22.04.2013 Views

Euskal morfologiaren tratamendu automatikorako tresnak

Euskal morfologiaren tratamendu automatikorako tresnak

Euskal morfologiaren tratamendu automatikorako tresnak

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

II. kapitulua<br />

• Sarrerari dagokion informean morfologikoa, analisiaren emaitza gisa agertuko<br />

den informazioa alegia .<br />

Lexikoa morfemen artean egon daitezkeen kateamenduen arabera sailkaturik dago<br />

azpilexikoen bidez . Azpilexikoek aurreko morfemekiko kateatzeari dagokionean ezaugarri<br />

berdineko elementu lexikoak hiltzeko halo dute . Hori dela eta, morfotaktikak behartzen du<br />

azpilexikoen eraketa, linguistikoki elementu artifizial samarrak gertatuz . Horrela,<br />

deklinabide-atzizki guztiak, adibidez_, ezin dira azpilexiko hezean egon, batzuk lema-motaren<br />

arabera aukeran kadira .<br />

Azpilexiko guztien definizioek egitura hera dute : identifikadorea den izena, ezaugarriak<br />

eta sarrera-multzoa . Amankomuneko informazio morfologikoa duten morfema-multzoa<br />

markatzeko erabil daitezke ezaugarriak . Horrela hitz-hasieran egon daitezkeen morfemak<br />

ezaugarri halez ezagut daitezke .<br />

Jarraitze-klasea azpilexiko multzo hat da, morfotaktikaren aldetik unitate hat dena, eta<br />

paradigma katen osagaiekin identit ika daitekeena . Identifikadore harez ezagutzen da . Esan<br />

hezala jarraitze-klase hat egokitzen zaio lexikoan morfema hakoitzari, eta jarraitze-klasean<br />

hiltzen diren osagaiak dira definitutako sarreraren ondoren ager daitezkeen morfema<br />

bakarrak. Beraz, jarraitze-klaseak hitz harean ager daitezkeen morfemen arteko konbinaketa<br />

posibleak definitzeko mekanismoaren oinarria dira.<br />

Morfotaktika-sistema honen deskribapen-ahalmena, esan hezala, txikia da oso, eta<br />

honengatik, kasu batzuetan beharrezkoa izango ez litzatekeen zcnhait deskripzio-bikoizketa<br />

gertatu ohi da, aipatutako morfemen arteko urruneko menpekotasunaren kasuan esaterako .<br />

Hori dela eta, aldaketak proposatu dira arlo honetan .<br />

Jarraitze-klaseen ela azpilexikoen arteko bereizketa ez da funtsezkoa zeren lexiko-sistema<br />

heste modu honetaz ikus baitaiteke : estekatutako azpilexiko-multzoa . Ikuspegi honetatik<br />

morfotaktika definitzen duen grafoa ondo eratzeko elementuak hesterik ez dira jarraitze-<br />

klaseak eta azpilexikoak .<br />

Adibidez, eta sinplifikazio hat eginez, euskarazko adjcktihock eta izen arruntek<br />

deklinahide-atzizki hei-herak hartuko dituzte, haina lehenek baino ezin dute gradu-flexiorik<br />

hartu . 11.2 irudian ikus daiteke lexiko sinplifikatu honen eraketa .<br />

4 0

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!