Agnieszka Tułowiecka HERBARZE I QUASI-HERBARZE. WOKÓŁ ...

More documents

Recommendations

Info

Arystoteles dopełnił typologię rodzajów dodatkową typologią gatunkową, rozumiejącutwór jako jedność generującej zasady. Dzieło, jego zdaniem miało dwoistą strukturę,składało się z „ilości” i „jakości”, naturę gatunku wyznaczała dominacja któregoś zjakościowych „składników”(„podstaw”) utworu. Genologia nastawiona była narozpoznawanie i wydobywanie „ogólności” z konkretnych, jednostkowych utworów 1 .I właśnie owo wydobycie tego co typowe dla herbarza stanowi dla nas wezwanie.Przy konstruowaniu owego modelu gatunku wykorzystane zostaną zatem narzędziaretoryki, pozwalające dostrzegać zróżnicowanie poezji, prozy w sferze „sposobów”,„środków” i „przedmiotów naśladowania”. Rozdziały analityczne będą składać sięz dwóch części-pierwszej poświęconej kompozycji herbarza i drugiej skoncentrowanej nasamym herbie, który stanowi tu rodzaj hasła wywoławczego.Drugim powodem podjęcia tego tematu jest chęć zaprezentowania właściwościliterackich owych dzieł, gdyż jak zauważono, w publikowanych dotychczas pracachbadawczych, owe walory najczęściej pomijano. Celem niniejszej pracy jest zatem analizagenologiczna herbarzy sytuująca herbarz w orbicie badań literaturoznawczych. Herbarztraktowany będzie jako dzieło literackie. Aspekt historyczny, dociekanie wiarygodnościprzedstawianych faktów nie leży w kręgu zainteresowań autorki.Interesuje nas – powtórzmy- strona literacka dzieła, jego forma. Zasadąporządkującą jest chronologia.W pierwszym rozdziale zostaną przedstawione ogólne informacje na tematherbarza, jego początków, twórców, badaczy , by dalej, w rozdziale drugim przedstawićzarys twórczości i biografii Bartosza Paprockiego. W rozdziale tym oprócz prezentacjibadaczy zajmujących się analizą dzieł twórcy z Głogół, w porządku chronologicznymprzedstawiony zostanie jego dorobek pisarski , z szczególnym uwzględnieniem nieznanejszerzej twórczości mizoginicznej, by tym samym pokazać inne oblicze pisarza-heraldyka.Rekonstrukcja elementów systemu genologicznego na podstawie wybranych dziełheraldycznych Bartosza Paprockiego wydanych w krakowskich drukarniach , zawarta wtrzech kolejnych rozdziałach: Panosza, to jest wysławienie panów i paniąt ziem ruskich ipodolskich z męstwa, z obyczajów i z innych spraw poczciwych (1575), drukarnia MaciejaWirzbięty (rozdział trzeci), dalej wydane trzy lata później u Andrzeja Piotrkowczykadzieła Gniazdo cnoty, skąd herby sławnego Królestwa Polskiego, Wielkiego KsięstwaLitewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mazowieckiego, Żmudzkiego i inszych państw do tego1 Zob. E. Sarnowska –Temeriusz: W kręgu renesansowej genologii. W: Idem: Zarys dziejów poetyki. Odstarożytności do końca XVII wieku. Warszawa 1985, s.450-461.4
Królestwa należących książąt i panów początek swój mają (rozdział czwarty) oraz wydanenieco później, bo w 1584 roku, u Macieja Garwolczyka, dzieło Herby rycerstwa polskiego(rozdział piąty) jest próbą podjętą w celu pokazania jak zmieniał się kształt genologicznydokonań twórczych Bartosza Paprockiego.Rozdział szósty to wydobycie i określenie cech dominujących w strukturzegatunkowej herbarza.5
Page 1: Uniwersytet Śląski w KatowicachAg
Page 6 and 7: Rozdział IHerb-herbarz-heraldyka.H
