De Nederlandsche Bank - Jaarverslag DNB 2011

ESRB richt zich op
systeemrisico’s
Onafhankelijkheid
ESRB essentieel
Forse toename
IMF leningen
Groter stemgewicht
opkomende economieën …
Financiële stabiliteit
1.5.2 European Systemic Risk Board van start
Op 1 januari 2011 is de nieuwe Europese toezichtstructuur van start gegaan.
Deze bestaat uit de Esa’s, die een coördinerende rol zullen vervullen in het
toezicht op financiële instellingen in Europa, en de EsRB, die zich richt op
risico’s voor het financiële stelsel als geheel. De EsRB zal een centrale rol gaan
spelen bij het bevorderen van samenhangend macroprudentieel beleid in
Europa, om zo de kans op en de hevigheid van toekomstige crises te beperken.
Haar hoofdtaken zijn het analyseren en beoordelen van risico’s voor het
financiële systeem en op basis daarvan concrete risicowaarschuwingen en
beleidsaan bevelingen doen. voor beleidsaanbevelingen van de EsRB geldt een
‘comply or explain’ regel. De EsRB kan haar aanbevelingen openbaar maken, en
daarmee de druk op autoriteiten om te reageren op gesignaleerde risico’s
vergroten.
In de EsRB zijn centrale banken en nationale toezichthouders vertegenwoordigd.
vanwege het macro-economische karakter van financiële stabiliteit,
ligt het gewicht voornamelijk bij de centrale bankiers. Door haar samenstelling
is de EsRB goed in staat om systeemrisico’s vroegtijdig te identificeren en een
coör dinerende rol te spelen bij de inzet van passende maatregelen door
EU-autoriteiten en lidstaten.
In 2010 zijn de voorbereidingen getroffen voor de start van de EsRB.
De uitdaging voor de EsRB is om macro-georiënteerde risicoanalyses snel en
effectief te vertalen naar concrete waarschuwingen en beleidsaanbevelingen.
Omdat macroprudentieel beleid een relatief onontgonnen terrein is, is hiervoor
in de eerste plaats een sterk analytisch kader nodig. De EsRB ontwikkelt dit
samen met de ECB en de deelnemende nationale centrale banken. verder moet
de EsRB een grote mate van onafhankelijkheid bezitten, zodat zij zich ook in
economisch goede tijden kritisch kan opstellen. Daarnaast is een besluitvaardige
organisatie van belang. Bij het vormgeven van de institutionele en juridische
kaders van de EsRB in 2010 is aan deze aspecten veel aandacht besteed. Ook
binnen DNB zijn voorbereidingen getroffen voor de start van de EsRB. Hierbij
is vooral een goede aansluiting tussen het werk van de EsRB en het macroprudentieel
raam werk van DNB van belang. Een goede wisselwerking tussen
beide processen versterkt het macroprudentiële beleid in Nederland.
1.5.3 Maatregelen van het IMF
In het verslagjaar komt het IMF in samenwerking met de Europese autoriteiten
met omvangrijke steunprogramma’s voor Griekenland en Ierland (zie paragraaf
1.3.1). Mede als gevolg van deze programma’s neemt het totaal van nieuw
toegezegde IMF-leningen in 2010 fors toe. Ook wordt een groter beroep gedaan
op de nieuwe flexibele kredietfaciliteiten van het IMF (zie grafiek 1.7). aan deze
kredietlijnen is geen economisch programma voor het lenende land verbonden,
terwijl het aanspreken van deze kredietlijnen een forse claim legt op de
IMF-middelen. vanwege het onconditionele karakter van deze faciliteiten heeft
DNB zich sterk gemaakt voor strenge toelatingscriteria.
Het jaar 2010 staat vooral in het teken van enkele ingrijpende institutionele
veranderingen bij het IMF, waarvan de veertiende quotaherziening en de
governance hervormingen de belangrijkste zijn. In de G20 en later binnen het
IMF wordt een akkoord bereikt over een quotaverschuiving van meer dan 6%
van rijke en oververtegenwoordigde landen naar opkomende economieën en
ondervertegenwoordigde landen. De rijke landen geven hiermee een deel van
hun positie in het fonds op ten gunste van opkomende economieën, waardoor
de legitimiteit en effectiviteit van het IMF worden vergroot. Deze verschuiving
moet effectief worden voor de IMF-Jaarvergadering in 2012. Het Nederlandse
quota-aandeel zal als gevolg van deze verschuiving uitkomen op 1,83%, terwijl
47 DNB / Jaarverslag 2010