Euskal morfologiaren tratamendu automatikorako tresnak
Euskal morfologiaren tratamendu automatikorako tresnak
Euskal morfologiaren tratamendu automatikorako tresnak
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
11 .3 .2 .2 Osagaiak<br />
Egoera,finitrrko <strong>morfologiaren</strong> inguruan<br />
Hala ere, Kaplan-en arabera (Kaplan, 88) (Kaplan & Kay, 94) hi ereduetan karaktere-<br />
kateen arteko erlazio erregularrak adierazten dira, erlazio hau itxia izanik konposaketarekiko<br />
baina ez ebaketarekiko . Izan ere hi mailatako <strong>morfologiaren</strong> kasuan ebaketa ere itxia da .<br />
Honetan oinarriturik Karttunen-ek hi ereduak erabiltzen dituzten lexiko-itzultzaileak<br />
proposatzen ditu, kapitulu honen amaieran azalduko direnak .<br />
11 .4 irudian konputazioaren aldetik hi ereduen artean dagoen desberdintasuna azaltzen<br />
da . Azpimarratu behar da hi sistemetan erregelak egoera finituko itzultzaile bihurtu arren,<br />
hauek hi mailatako morfologian itzultzaile baino bikote-kontrolatzaileak direla .<br />
Bi ereduen ezaugarriez eta formalizazioaz sakontzeko oso egokiak dira Karttunen-en<br />
(1991) eta Kaplan & Kay-ron (1994) artikuluak .<br />
Esan hezala hi trailatako <strong>morfologiaren</strong> ezaugarririk garrantzitsuena lexiko-maila eta<br />
azalekoa parekatzen duten erregela-multzoan datza . Erregela hauen sintaxia zehaztu baino<br />
lehen defini dezagun beraiekin lotuta dauden zenhait kontzeptu :<br />
• bi mailatako kon zioa : lexikoko eta azaleko karaktereak hanan-banan<br />
sinkronizatzen dituen karaktere-kate parca . Adibidez :<br />
• g i N + t e n (lexikoa)<br />
• g i 0 0 t e n (azala)<br />
Konhentzioz pareetan beti lexiko/azala ordena mantenduko da . Zeroak karaktere<br />
hutsa adierazten du -heste lanetan e, sinholoarekin adierazten dena-<br />
- a:(I/eko alfabetoa : analizatzeko lermetan ager daitezkeen karaktere guztiak .<br />
• lexiko-alfabetoa : lexikoan ager daitezkeen karaktere guztiak . Bertan azaleko<br />
karaktereez gain inorlolonemak eta hautapen-markak daude .<br />
• karakmre-bikote konkretua lexikoko eta azaleko karaktere hanaz osatutako<br />
hikotea . Oak ager daiteke hi mailetan, azalean morfofoncma zein hautapen-<br />
maukekin parekatzeko eta orokorrean azaleko karaktereren katen desagerpena edo<br />
soncra adierazteko .<br />
• karaktere-multzoa : amankomuneko ezaugarriak dituzten karaktereez osatutako<br />
multzoa, identifikadore batez czagutzen dena . Horrela V hokalen multzoa izaten da<br />
eta C kontsonanteena . Konbentzioz = karaktereak alfahetoko edozein karaktere<br />
edo 0 adierazten du .<br />
4 5
Change language