De Nederlandsche Bank - Jaarverslag DNB 2011

Bazel III dwingt banken
tot het opbouwen
van grotere buffers
Spaarrentes hoog door
structureel spaartekort
Nederlands bankwezen
Toezicht op de Nederlandse financiële sector
Grafi ek 5.1 - Aandeel netto-rentebaten als percentage van de totale baten
90
80
70
60
50
40
87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10
Toelichting: Voor 2008 is de afboeking door Fortis op
de goodwill van de verkregen onderdelen van ABN
AMRO uit de totale baten gehaald.
al jaren dalen de provisiebaten uit asset management, beleggingstransacties en
in mindere mate verzekeringsbemiddeling. alleen de provisiebaten uit betaal -
transacties stijgen, omdat banken een kostendekkend betalingsverkeer nastreven.
De toegenomen provisiebaten uit betaaltransacties zijn echter onvoldoende ter
compensatie van de verminderde baten elders. Tegelijkertijd zijn de bedrijfs-
lasten van Nederlandse banken licht gestegen. Dit kan vooral worden
toegeschreven aan de eenmalige kosten van reorganisaties, welke beogen te
leiden tot daling van de toekomstige bedrijfslasten. De solvabiliteit van het
Nederlandse bankwezen heeft zich in 2010 gestabiliseerd op een wat hoger
niveau.
Met de komst van Bazel III worden wereldwijd hogere eisen gesteld aan het
kapitaal en de liquiditeit van banken. Dit dwingt banken tot maatregelen om
grotere buffers op te bouwen. zij kunnen dit realiseren door adequate resultaten,
gevolgd door een terughoudend dividendbeleid, het aantrekken van kapitaal op
de financiële markten en/of het verkopen van bedrijfsonderdelen boven de
boekwaarde. Kapitaalgroei is vooral van belang voor Nederlandse banken
aangezien zij zeker in vergelijking met hun Europese branchegenoten over een
relatief lage leverage ratio beschikken, gedefinieerd als het eigen vermogen
gedeeld door de totale activa: hun eigen vermogen vormt slechts een klein
deel van het totale, niet-risicogewogen balanstotaal. De leverage ratio van
Nederlandse banken is relatief laag omdat zij veel hypotheken met een laag
risicogewicht in de portefeuille hebben. Het nieuwe Bazel III-kapitaalraamwerk
stelt een limiet aan de hoeveelheid leverage die banken op zich mogen nemen.
Hoe langer banken wachten met het aantrekken van kapitaal, des te groter de
kans op toenemende onderlinge concurrentie en des te hoger de prijs die zij
daarvoor zullen moeten betalen.
Financiering
De spaarrentes blijven hoog in Nederland in vergelijking met andere Europese
landen, omdat banken kampen met een structureel tekort aan spaartegoeden in
verhouding tot de uitstaande kredietportefeuille. Dit tekort dient te worden
gefinancierd met behulp van marktfinanciering. Het tekort kan worden verklaard
door de relatief grote pensioenbesparingen die Nederlanders aanhouden bij
pensioenfondsen en levensverzekeraars. vanwege het goed ontwikkelde
90 DNB / Jaarverslag 2010