Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart ...

Thema: 6 Dalen op het Hoge
Normaler wijze beekdalen met beek, maar soms geheel gevuld met veen en dan (vroeger) beekloos.
We onderscheiden:
6.1. Dal
Langgerekt doorlopend dal.
In Cranendonck zijn de beekdalen naar haast alle windrichtingen gericht. In het zuidwesten loopt het
dal van de Caulillerbeek naar het westzuidwesten. Het is door een waterscheiding ter hoogte van de
hik in de gemeentegrens gescheiden van het zuidoostwaartslopende dal van de Kruispeel. In Budel
en ten westen daarvan lopen de smalle dalen en beekloopjes vooral noordwaarts. Ze sluiten aan op
het noordoostwaarts gerichte dal van de Kleine Aa die echter nog voor het bereiken van de
gemeentegrens naar het noordwesten draait. Ook de Sterkselse Aa en de Strijper Aa stromen hier
noordwestwaarts. In totaal zijn 11 beekdalen onderscheiden, met een oppervlakte van 1314 hectare.
Uniek nr Naam Opp (ha)
3.6.1.89 Sterkselse Aa 372,61
3.6.1.74 Kleine Aa 330,90
3.6.1.75 Strijper Broek 213,37
3.6.1.94 Het Goor 99,93
3.6.1.102 Buulderbosloop 59,28
3.6.1.100 Kruispeel 58,57
3.6.1.98 De Hoort 57,99
3.6.1.95 in de Weerter Heide 55,19
3.6.1.96 Kattekuilbeek 31,08
3.6.1.93 De Weijers 20,52
3.6.1.101 De Beek 14,16
6.2 Rijt
Begin van een beekdal, vaak in kwelzone, vaak moerassig of venig en met een afsnoering eer het
eigenlijke dal begint. Aan de uitlopers van deze dalen en hun zijdalen kwamen rijten voor: plaatsen
waar het water uit de bodem komt aan de kop van zo‟n dal, wat meestal een erg natte plek opleverde.
Rijten werden in Cranendonck echter niet opgemerkt.
6.3 Waterscheiding
Cranendonck ligt vrijwel geheel in het stroomgebied van de Heezer Aa binnen het grote stroomgebied
van de Dommel. Alleen het zuiden maakt direct deel uit van het stroomgebied van de Maas. De
waterscheiding ligt daar in de Looser Heide. Ter hoogte van Hamont ligt de waterscheiding tussen het
stroomgebied van de Heezer Aa en dat van de Tongelreep. Deze waterscheiding loopt noordelijker
net nog door de gemeente Cranendonck bij de Buulderbergsche en Gastelse Heide.
15