Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart ...

3.26.14.002 Wit-gele kruisgebouw Kerkstraat 25 Budel
Met Mariabeeld in de topgevel en pal naast de
pastorie. Dit staat er nog wel.
Afbeelding: Wit-gel kruisgebouw (maart 2011)
26.15 Religieus groen
26.16 Schuilkerk (schuurkerk)
In 1648 werden de kerken en kapellen aan de
katholieken ontnomen en aan de protestanten
gegeven. Na 1672 mochten de katholieken
schuilkerken oprichten, mits die maar niet te
opvallend waren. Zo verrezen er 'schuurkerken' in Maarheeze, in Soerendonk en in Budel. Daarnaast
functioneerden voor de katholieken uit het gebied van de huidige gemeente Cranendonck twee
schuilkapellen op Weertse grond. Een stond net over de oostgrens bij Hugten en er werd een rechte
dijk door de hei naar aangelegd. De andere stond wat verderaf bij de Maarheezerhutten (niet in tabel,
wel op kaart). Van de westkant van Budel zal men wel in Hamont ter kerke gegaan zijn.
3.26.16.001 Schuurkerk Soerendonck
Volgens Schutjes zou de Soerendonkse schuilkerk in 1684 opgericht zijn. Het kadaster geeft de kerk
aan op B376 en de pastorie op B270. De schuilkerk bleef in gebruik tot het gereedkomen van de
eerste echte kerk van Soerendonk in 1838, slechts 60 meter verderop, recht tegenover de pastorie. 160
3.26.16.003 Schuurkerk Maarheeze, Oranje Nassaulaan 7, Maarheeze
De schuurkerk van Maarheeze stond ongeveer ter hoogte van het huidige pand Oranje Nassaulaan 7.
Oudtijds was dat aan de weg naar Weert.
3.26.16.004 Schuurkerk Nieuwstraat 18 & 20, Budel
Blijkbaar stond hier de Budelse schuilkerk. Deze is waarschijnlijk kort na 1672 gebouwd. Ze bleef tot
1800 in gebruik. Een van de eigenaren van dit perceel bouwde een huis dat later als pastorie ging
dienen. Alhoewel de kerk in de Kerkstraat in 1798 weer terugkwam in katholieke handen, bleef de
schuurkerk hier nog tot 1800 dienst doen. Door de "tempeest" (storm) van 9 november 1800 (zie Aakroniek
18 (1999) nr.2) werd de schuurkerk onbruikbaar en werd de kerk in de Kerkstraat weer in
gebruik genomen.
3.26.16.005 Grenskerk Maarheeze aan de Kerkdijk
Net over de gemeentegrens stond onder Weert een schuilkerk voor Maarheeze, even ten zuiden van
de huidige boerderij Grashut. Vanuit het dorp liep daar de Kerkdijk heen, ongeveer volgens de
huidige hoogspanningsleiding. Aangegeven op de Meirerijkaart 1794 van Verhees.
160 Biemans, 1991 - 1992.
167