Page 8 and 9: herbarz polski podobny do tych jaki
Page 10 and 11: Śląsku, który pozostawał wówcz
Page 12 and 13: Sama heraldyka jako nauka rozwinę
Page 14 and 15: 2008), Andrzeja Brzeziny Winiarskie
Page 16 and 17: Wiktor Hugo nazwał „hieroglifami
Page 18 and 19: wierszopisem miernym i mało orygin
Page 20 and 21: niektóre gatunki literackie powsze
Page 22 and 23: W tym czasie m. in. do wybitnych na
Page 24 and 25: publicznych: elekcji, koronacji, in
Page 26 and 27: wolę męża, gdyż inaczej ten „
Page 28 and 29: przypowieści uciesznych). Owe „p
Page 30 and 31: Equanus. To wbrew jego woli kochank
Page 32 and 33: Batorego swym złośliwym i jadowit
Page 34 and 35: ośmiowersowych strofach. Z nich do
Page 36 and 37: Na te różne jej myśli, patrzaj k
Page 38 and 39: tereny wschodnie, zwłaszcza jednak
Page 40 and 41: Próbę cnót dobrych, wydaną oko
Page 42 and 43: właśnie stawianie twórcy w szere
Page 44 and 45: „rozmowa”, inaczej określana j
Page 46 and 47: Rozdział IIIPanoszaZanim przystąp
Page 48 and 49: pisarskie twórca z Głogół się
Page 50 and 51: ymowane o przeszciu tatarskim do W
Page 52 and 53: Poddając refleksji literackość o
Page 54 and 55:
W niektórych miejscach zdradza, i
Page 56 and 57:
w wypowiedziach perswazyjnych, czyt
Page 58 and 59:
umiłowanie do trunków, cielesnych
Page 60 and 61:
znaczny ( wiersz „Piotr Derśniak
Page 62 and 63:
wstecz. Szczególnie zaś biografis
Page 64 and 65:
nigdy aby najmniej nie miewał na p
Page 66 and 67:
Wierz mi lepszy porządek onby spra
Page 68 and 69:
W zakresie elocutio obecne proste n
Page 70 and 71:
Dzieło w sumie liczy czterysta trz
Page 72 and 73:
a ponieważ adresatem wypowiedzi je
Page 74 and 75:
Szlachetni bowiem, to ludzie zacni,
Page 76 and 77:
obfitość ryb i dzikiego zwierza,
Page 78 and 79:
także dokonywał własnych poszuki
Page 80 and 81:
narodzeniem Chrystusa, gdy lud fran
Page 82 and 83:
Wiersze na herby, stemmata spełnia
Page 84 and 85:
Zasadniczy element herbu, zwanego w
Page 86 and 87:
Przyjrzyjmy się zatem historii her
Page 88 and 89:
się czynem, zasłużył się jako
Page 90 and 91:
połączenia w obrębie jednej fabu
Page 92 and 93:
czechowskiego, nakielskiego, rospie
Page 94 and 95:
drugiej kolejności, a na końcu wi
Page 96 and 97:
pitagorejczyków oznaczająca „po
Page 98 and 99:
Rozdział VHerby rycerstwa polskieg
Page 100 and 101:
gardzącego cnotą innych - confide
Page 102 and 103:
Kolejnym elementem zamykającym par
Page 104 and 105:
Bełtowie tu Bełt, inne nazwy to n
Page 106 and 107:
przykład: „ Nie najduję dalej w
Page 108 and 109:
Opis herbu otwiera odwołanie do dz
Page 110 and 111:
W Herbach rycerstwa polskiego wplat
Page 112 and 113:
syna. Syn ów bardzo często zasłu
Page 114 and 115:
Missus est item a rege Kiszka cum l
Page 116 and 117:
się to z opisania historyków nie
Page 118 and 119:
Bardzo często opisując tu herbown
Page 120 and 121:
znacznie rozwinął Długoszowy sch
Page 122 and 123:
wówczas dzieła o podobnym formaci
Page 124 and 125:
całych rodów. Na jeszcze większ
Page 126 and 127:
BibliografiaPodmiotowaB. Paprocki:
Page 128 and 129:
Heymowski A. : Herby polskie w bruk
Page 130 and 131:
Michałowska T.: Średniowiecze. Wa
Page 132:
Tomczak A.: Jeszcze o „ zapomnian
show all

Agnieszka Tułowiecka HERBARZE I QUASI-HERBARZE. WOKÓŁ ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?