Page 36 and 37: Na te różne jej myśli, patrzaj k
Page 38 and 39: tereny wschodnie, zwłaszcza jednak
Page 40 and 41: Próbę cnót dobrych, wydaną oko
Page 42 and 43: właśnie stawianie twórcy w szere
Page 46 and 47: Rozdział IIIPanoszaZanim przystąp
Page 48 and 49: pisarskie twórca z Głogół się
Page 50 and 51: ymowane o przeszciu tatarskim do W
Page 52 and 53: Poddając refleksji literackość o
Page 54 and 55: W niektórych miejscach zdradza, i
Page 56 and 57: w wypowiedziach perswazyjnych, czyt
Page 58 and 59: umiłowanie do trunków, cielesnych
Page 60 and 61: znaczny ( wiersz „Piotr Derśniak
Page 62 and 63: wstecz. Szczególnie zaś biografis
Page 64 and 65: nigdy aby najmniej nie miewał na p
Page 66 and 67: Wierz mi lepszy porządek onby spra
Page 68 and 69: W zakresie elocutio obecne proste n
Page 70 and 71: Dzieło w sumie liczy czterysta trz
Page 72 and 73: a ponieważ adresatem wypowiedzi je
Page 74 and 75: Szlachetni bowiem, to ludzie zacni,
Page 76 and 77: obfitość ryb i dzikiego zwierza,
Page 78 and 79: także dokonywał własnych poszuki
Page 80 and 81: narodzeniem Chrystusa, gdy lud fran
Page 82 and 83: Wiersze na herby, stemmata spełnia
Page 84 and 85: Zasadniczy element herbu, zwanego w
Page 86 and 87: Przyjrzyjmy się zatem historii her
Page 88 and 89: się czynem, zasłużył się jako
Page 90 and 91: połączenia w obrębie jednej fabu
Page 92 and 93: czechowskiego, nakielskiego, rospie
Page 94 and 95:
drugiej kolejności, a na końcu wi
Page 96 and 97:
pitagorejczyków oznaczająca „po
Page 98 and 99:
Rozdział VHerby rycerstwa polskieg
Page 100 and 101:
gardzącego cnotą innych - confide
Page 102 and 103:
Kolejnym elementem zamykającym par
Page 104 and 105:
Bełtowie tu Bełt, inne nazwy to n
Page 106 and 107:
przykład: „ Nie najduję dalej w
Page 108 and 109:
Opis herbu otwiera odwołanie do dz
Page 110 and 111:
W Herbach rycerstwa polskiego wplat
Page 112 and 113:
syna. Syn ów bardzo często zasłu
Page 114 and 115:
Missus est item a rege Kiszka cum l
Page 116 and 117:
się to z opisania historyków nie
Page 118 and 119:
Bardzo często opisując tu herbown
Page 120 and 121:
znacznie rozwinął Długoszowy sch
Page 122 and 123:
wówczas dzieła o podobnym formaci
Page 124 and 125:
całych rodów. Na jeszcze większ
Page 126 and 127:
BibliografiaPodmiotowaB. Paprocki:
Page 128 and 129:
Heymowski A. : Herby polskie w bruk
Page 130 and 131:
Michałowska T.: Średniowiecze. Wa
Page 132:
Tomczak A.: Jeszcze o „ zapomnian
show all

Agnieszka Tułowiecka HERBARZE I QUASI-HERBARZE. WOKÓŁ ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?