De Eiwittransitie - Eerste Kamer der Staten-Generaal

In opdracht van Albert Heijn en het Voedingcentrum werk het CLM 94 aan een tool
waarmee de klimaatimpact van levensmiddelen in één opslag duidelijk gemaakt
wordt. Verwachte oplevering van dit instrument is augustus 2008.
Onderzoek
Hier beschrijven we initiatieven die bijdragen aan de kennis om gedrag te
beïnvloeden maar die in zichzelf gedragsbeïnvloeding niet tot doel hadden.
In de periode 1993 – 1997 werd in het kader van het interdepartementale
programma DTO (duurzame technologisch ontwikkeling) geëxperimenteerd met
duurzame systeeminnovaties. ‘Novel Protein Foods’ was één van de veertien
illustratieprocessen. Het was integraal in de zin dat er zowel naar
voedseltechnologische, als naar milieutechnologische als naar economische en
psychologische aspecten gekeken werd. Op het gebied van consumentenonderzoek
werd geconcludeerd dat de kansen “voor toepassing van NPF’s [Novel Protein Foods,
ofwel innovatieve alternatieven voor vlees, CH] als vleesvervanger vooral liggen in
samengestelde producten zoals soepen, sauzen en kant-en-klaarmaaltijden” (van
Kasteren 2001). Deze bevindingen kregen een vervolg in het multidisciplinaire
onderzoeksprogramma “Profetas”. Binnen Profetas werd ook specifiek aandacht
besteed aan consumenten. Promovenda Annet Hoek wijst erop dat voor de marketing
van alternatieve eiwitproducten onder een breed publiek méér gecommuniceerd moet
worden dan de aspecten ethiek en gezondheid (Hoek 2004).
De waarneming van de veehouderij door Nederlandse burgers en het integreren van
hun oordeel in maatschappelijke discussies wordt door verschillende kennisinstituten
onderzocht. Volkert Beekman (LEI, WUR) is een expert op het gebied van de
waarneming door burgers van dierlijke productie (Beekman 2002; Beekman 2004;
Beekman, Bakker et al. 2007; Beekman and Brom 2008). Het Rathenau Instituut
heeft hierover het project “burgeroordelen” uitgevoerd, waarin de sectoren viskweek,
melkvee, en konijnenhouderij bekeken werden (Keulen and Sleurink 2003). Hun
onderzoek naar de veehouderij breed is vooral relevant in casu de omgang van
burgers met informatie en gevoelde verantwoordelijkheid in de keten. LNV doet sinds
2002 lopend consumentenonderzoek naar “wat er bij de consument leeft” middels
hun eigen Consumentenplatform 95 .
Het Zweedse participatieve onderzoeksproject “Foods and the Environment: A
Household Ecological Approach” startte in 1998 en duurde drie jaar (Shanahan,
Carlsson-Kanyama et al. 2003). Doel was het onderzoeken van de omgang met
voedsel vanuit milieu-oogpunt. Met behulp van levenscyclusanalyses werd het
voedselgebruik bekeken, waarna huishoudens voorzien werden van algemene
besparingstips, en feedback ontvingen over hun eigen gedrag. Middels de
94 Centrum voor Landbouw en Milieu
95 www.minlnv.nl via menu: Voedselkwaliteit / Consumentenplatform
93