17.06.2013 Views

Dell'ingegno poetico di Cicerone.pdf - EleA@UniSA

Dell'ingegno poetico di Cicerone.pdf - EleA@UniSA

Dell'ingegno poetico di Cicerone.pdf - EleA@UniSA

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

frappone la fierezza <strong>di</strong> linguaggio <strong>di</strong> Ennio alla<br />

intonazione elegiaca <strong>di</strong> que’ versi <strong>di</strong> Solone, in<br />

cui il saggio Ateniese s’ augura <strong>di</strong> scendere nella<br />

tom ba, accompagnato dal rimpianto dei suoi concitta<strong>di</strong>ni:<br />

« ..... melior Ennii quam Solonis oratio<br />

» *). Nel Cato Maior, paragonando, come nel<br />

luogo ora citato, un passo dell’ elogio <strong>di</strong> Solone<br />

con quello <strong>di</strong> Ennio, osserva: « sed haud scio an<br />

melius Ennius » 2). Ma qui, certo, il Nostro parla<br />

del concetto dei versi, non dei versi artisticam<br />

ente considerati. Il greco voleva esser pianto, il<br />

latino no: ecco la <strong>di</strong>fferenza <strong>di</strong> pensiero notata, nei<br />

due passi, tra’ versi dell’ uno e dell’altro. <strong>Cicerone</strong><br />

preferiva l’enniano: « nemo me lacrumis decoret... »,<br />

non parendogli da rimpiangere la morte, se ci dà<br />

l’ immortalità.<br />

Allude, inoltre, al soloniano « l’Tjpaaxw o atei toAàx<br />

oioaay.ó[ji£voc; » 3) anche « nel Cato Maior » 4); ma se,<br />

dal complesso, par quasi impossìbile, che <strong>Cicerone</strong>,<br />

così versato negli stu<strong>di</strong> politici, non abbia letto, per<br />

illustrarne le sentenze, anche le poesie del savio legista,<br />

che ammirava; d’altra parte, bisogna pur<br />

') Tusc. Disp. I, 49, 117.<br />

2) Cato Maior XX, 73.<br />

3) Anthologia lyrica curavit Th. Bergk. Lipsiae B. G. Teubner<br />

ed. min. p. 18, n. 18 [10].<br />

4) Cat. Maior. V ili, 26: « Solonem versibus gloriantem videmus<br />

qui se coti<strong>di</strong>e aliquid ad<strong>di</strong>scentem <strong>di</strong>cit senem fieri.... » ; ibid, XIV,<br />

50 : « ut honestum illud Solonis sit quod ait versiculo quodam, ut<br />

ante <strong>di</strong>xi, senescere se multa in <strong>di</strong>es ad<strong>di</strong>scentem qua voluptate<br />

animi nulla certe potest esse major. »

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!