De Eiwittransitie - Eerste Kamer der Staten-Generaal
De Eiwittransitie - Eerste Kamer der Staten-Generaal
De Eiwittransitie - Eerste Kamer der Staten-Generaal
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vlees is niet<br />
langer zon<strong>der</strong><br />
meer<br />
gezond<br />
Wetenschap<br />
Geschiedenis eiwitvoorziening in NL<br />
volgens M. Vijver (2005)<br />
(1980) Vegetarisme niet<br />
nadelig uit<br />
voedingswetenschappelijk<br />
oogpunt<br />
(1973) Oproep voor<br />
consumentenbeweging<br />
tegen dominantie<br />
producent<br />
(1980) Schoolmelk<br />
niet langer nodig<br />
geacht<br />
vanuit<br />
gezondheid<br />
Melkconsumptie daalt na WOII (p63)<br />
Ondanks veelheid aan betekenissen & doelen van voedsel stuurt regime op commerciele waarde van voedselproductie<br />
Overheid stimuleert productiegroei intensieve veehou<strong>der</strong>ij en groei exportinkomsten<br />
'Bio' verlaat nichepositie<br />
Overheid: roer moet om,<br />
deel 3: eiwittransitie<br />
Overheid: roer moet om, deel 2:<br />
stop transport, an<strong>der</strong>e stallen, ...<br />
Overheid: roer moet om, deel 1:<br />
groter (meestal), beter, an<strong>der</strong>s<br />
Groei ergernis publiek intensieve veeteelt (p96)<br />
(tot 1970) Trio overheid, producent, media bepaalt wat gezond voedsel is Wetenschap en nichegroepen samenleving stellen vraagtekens<br />
Vermin<strong>der</strong>ing vlees wel op agenda<br />
experts, politici, belangengroepen<br />
krijgt media-aandacht<br />
Groei belang export<br />
Vermin<strong>der</strong>ing vlees op maatschappelijke agenda<br />
Vermin<strong>der</strong>ing vlees komt niet op maatschappelijke agenda (p97)<br />
ca. 2007 – 2010 (HtR)<br />
aanval op klimaat, stof, transport, welzijn<br />
ca. 2002 – 2007 (HtR)<br />
productie wijzigt, rust keert weer<br />
ca. 1992 - 2002<br />
waardegroei ipv productiegroei<br />
ca. 1970 - 1992<br />
verhoging productie;<br />
het regime verdedigt zich<br />
ca. 1950 - 1970<br />
eiwitbron verschuift naar<br />
dier boven plant<br />
1895 – ca. 1950<br />
Ups & downs in eiwitinname<br />
1850 – 1895<br />
Groei dagelijkse eitwitinname<br />
Rond 1850<br />
Tekort aan eiwitinname<br />
Visies op potentie techniek voor<br />
Voedselprijsstijging door India en China<br />
oplossen milieuprobleem verschillen<br />
Klimaat als issue, FAO-publicatie rol veeteelt<br />
Novel protein foods<br />
'voor opvangen groei populatie' Verzilting gronden <strong>De</strong>lta (Zeeland bijv): Zeelandbouw<br />
Epidemieen & vervuilingsissues<br />
Vijver: twee beleidspaden:<br />
varkenspest, BSE, mond & klauwzeer, dioxines<br />
1. min<strong>der</strong> vlees, 2. meer vleesvervangers<br />
Natuurlijk voedsel<br />
we<strong>der</strong>om verworpen<br />
Intensieve veesector verliest Partij voor de Dieren<br />
license to operate<br />
Mechanisatie Gas, riool & elektr. Beleid voor voedselkwaliteit:<br />
Consument wordt gedefinieerd Come-back gezondheid<br />
voedselproductie in NLse huizen rationalisering kwaliteit<br />
Professionalisering van retail<br />
Terwijl stimulering: vraagtekens<br />
Europese landbouwcrisis (1878-'95)<br />
Herdefiniering smaak<br />
leidt tot eerste overheidsinterventies<br />
Internationalisering landbouwbeleid bij intensieve landbouw<br />
Gemakstrend zet in<br />
(mest, dierwelzijn)<br />
Export wordt belangrijk; 70% tuinbouw wordt geexporteerd<br />
Stimulering intensivering<br />
Voe<strong>der</strong>conversiefactor wordt zorg<br />
& rationalisering landbouw<br />
Vervlechting overheid/landbouwsector genormaliseerd<br />
WO 1: falende voedselregulering<br />
Menu-shift: de nieuwe<br />
Voedselveilig vs natuurlijk<br />
Vlees ook voor de massa<br />
Graanimport uit VS (stoomschip!)<br />
rol van vlees<br />
WO 2: voedselregulering lukt [?]<br />
Diverse actoren: menu-shift als idee voor<br />
Vleesimport uit o.m. Rusland<br />
wereldgroei/voedingsprobleem<br />
Planteiwit overtreft vleeseiwit Vleeseiwit evenaart planteiwit<br />
vleeseiwit overtreft planteiwit<br />
Voeding & menu worden<br />
wetenschappelijk en medisch on<strong>der</strong>werp<br />
Voedseltekorten versnellen<br />
toepassing free trade principes<br />
Snelle groei populatie NL reduceert vleesconsumptie;<br />
aardappel dominant voor on<strong>der</strong>klasse<br />
Export naar eer<strong>der</strong> geindustrialiseerde landen<br />
groeit snel; overheid dient voedselexport<br />
Term 'Eiwit' doet zijn intrede<br />
Middeleeuwen: vlees is<br />
belangrijk<br />
voedingsbestanddeel<br />
63<br />
Toekomstbeelden verschillen<br />
Productiewijzen wijzigen, consumptie niet<br />
Bekritiseerd maar blijft op peil. Verdiensten hoog<br />
EU-landbouwbegroting molensteen; hervorming reduceert dumping & subsidie<br />
In discours is 'economie' dominant.<br />
Vleessector noemt zijn economische rol groot;<br />
experts noemen die matig; eco-efficiency (last per euro) scoort slecht<br />
Vleesproductie & -consumptie worden geordend door veran<strong>der</strong>richtlijnen<br />
Bulkproductie voor lage prijzen<br />
1919: Warenwet tegen<br />
zwendel & slecht voedsel<br />
1894:<br />
Start rol NLse landbouw<br />
Bond van vegetariers<br />
als upgrading industrie<br />
(upperclass counter movement)<br />
Voedsel wordt handelswaar<br />
Groei steden nekt<br />
thuisslachten<br />
Relatie eiwit & arbei<strong>der</strong>sproductie<br />
wordt gelegd<br />
Transportrevolutie<br />
consument<br />
(1983) Smaak, gemak, prijs<br />
en presentatie<br />
dominant over<br />
gezondheid<br />
Proteins<br />
(gr/day/head)<br />
Groei besteedbaar inkomen consument<br />
Animal<br />
Plant<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
1850 1875 1900 1925 1950 1975 2000 2025<br />
Bbron: M. Vijver, Protein Politics, 2005