De hemel van Heivisj (Benny Lindelauf)

We begonnen aan een brief.
Ik wilde een korte. Ik was bang dat als er te veel in zou
staan, ze hem nooit zouden krijgen.
Jes wilde een lange. Een lange brief was troost, zei ze.
Muulke wilde zoveel weten, dat er geen ruimte overbleef
om nog iets over onszelf te melden. We vochten om elke zin,
elk woord, elke komma. To en hij af was, waren we uitgeput.
Daarna begon het wachten opnieuw. Weer gingen weken
voorbij. Die weken werden een maand, twee maanden, drie
maanden. Het was uiteindelijk oma Mei die zich in een zeldzaam
moment bijeenraapte en opnieuw naar het gemeentehuis
ging, waar inmiddels veel Duitsgezinden werkten. Ze
kwam terug met een verbijsterend bericht. Niet alleen was
onze brief nooit verder gekomen dan het gemeentehuis,
maar ze waren ook het spoor van onze broers en vader bijster.
Ze waren overgeplaatst, maar niemand wist waar naartoe.
'Bijster?' had oma Mei geroepen. 'Vijf mannen? Het zijn
toch geen kopspijkers?'
Ze had een reprimande gekregen. Het was al heel wat dat
de gemeente zo haar best deed. En dat voor een stelletje landverraders!
'Gewoon naar huis gaan, mevrouw. Ze zullen wel
weer opduiken.'
We zaten onder een stolp van verdriet, die veel aan ons
voorbij liet gaan.
Maar niet alles.
In februari had het gegonsd bij de kantoren van de kranten.
In Amsterdam was een grote staking uitgebroken. Andere
steden boven de rivieren waren gevolgd. Niemand wist precies
waarom, de dagbladen waren al gecensureerd, maar het
had te maken met de Judde daar.
'Vervelend,' hoorde ik een man zeggen. 'Maar dat krijg je.
ZoveelJudde bij elkaar, dat is vragen om problemen.'
'Waar slaat dat nou op!' riep iemand anders.
'Och, wij zijn hier maar met een paar,' zei een vrouw. Het