Agnieszka Tułowiecka HERBARZE I QUASI-HERBARZE. WOKÓŁ ...

Rozdział IHerb-herbarz-heraldyka.Herbarz w Słownikach języka polskiego, definiowany jest jako: „opisanie familii iherbów szlacheckich”(M. Samuel Bogumił Linde) 2 , „księga zawierająca zbiór i opisherbów wraz z genealogiami ich właścicieli” (Witold Doroszewski) 3 - a zatem jest onnarzędziem badań zarówno heraldyki jak i genealogii, nauk pomocniczych historii. Niemniej jednak, herbarze ze względu na bogactwo treści, jakie niosą i swe waloryartystyczne stają się cennym materiałem badawczym nie tylko dla historyków,specjalistów w dziedzinie genealogii i heraldyki, ale i znawców sztuki a także historykówliteratury.O ile liczba opracowań historycznych herbarzy jest bardzo obfita (szczegółowąbibliografię prac przedstawia Józef Szymański 4 , czy Anna Celej 5 ), prac z zakresu historiiliteratury, klasyfikujących herbarz jako odrębny gatunek piśmiennictwa, nie ma. Krótkącharakterystykę herbarza, wraz z listą najważniejszych herbarzy znajdujemy już w XIXwieku, w artykule historyka i genealoga Juliana Błeszczyńskiego 6 , czy w późniejszychpracach popularnonaukowych, czego przykładem jest artykuł Herbarze zamieszczony w2 Słownik języka polskiego. M. S. B. Linde. T.2. Lwów 1855, s.178.3 Słownik języka polskiego. Red. W. Doroszewski. T. 3. Warszawa 1961, s. 54.4 J. Szymański: Nauki pomocnicze historii. Od schyłku IV do XVIII wieku. Warszawa 2001.5 A. Celej: Bibliografia genealogii i heraldyki polskiej za lata 1980-2001. Warszawa 2006.6 J. Błeszczyński: Herbarze. W: Encyklopedia powszechna S. Orgelbranda. T.11. Warszawa 1862, s. 595-601.6