De Nederlandsche Bank - Jaarverslag DNB 2011

Waarde beursverhandelde
derivaten gestegen
EMCF groeit verder
Euronext gaat zelf clearen
OTC-derivaten via CCP
Het betalings- en effectenverkeer
Het aandeel van OTC-rentederivaten is sinds het uitbreken van de financiële
crisis toegenomen met 10 procentpunt tot bijna 80%. Deze stijging is groten deels
ten laste gegaan van het aandeel van de kredietderivaten. Eén van de oorzaken
hiervan is de introductie van een centrale tegenpartij (Central Counterparty,
CCP) voor kredietderivaten in de loop van 2009, wat leidde tot nettering en
daarmee tot een lagere nominale waarde. Een andere oorzaak is de toegenomen
’trade compression’, wat betekent dat contractpartijen, die sinds de crisis
bewuster zijn van tegenpartijrisico, steeds vaker een krediet derivaat ontbinden, in
plaats van een tegengestelde transactie te sluiten.
6.3.2 Clearing
De toename van het marktaandeel van de MTFs heeft ook invloed op de
Nederlandse CCP European Multilateral Clearing Facility (EMCF). EMCF handelt
de transacties af van de scandinavische effectenbeurzen en van de grootste
Europese MTFs, waaronder Chi-X en Bats Europe. De groei van de handel op de
MTFs zorgde ook voor meer door EMCF geclearde transacties (zie grafiek 6.3).
Op 12 mei 2010 kondigde NYsE Euronext aan dat het van plan is twee nieuwe
clearinghuizen in Londen en Parijs op te richten, die vanaf eind 2012 de clearing
gaan verzorgen van de op deze beurzen verhandelde effecten en derivaten.
Nu wordt de clearing verzorgd door LCH.Clearnet, die daarmee haar belangrijkste
klant zou kwijtraken.
De G20 heeft afgesproken dat eind 2012 alle gestandaardiseerde OTC-derivaten
verhandeld moeten worden via een beurs of een ander gereguleerd platform en
gecleard door een CCP. alle OTC-derivatencontracten, dus standaard en
niet-standaard, moeten worden gemeld aan een transactieregister (’trade
repository’) . Doel van het melden is een beter overzicht te krijgen en risico’s
tijdig te signaleren. De overgang wordt onder meer in de vorm van wetgevingsvoorstellen
voorbereid. Het ’Proposal for a Regulation of the European
Parliament and of the Council on OTC derivatives, central counterparties and
trade repositories’ is het Europese wetsvoorstel dat uitvoering beoogt te geven
aan de G20-afspraak. Pensioenfondsen hebben om een vrijstelling van de
regeling gevraagd, omdat de plannen zullen leiden tot een in hun ogen
Grafiek 6.3 - EMCF-transacties vanaf 2008
Omzet in
EUR miljard
Aantal in
duizenden,
schaal rechts
700 140.000
600
120.000
500
100.000
400
80.000
300
60.000
200
40.000
100
20.000
0
0
jan. apr. jul. okt. jan. apr. jul. okt. jan. apr. jul. okt. jan.
08
09
10
11
Bron: EMCF.
120 DNB / Jaarverslag 2010